[Infographic] EVFTA: So sánh thuế nhập khẩu cá ngừ vào EU với các nước trong khu vực

Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển dẫn số liệu Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), 4 tháng đầu năm nay xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang EU giảm 7,2% so với cùng kì năm 2019. Xuất khẩu cá ngừ đóng hộp (mã HS16) của Việt Nam sang EU đang có xu hướng tăng. 

Các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam chủ yếu cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại đến từ Ecuador, Thái Lan, Indonesia và Philippines. Tuy nhiên doanh nghiệp nước ta gặp trở ngại hơn so với các nước bởi hạn chế về sản lượng đánh bắt, quy mô và năng lực sản xuất cá ngừ.

Bên cạnh đó, Philippines và Ecuadore được hưởng ưu đãi về thuế quan, trong khi Việt Nam không được. 

Thủy sản Việt Nam được xem là đạt ngưỡng “trưởng thành” theo quy định Hệ thống Ưu đãi Thuế quan phổ cập (GSP), tức là nhóm các mặt hàng có khối lượng giá trị xuất khẩu tương đối cao sang EU trong những năm qua, nên từ ngày 1/1/2014 Việt Nam đã không được hưởng ưu đãi nữa. 

Do đó, các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam phải chịu mức thuế cao hơn 20,5%. Điều này đã làm giảm khả năng cạnh tranh của các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam. 

Việc EVFTA đi vào hiệu lực, mặt hàng cá ngừ Việt Nam sẽ có lợi thế về thuế so với các nước như Thái Lan hay Trung Quốc, các nước đối thủ lớn của Việt Nam đang nắm giữ thị phần xuất khẩu lớn tại EU nhưng đều chưa ký kết FTA với EU. 

Theo cam kết trong EVFTA, EU sẽ xóa bỏ thuế quan cho các sản phẩm cá ngừ tươi sống và đông lạnh (trừ thăn/philê cá ngừ đông lạnh mã HS0304) ngay khi hiệp định có hiệu lực. 

Đối với các sản phẩm thăn/philê cá ngừ đông lạnh mã HS030487, EU sẽ xóa bỏ thuế quan cho Việt Nam theo lộ trình ba năm, từ mức thuế cơ bản 18%, ngay khi hiệp định có hiệu lực.

Với các sản phẩm thăn/philê cá ngừ hấp (nguyên liệu để sản xuất cá ngừ đóng hộp), EU sẽ xóa bỏ thuế quan cho Việt Nam theo lộ trình 7 năm, từ mức thuế cơ bản 24%...

Riêng với cá ngừ chế biến đóng hộp mã HS 160414 (như cá ngừ ngâm dầu đóng hộp kín, các sản phẩm cá thuộc họ cá ngừ đóng hộp…), EU sẽ miễn thuế cho Việt Nam trong mức hạn ngạch 11.500 tấn/năm. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có thông tin chính thức nào về việc phân bổ hạn ngạch này. Nhưng theo thông lệ, hạn ngạch này sẽ do phía EU phân bổ.