Một ngân hàng số sắp vào Việt Nam, cạnh tranh miếng bánh hơn 800 triệu USD với Timo, Cake

DealStreetAsia đưa tin sau thành công tại thị trường nội địa Nam Phi và có mặt tại Philippines, ngân hàng số toàn cầu TymeBank đang củng cố vị thế tại các thị trường mới nổi Đông Nam Á bằng việc ra mắt tại Việt Nam và Indonesia trong năm nay.

“Chúng tôi dự kiến sẽ ra mắt sản phẩm tạm ứng cho doanh nghiệp (Merchant Cash Advance) và chào đón những khách hàng đầu tiên tại Việt Nam trong tháng này. Tuy nhiên, dịch vụ ngân hàng bán lẻ sẽ tới sau trong 12-15 tháng tới. Đối với Indonesia, chúng tôi đặt mục tiêu giới thiệu các sản phẩm tạm ứng cho doanh nghiệp trước cuối năm nay,” ông Coenraad Jonker, Giám đốc điều hành TymeBank đồng thời là Đồng sáng lập kiêm Chủ tịch Tyme, một tập đoàn ngân hàng số hoạt động tại châu Phi và châu Á, cho biết.

“Indonesia là một thị trường lý tưởng cho mô hình của chúng tôi. Những tương tác trước đây của tôi với các nhà quản lý đều tích cực, và Indonesia rất cam kết dân chủ hóa việc tiếp cận tài chính. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn lưu tâm đến sự cạnh tranh và tập trung vào việc cung cấp giá trị độc đáo cho khách hàng. Có hai điều tôi muốn nhấn mạnh - mang đến cho khách hàng trải nghiệm tuyệt vời với ứng dụng của chúng tôi và tích hợp sự tương tác của con người vào các chiến lược ngân hàng điện tử”, ông Jonker chia sẻ với DealStreetAsia trong một cuộc phỏng vấn gần đây.

Ngân hàng có kế hoạch triển khai cách tiếp cận trực tuyến-trực tiếp tương tự cho hai thị trường này như ở Philippines vì hồ sơ khách hàng của họ tương tự nhau.

“Chúng tôi sử dụng mô hình ‘phygital’, kết hợp phân phối kỹ thuật số và vật lý. Các ki-ốt kỹ thuật số được đặt tại các cửa hàng bán lẻ ngoại tuyến như cửa hàng tạp hóa, quần áo và thậm chí cả tiền sảnh văn phòng. Chúng tôi triển khai các đại sứ thương hiệu để hướng dẫn khách hàng tiềm năng thông qua quy trình sản phẩm và chào đón”, vị giám đốc điều hành giải thích.

Tại các ki-ốt này, khách hàng có thể mở tài khoản ngân hàng hoàn toàn hợp lệ chỉ trong 3-5 phút và được cấp ngay thẻ ghi nợ Visa theo tên riêng. Cho đến nay, công ty đã có khoảng 500 ki-ốt trên khắp Philippines.

Giám đốc điều hành cho biết, mô hình này cho phép GoTyme có chi phí thu hút khách hàng (CAC) rất thấp, chỉ 4 USD mỗi khách hàng.

Theo báo cáo APAC Digital Banking Landscape do Quinlan and Associated công bố vào tháng 5/2023, chi phí thu hút khách hàng cao là một thách thức lớn đối với các ngân hàng số tại châu Á. CAC cho khách hàng bán lẻ ở các thị trường phát triển như Hong Kong dao động từ 65-90 USD, trong khi ở các thị trường mới nổi châu Á là 15-50 USD và ở các thị trường cận biên châu Á là 1-5 USD.

“Mọi người có thể cho rằng việc thu hút khách hàng kỹ thuật số sẽ rẻ hơn so với ki-ốt, nhưng thực tế nó lại trở nên đắt đỏ hơn do chi phí tiếp thị kỹ thuật số. Các ki-ốt của chúng tôi giúp cắt giảm đáng kể chi phí tiếp thị kỹ thuật số, ngay cả khi tính đến chi phí của chúng cùng với chi phí cho các đại sứ thương hiệu”, ông Jonker giải thích.

Về phía tiếp nhận của người tiêu dùng, việc xây dựng lòng tin đối với một ngân hàng hoàn toàn kỹ thuật số có thể là một thách thức. Do đó, mô hình ki-ốt giúp đẩy nhanh quá trình xây dựng thương hiệu. Một thách thức phổ biến khác mà các ngân hàng số gặp phải là trong lĩnh vực cho vay và thu tiền thanh toán, đặc biệt là ở Philippines, nơi việc đảm bảo hoàn trả thường đòi hỏi sự can thiệp của con người.

“Các ngân hàng số thường ưu tiên cho vay hơn huy động vốn. Nhưng việc cho vay đặt ra những thách thức đáng kể ở các thị trường như Philippines do tình trạng gian lận danh tính tràn lan và thiếu một trung tâm tín dụng phối hợp tốt, khiến việc cho vay trở thành hoạt động rủi ro cao”, ông Jonker nói.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng Philippines tự hào có một môi trường pháp lý tiến bộ, không có rào cản từ các ngân hàng truyền thống nhằm hạn chế các ngân hàng số.

Ngoài các dịch vụ ngân hàng cơ bản như thẻ ghi nợ, tài khoản tiết kiệm, tích điểm mua sắm và điểm thưởng khách hàng thân thiết, GoTyme còn cung cấp các sản phẩm cho vay cho cả doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và người tiêu dùng.

“Đối với lĩnh vực cho vay tiêu dùng, chúng tôi đã ra mắt sản phẩm ‘tiền lương truy cập’ cho phép bạn vay tiền từ lương tháng của mình trước. Chúng tôi cũng sẽ sớm ra mắt dịch vụ ‘mua trước, trả sau’ (BNPL)”, ông Jonker chia sẻ.

Tại Philippines, khách hàng của GoTyme sử dụng dịch vụ trung bình 14 lần mỗi tháng, phần lớn là nhờ sự tích hợp của công ty vào chuỗi bán lẻ. “Việc chia sẻ dữ liệu mang lại lợi thế đáng kể cho cả nhà bán lẻ và chúng tôi, cho phép chúng tôi hiểu và phục vụ khách hàng tốt hơn đồng thời quản lý rủi ro hiệu quả”, ông nói.

Ở Nam Phi, TymeBank đã có lãi vào  tháng 12 năm ngoái, chưa đầy 5 năm sau khi ra mắt vào tháng 2/2019, trở thành ngân hàng số đầu tiên tại quốc gia này hòa vốn. Ông Jonker tin tưởng rằng ngân hàng sẽ đạt được cột mốc tương tự thậm chí còn nhanh hơn ở Philippines vào năm 2025.

“Chúng tôi đang tận dụng tất cả những gì đã xây dựng ở Nam Phi cho Philippines, nơi chi phí xây dựng và vận hành ngân hàng thấp hơn. Tất cả là về việc giảm thiểu chi phí và mở rộng quy mô nhanh chóng, vì bản chất của ngân hàng là cuộc chơi về quy mô,” ông Jonker giải thích.

Đầu tháng 2, DealStreetAsia đưa tin Tyme nhận được 56 triệu USD từ Tencent Holdings, Apis Partners, Norrsken22 và các nhà đầu tư khác. Công ty trước đó đã thông báo huy động được 77,8 triệu USD trong vòng pre-Series C vào năm 2023.

Theo DealStreetAsia's Data VANTGE, tập đoàn Tyme đã huy động được hơn 273 triệu USD vốn chủ sở hữu cho đến nay. Trong khi đó, GoTyme đã huy động được 22,85 triệu USD vốn chủ sở hữu từ các công ty mẹ trong năm.

Hướng tới tương lai, mục tiêu của GoTyme là lên sàn vào năm 2028, phù hợp với tầm nhìn dài hạn của họ về việc thành lập một ngân hàng số đa quốc gia cho Đông Nam Á.

“Tôi tin rằng đến năm 2028, chúng tôi sẽ đạt đến mức độ trưởng thành, nơi chúng tôi sẽ có lợi nhuận ở các thị trường ban đầu và đạt được đà phát triển ở các thị trường tiếp theo. Vào thời điểm đó, việc không còn phụ thuộc vào nguồn vốn từ các quỹ đầu tư tư nhân sẽ là điều hợp lý”, ông Jonker nói. Ông cũng cho biết thêm rằng công ty sẵn sàng cân nhắc các địa điểm IPO khác nhau, với Sàn giao dịch chứng khoán New York là lựa chọn ưu tiên.

Ngân hàng số Tyme ra mắt chi nhánh đầu tiên TymeBank tại Nam Phi vào năm 2019 và cho đến nay đã thu hút được 9 triệu khách hàng. Tháng 10/2022, họ mở rộng hoạt động sang thị trường Philippines thông qua việc ra mắt GoTyme Bank. GoTyme Bank là một liên doanh Gokongwei Group - tập đoàn địa phương hoạt động đa lĩnh vực từ sản xuất đến bán lẻ.

Ông Jonker cho biết chỉ trong vòng chưa đầy hai năm hoạt động, GoTyme Bank đã có 3 triệu khách hàng tại Philippines.

Ngoài GoTyme, Philippines còn có 5 nền tảng ngân hàng số được cấp phép khác, bao gồm Maya, Union Digital, Tonik, UNO Digital Bank và Overseas Filipino Bank.

Theo Fitch Ratings, tính đến tháng 6/2023, GoTyme ước tính nắm giữ 0,02% tổng tiền gửi ngân hàng trong cả nước. Maya dẫn đầu thị phần tiền gửi trong các ngân hàng số với 0,14%, tiếp theo là Union Digital với 0,11% và Tonik với 0,05%.

Thị phần tổng hợp của các ngân hàng số trong lĩnh vực tiền gửi hệ thống ở Philippines vẫn còn rất nhỏ, cho thấy tiềm năng tăng trưởng lớn nhưng cũng là một chặng đường khó khăn để áp dụng rộng rãi trên toàn quốc.

Tuy nhiên, bất chấp những trở ngại này, tài sản ngân hàng số của đất nước vẫn liên tục tăng trưởng, theo dữ liệu của Ngân hàng Trung ương Philippines, con số này đã tăng từ 89 tỷ peso vào tháng 1/2024 lên 91,5 tỷ peso vào tháng 2 cùng năm.

Tại Việt Nam, các ngân hàng số được dự báo sẽ tạo ra thu nhập lãi ròng là 681,1 triệu USD vào năm 2024, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) dự kiến là 4,87% trong giai đoạn 2024 - 2028, dẫn đến quy mô thị trường đạt 823,9 triệu USD vào năm 2028, theo Statista. Các tên tuổi đáng chú ý trong lĩnh vực này bao gồm Timo, TNEX và Cake.

Trong khi đó, lĩnh vực ngân hàng số ở Indonesia đông đúc hơn đáng kể với các nhà cung cấp hệ sinh thái như Seabank của Sea, Bank Jago được GoTo hậu thuẫn, và Bank Neo Commerce liên kết với Akulaku, cũng như các ngân hàng được hỗ trợ bởi các ngân hàng thương mại hoặc tổ chức tài chính như Jenius của BTPN, Blu của BCA Digital và Livin của Bank Mandiri.