Viettel Global phải trích lập dự phòng gần 9.400 tỷ hết năm 2022

Tổng Công ty cổ phần Đầu tư Quốc tế Viettel (Viettel Global - Mã: VGI) đã công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2022 ghi nhận khoản lỗ ròng kỷ lục 2.821 tỷ đồng trong quý IV/2022. Viettel Global cũng là doanh nghiệp ghi nhận khoản lỗ lớn thứ hai trên sàn chứng khoán sau HAGL Agrico (Mã: HNG).

Trong quý IV, Viettel Global ghi nhận 6.124 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 43% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận gộp đạt 2.665 tỷ, tương ứng với biên lợi nhuận hơn 43,5%, tăng mạnh so với mức 26,6% cùng kỳ.

Các chi phí gia tăng, đặc biệt chi phí quản lý doanh nghiệp đột biến lên 3.853 tỷ, tức gấp 3,9 lần cùng kỳ do khoản trích lập dự phòng hơn 3.041 tỷ, cùng kỳ chỉ hơn 314 tỷ.

Chi phí ăn mòn lãi gộp khiến Viettel Global ghi nhận lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh 2.558 tỷ đồng, trong khi quý IV/2021 chỉ lỗ gần 404 tỷ. Tổng công ty lỗ ròng 2.821 tỷ quý IV trong khi cùng kỳ năm 2021 vẫn có lãi gần 10 tỷ.

Luỹ kế năm 2022, Viettel Global ghi nhận 23.738 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 23% so với 2021. Lợi nhuận sau thuế là 1.549 tỷ, gấp 4,4 lần cùng kỳ và lãi ròng 860 tỷ trong khi năm 2021 lỗ ròng 367 tỷ. Dù lãi lớn trong năm 2022 song tính tới hết năm, Viettel Global vẫn còn lỗ luỹ kế 3.904 tỷ đồng.

Năm 2022, doanh nghiệp lên mục tiêu tổng doanh thu 23.000 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế đạt dương đến tương đương năm 2021. Với 3.021 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế 2022, gấp 3,4 lần năm 2021, Viettel Global đã vượt mục tiêu năm đồng thời hoàn thành kế hoạch doanh thu ĐHĐCĐ đề ra.

Nói sâu thêm về khoản trích lập dự phòng của Viettel Global. Theo bảng cân đối kế toán, khoản mục chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu tài sản (50.259 tỷ) là khoản phải thu với tổng giá trị 17.734 tỷ cuối năm 2022. Riêng khoản phải thu ngắn hạn lên tới 14.624 tỷ đã bao gồm trích lập dự phòng 9.397 tỷ. Tại thời điểm đầu năm 2022, doanh nghiệp chỉ trích lập dự phòng 5.365 tỷ đồng.

Thuyết minh báo cáo tài chính cho thấy trong trong tổng 14.165 tỷ phải thu ngắn hạn thì Viettel Global chỉ có thể thu hồi được chưa tới 34% giá trị.

Các khoản nợ xấu của doanh nghiệp chủ yếu đến từ Công ty Viettel Cameroon S.A.R.L, Công ty TNHH Telecom International Myanmar. Trong đó, Công ty TNHH Telecom International Myanmar đang là công ty liên kết do Viettel Global nắm 49%, chuyên đầu tư mạng viễn thông ở thị trường Myanmar.

Giải trình về nguyên nhân tăng trích lập dự phòng, Viettel cho biết ngày 21/10/2022, Lực lượng đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF) thông báo chính thức đưa Myanmar vào diện tăng cường kiểm soát vì không ngăn chặn được các hoạt động rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Đứng trước tình huống này, ban điều hành của Viettel Global đã thận trọng đánh giá tình hình, kết hợp với thực tế hoạt động của công ty liên kết tại Myanmar từ lúc xảy ra bất ổn chính trị để đưa ra quyết định trích lập dự phòng tổn thất khoản đầu tư và dự phòng nợ phải thu quá hạn thanh toán với công ty liên kết này.

"Việc trích lập dự phòng là nhằm đảm bảo có nguồn tài chính dự phòng khi tổn thất thực sự xảy ra, chi phí này không phát sinh bằng tiền và không ảnh hưởng đến dòng tiền của công ty", báo cáo của Viettel Global nêu. Năm 2022, dòng tiền từ Myanmar trả về Viettel Global đạt 1.328 tỷ đồng, gấp gần 3 lần năm trước đó.

Từ nhà mạng thứ 4 gia nhập thị trường Myanmar, Mytel (tên của Viettel tại thị trường Myanmar) đã vươn lên vị trí số 1 với 32,8% thị phần thuê bao di độngvà 51% thị phần dịch vụ internet có dây năm 2021. Myanmar cũng là thị trường có tập khách hàng và doanh thu lớn nhất trong các thị trường Viettel Global.

Trong năm 2022, về cơ cấu doanh thu theo khu vực, thị trường châu Phi tăng 27,9% lên 10.808 tỷ đồng, thị trường Đông Nam Á tăng 25,2% lên 10.651 tỷ đồng và thị trường Mỹ La-tinh đạt 2.279 tỷ đồng.

Tính tới hết năm 2022, Viettel Global có tổng cộng 11 công ty con và ba công ty liên kết, đều hoạt động ở nước ngoài như Đông Timor, Campuchia, Lào, Myanmar, Mozambique, Haiti, Burundi, Tanzania.

Về tình hình tài chính cuối năm 2022, Viettel Global có khoảng 16.891 tỷ đồng tiền, tương đương tiền và tiền gửi ngân hàng, chiếm gần 34% tài sản. Năm 2022, khoản tiền gửi và tiền cho vay đem về cho doanh nghiệp 881 tỷ.

Tổng nợ phải trả tại ngày 31/12/2022 là 21.085 tỷ, trong đó nợ vay là 5.958 tỷ gồm 3.642 tỷ vay ngắn hạn song không được thuyết minh chi tiết. Trong năm qua, Viettel Global thu 2.826 tỷ từ đi vay đồng thời thanh toán 9.437 tỷ nợ gốc vay. Chi phí lãi vay cả năm ngoái là 481,5 tỷ, thấp hơn nhiều so với số tiền thu được từ lãi gửi ngân hàng và lãi cho vay.

Khoản lỗ luỹ kế 3.904 tỷ khiến vốn chủ sở hữu chỉ còn 29.174 tỷ đồng cuối quý IV/2022. Trong đó, vốn điều lệ của Viettel Global là 30.438 tỷ và Tập đoàn Viettel đang nắm 99,03% vốn tại đây.

Xét về dòng tiền, lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của tổng công ty ghi nhận dương 14.104 tỷ đồng năm 2022, gấp 2,7 lần năm 2021. Dòng tiền từ hoạt động tài chính âm 6.668 tỷ và dòng tiền từ hoạt động đầu tư âm 5.272 tỷ. Kết quả lưu chuyển tiền thuần trong năm vẫn dương 2.163 tỷ đồng.