Bao giờ cử tri Mỹ bắt đầu đi bỏ phiếu, khi nào biết kết quả?
Tính đến ngày 3/11, gần 76 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu bầu chọn tổng thống mới theo phương thức gửi thư. Theo New York Times, con số này cho thấy 37% cử tri đã bỏ phiếu sớm trước ngày bầu cử chính thức 5/11.
Tuy nhiên, vẫn còn hàng triệu cử tri khác sẽ trực tiếp đến các địa điểm bỏ phiếu để lựa chọn tổng thống tiếp theo giữa hai ứng viên Donald Trump của Đảng cộng hoà và Kamala Harris của Đảng Dân chủ.
Theo nền tảng FiveThirtyEight, các cuộc thăm dò trên toàn quốc cho thấy bà Harris đang dẫn trước ông Trump với cách biệt 0,9 điểm phần trăm. Dữ liệu tính đến ngày 4/11, tức chỉ một ngày trước khi cuộc bầu cử chính thức bắt đầu.
Trong một cuộc đua căng thẳng và sít sao như hiện nay, quá trình bỏ phiếu và kiểm phiếu có thể kéo dài đến sau đêm bầu cử. Công chúng trên khắp thế giới có thể phải chờ ít nhất vài ngày để biết ai là chủ nhân Nhà Trắng tiếp theo.
Khi nào các điểm bỏ phiếu mở cửa?
Câu trả lời là tuỳ thuộc vào nơi cử tri đang sống.
Chẳng hạn, tại một số khu vực của bang Vermont, cử tri có thể bỏ phiếu sớm nhất vào lúc 5h sáng ngày 5/11 (khoảng 17h cùng ngày theo giờ Việt Nam).
Trong khi đó, ở một thị trấn của bang New Hampshire, cử tri có thể bỏ phiếu ngay từ nửa đêm (khoảng 12h trưa theo giờ Việt Nam). Ở những nơi khác trong cùng bang này, người dân phải chờ đến 11h sáng (tức 23h theo giờ Việt Nam) để bỏ phiếu.
Song nhìn chung, hầu hết các điểm bỏ phiếu đều mở cửa trong khoảng thời gian từ 6h đến 9h sáng (tầm 18h đến 21h theo giờ Việt Nam).
Khi nào các điểm bỏ phiếu đóng cửa?
Hầu hết các điểm bỏ phiếu trên toàn quốc đóng cửa từ khoảng 19h đến 21h ngày 5/11 (tức khoảng 7h đến 9h sáng ngày 6/11 theo giờ Việt Nam). Tuy nhiên, mốc thời gian cụ thể cũng phụ thuộc vào nơi cử tri đang sống.
Đơn cử, cử tri tại bang New York có thể bỏ phiếu cho đến 21h. Trong khi đó, hai bang Indiana và Kentucky đóng điểm bỏ phiếu lúc 18h (6h sáng ngày 6/11 theo giờ Việt Nam).
Ở một số vùng nông thôn, các điểm bỏ phiếu có thể đóng cửa ngay sau khi tất cả các cử tri đã đăng ký ở đó hoàn toàn việc bỏ phiếu.
Khi nào biết kết quả?
Thông thường chỉ vài giờ sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa, các quan chức bầu cử sẽ công bố kết quả. Song, một số bang sẽ kiểm phiếu lâu hơn những bang khác nên thời điểm công bố cũng khác nhau.
Do cuộc đua giữa ông Trump và bà Harris diễn ra khá suýt soát, việc kiểm phiếu có thể kéo dài đến sau đêm bầu cử và công chúng có thể mất vài ngày để biết người chiến thắng.
Đông đảo người Mỹ xem hãng tin AP là tổ chức theo dõi kết quả bầu cử uy tín với tỷ lệ chính xác gần như tuyệt đối. Vào năm 2020, khoảng 4 ngày sau ngày bầu cử chính thức, AP mới tuyên bố ông Joe Biden là chủ nhân Nhà Trắng tiếp theo.
Đôi khi, chúng ta sẽ thấy một hiện tượng gọi là “ảo ảnh”. Ảo ảnh xuất hiện khi một ứng viên vươn lên dẫn trước đối thủ ở những phiếu bầu đầu tiên. Nếu người dẫn trước là ứng viên Đảng Cộng hoà thì đó gọi là ảo ảnh đỏ, ngược lại là ảo ảnh xanh.
Pennsylvania là ví dụ sinh động nhất về hiện tượng ảo ảnh trong năm 2020. Vào nửa đêm ngày bầu cử 3/11, ông Trump dẫn trước ông Biden với cách biệt 13 điểm % khi 43% số phiếu bầu đã được đếm.
Song, ông Biden dần dần rút ngắn khoảng cách khi các lá phiếu bỏ sớm và phiếu bầu vắng mặt đến nơi. 4 ngày sau, AP xác định người giành được bang này cũng như chức tổng thống là ông Biden.
Các bang chiến địa
"Bang chiến địa” là mối quan tâm hàng đầu trong mỗi cuộc bầu cử tổng thống. Các bang chiến địa có khả năng định đoạt kết quả của toàn bộ cuộc đua.
Năm nay, các nhà phân tích đã xác định 7 bang chiến địa, gồm Georgia, North Carolina, Nevada, Pennsylvania, Michigan, Arizona và Wisconsin.
Điểm bỏ phiếu tại 7 bang chiến địa sẽ đóng cửa từ 19h đến 22h ngày 5/11 (tức khoảng 7h đến 10h sáng ngày 6/11 theo giờ Việt Nam).
Georgia có thể là bang công bố kết quả đầu tiên vì luật pháp bang này yêu cầu tất cả các phiếu bầu sớm phải được kiểm đếm và báo cáo trước 20h đêm bầu cử. Theo đó, công chúng Việt Nam sẽ biết kết quả của Georgia sớm nhất vào 8h sáng ngày 6/11.
North Carolina nhiều khả năng sẽ tiết lộ kết quả ngay sau đó. Tại bang này, các phiếu bầu sẽ được kiểm đếm và báo cáo trong suốt buổi tối và kết quả đầy đủ dự kiến sẽ được công khai vào nửa đêm (tức 12h trưa ngày 6/11 theo giờ Việt Nam).
Trong cuộc đua năm 2020, công tác kiểm phiếu tại Nevada diễn ra rất chậm chạp và phải đến 5 ngày sau ngày bầu cử các hãng truyền thông mới có thể “gọi tên” người chiến thắng.
Kể từ đó, chính quyền địa phương đã điều chỉnh luật bầu cử và quá trình kiểm phiếu lần này dự kiến sẽ diễn ra nhanh hơn.
Tuy nhiên, công chúng khó có thể biết kết quả ngay trong đêm bầu cử vì Nevada vẫn nhận các phiếu bầu qua thư đến muộn nên có thể phải mất vài ngày trước khi kết quả được công bố.
Pennsylvania, một trong những bang chiến địa quan trọng nhất, cũng kiểm đếm phiếu bầu rất chậm. Đây là một trong số ít bang không cho phép nhân viên bầu cử bắt đầu xử lý phiếu bầu qua thư trước ngày bầu cử chính thức.
Vì vậy, tương tự như trường hợp của Nevada, công chúng nhiều khả năng sẽ phải chờ thêm vài ngày trước khi các quan chức bầu cử công khai kết quả.
Tại Michigan, việc kiểm phiếu có thể diễn ra nhanh chóng hơn so với các kỳ bầu cử trước vì hiện tại các quan chức đã có thể bắt đầu kiểm phiếu bầu qua thư. Song, không ai biết rõ thời điểm Michigan công bố kết quả kiểm phiếu.
Tại một bang chiến địa khác là Arizona, các quan chức có thể xử lý phiếu bầu qua thư ngay khi nhận được. Kết quả sơ bộ của Arizona dự kiến sẽ được công bố vào khoảng 22h ngày 5/11 (tức 10h sáng ngày 6/11 theo giờ Việt Nam).
Cuối cùng, tại Wisconsin, nhân viên bầu cử không thể bắt đầu kiểm phiếu bầu qua thư trước ngày bầu cử. Điều đó đồng nghĩa rằng kết quả của bang này cũng có thể chậm trễ giống như trường hợp của Pennsylvania.