Yuanta Việt Nam: Vietcombank, ACB, Techcombank lọt Top 3 ngân hàng dẫn đầu ngành trên thang đánh giá CAMEL

Chứng khoán Yuanta Việt Nam vừa cập nhật bảng xếp hạng 27 ngân hàng niêm yết theo hệ thống đánh giá CAMEL. 

CAMEL là hệ thống xếp hạng quốc tế dùng để đánh giá các tổ chức tài chính theo 5 yếu tố: C - Capital Adequacy (Mức độ an toàn vốn); A - Asset Quality (Chất lượng tài sản có); M -Management (Quản lý); E - Earnings (Lợi nhuận) và L - Liquidity (Thanh khoản). 

Các thành phần của CAMEL được chấm điểm từ 1 đến 5, trong đó 1 là mức đánh giá tốt nhất, còn 5 là tệ nhất. Những ngân hàng có số điểm càng thấp càng được đánh giá cao, trong khi số điểm từ 3 trở lên cần phải xem xét cẩn trọng.

Ngoài thang đánh giá CAMEL, các tổ chức xếp hạng còn sử dụng CAMELS, với chứ S thể hiện cho mức độ nhạy cảm với rủi ro thị trường (Sensitivity to market risk).

Trong quý II/2023, các nhà phân tích tại Yuanta tiếp tục đánh giá Vietcombank và ACB là hai ngân hàng dẫn đầu trong bảng xếp hạng CAMEL tại Việt Nam. Cả hai đều có tỷ trọng sở hữu trái phiếu doanh nghiệp rất thấp (Vietcombank) hoặc hoàn toàn không có (ACB), giúp giảm rủi ro về chất lượng tài sản. Ngoài ra Vietcombank còn có tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLR) đạt 386%, tăng 68 điểm % so với đầu năm và đạt mức cao nhất toàn ngành. 

Nhờ kết quả trên, Vietcombank đã vượt qua ACB để giữ vị trí thứ nhất trong thang đánh giá CAMEL vào quý II/2023. Thứ hạng của những vị trí còn lại trong Top 5 không có sự thay đổi. Đứng ở vị trí thứ ba là Techcombank, kế đến là MB và Sacombank. 

Nguồn vốn mỏng, trích lập chưa đầy đủ, cần chú ý đến lãi dự thu

Về vấn đề nguồn vốn (chữ C trong CAMEL), Yuanta cho biết các ngân hàng Việt Nam vẫn có nguồn vốn tương đối mỏng nếu so sánh với tiêu chuẩn trong khu vực hay toàn cầu, tỷ lệ đòn bẩy tài sản/vốn chủ sở hữu ở mức 11,8 lần vào cuối quý II/2023 .

Theo Yuanta, các ngân hàng cần phải tăng cường nguồn vốn để đảm bảo sự phát triển bền vững. Các nhà phân tích kỳ vọng một số nhà băng như Vietcombank hay BIDV sẽ phát hành cổ phần để huy động vốn từ nhà đầu tư nước ngoài trong năm 2024 để cải thiện mức an toàn vốn. 

Hiện nay, giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài là 30% (room ngoại). Do đó, trong 3 ngân hàng TMCP có vốn Nhà nước niêm yết, chỉ còn BIDV và Vietcombank là có đủ “room” ngoại để thu hút các nhà đầu tư quốc tế.

Về yếu tố chất lượng tài sản (chữ A trong CAMEL), Yuanta nhận định rằng các ngân hàng đã tăng chi phí trích lập dự phòng nhưng vẫn chưa đủ. 

Chi phí dự phòng toàn ngành chỉ tăng 3,2% so với quý liền trước và 3,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, tỷ lệ nợ xấu của 27 ngân hàng niêm yết là 2,11%, tăng 19 điểm cơ bản (bps) so với quý liền trước và 62 bps so với cùng kỳ. Ngoài ra, tỷ lệ bao phủ nợ xấu còn 97%, giảm 27 điểm % so với đầu năm. 

Yuanta cũng cho biết một số ngân hàng đã giảm chi phí trích lập dự phòng nhằm tăng lợi nhuận trong quý II. Theo các nhà phân tích, mặc dù Thông tư 02/2023/TT-NHNN giúp giảm nợ xấu trên báo cáo và áp lực trích lập dự phòng nhưng lại không giải quyết được gốc rễ của các khoản nợ xấu. 

Do đó, Yuanta cho rằng các ngân hàng cần giữ chiến lược thận trọng, trích lập dự phòng cho các khoản nợ xấu theo thực tế, bất kể chính sách hỗ trợ có như thế nào.

Trường hợp của Vietcombank, Yuanta cho biết ngân hàng này ghi nhận tỷ lệ LLR liên tục tăng, giúp có dư địa để giảm chi phí dự phòng và nâng lợi nhuận trong tương lai.

Về yếu tố lợi nhuận (chữ E trong CAMEL), Yuanta khuyến nghị nhà đầu tư chú ý tới khoản lãi dự thu. Một số ngân hàng đang có tỷ lệ lãi dự thu trên tổng tài sản cao như VietABank (7,6%), NCB (3,6%) và SHB (3,1%). 

Việc có khoản mục lãi dự thu cao và gia tăng có thể dẫn đến suy giảm lợi nhuận nếu ngân hàng không thể thu hồi được trong tương lai. Trung bình tỷ lệ lãi dự thu trên tổng tài sản của 27 ngân hàng niêm yết là 1,16%.

Trong khi đó, những ngân hàng dẫn đầu bảng xếp hạng CAMEL như Vietcombank (0,5%) và ACB (0,7%) có tỷ lệ dự thu trên tổng tài sản tương đối thấp, cũng như không có xu hướng thay đổi.

Ngoài ra, theo đánh giá của Yuanta, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) sẽ có dấu hiệu cải thiện trong nửa cuối năm 2023 khi lãi suất tiền gửi đi xuống.