VDSC: Áp lực mất giá VND tạm thời thoái lui sau khi Mỹ hoãn áp thuế

Cú sốc về thuế quan do Mỹ công bố ngày 2/4 đã tạo ra tác động tiêu cực đến triển vọng kinh tế của Việt Nam khi Mỹ đưa ra mức thuế có qua có lại gần như cao nhất đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Mỹ.

Dù chính quyền Tổng thống Donald Trump đã quyết định tạm hoãn việc áp dụng thuế trong 90 ngày để đàm phán, song khoảng thời gian bất định phía trước được dự báo sẽ tiếp tục làm suy giảm động lực tăng trưởng, đồng thời gia tăng áp lực lên thị trường tài chính, tiền tệ trong nước.

Trong báo cáo vĩ mô quý II mới công bố, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá cú sốc thuế quan có thể không tác động nặng nề đến tăng trưởng kinh tế như cú sốc COVID-19 vào năm 2021, tuy nhiên, tác động trong trung và dài hạn sẽ lớn hơn do những bất ổn về chính sách thương mại kéo dài.

Các chuyên gia VDSC cho rằng áp lực mất giá của các đồng tiền từ khi có quyết định bất ngờ về chính sách thuế quan "có qua có lại" của chính quyền Trump chưa phản ánh đầy đủ tác động của thuế quan, thông qua sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp ra khỏi các thị trường được coi là rủi ro.

Điều này diễn ra trong bối cảnh sức mạnh của đồng USD suy yếu bởi sự bất định trong chính sách và quan ngại về rủi ro suy thoái kinh tế tại Mỹ. Trước áp lực thuế quan, đồng USD đang trải qua năm tồi tệ nhất kể từ 2017, giảm mạnh xuống mức thấp nhất trong 10 năm so với đồng franc Thụy Sĩ và yếu nhất trong hơn ba năm so với đồng euro.

Chỉ số sức mạnh USD (DXY), thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác, đã giảm xuống mức 99,367 theo ghi nhận lúc 14h30 (giờ Việt Nam) - mức thấp nhất kể từ tháng 4/2022. 

Sau khi Mỹ công bố mức thuế đối ứng 46% lên hàng hóa Việt Nam vào ngày 2/4/2025, tỷ giá USD/VND đã giảm xuống mức thấp kỷ lục mới, chạm mốc khoảng 25.800 VND/USD. Tại ngày 10/4/2025, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố tỷ giá trung tâm ở mức 24.964 USD/VND, mức tỷ giá trung tâm cao nhất lịch sử. 

Tính từ đầu năm đến nay, tỷ giá trung tâm đã tăng tổng cộng 622 đồng, tương đương 2,5%, từ đó kéo trần tỷ giá được nới rộng ra. Tỷ giá mua - bán USD tại NHNN cũng tăng lên mức 23.766 - 26.162 VND/USD, thay vì thiết lập chặn cứng 25.450 như giai đoạn trước đây.

"Tiền đồng mất giá 1,5% trong thời gian ngắn (từ 2/4 - 8/4) do Việt Nam bị tính mức thuế "có qua có lại" lên đến 46%, tuy nhiên, áp lực mất giá tiền đồng tạm thời thoái lui nhờ quyết định hoãn áp thuế của Trump", báo cáo VDSC cho hay. Theo VDSC, so với cuối năm 2024 VND đã mất giá 2,1% so với USD. 

Nhận định về diễn biến tỷ giá, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn cầu nhận định trong kịch bản bất lợi nếu mức thuế 46% được giữ nguyên, tỷ giá USD/VND có thể tăng tới 10% trong năm nay.

"Tuy nhiên, mức thuế 46% hiện vẫn đang trong quá trình đàm phán. Do đó, chưa thể đưa ra một dự báo cụ thể về mức độ biến động tỷ giá trong năm 2025 cho đến khi Việt Nam và Mỹ đạt được thỏa thuận cuối cùng về thuế quan", ông nói thêm.

Ngoài tỷ giá, ông Hiếu cũng cảnh báo rằng cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc có thể dẫn đến sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời làm gia tăng khả năng rút vốn FDI khỏi Việt Nam.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, trong kịch bản căng thẳng leo thang, Trung Quốc có thể tìm kiếm các thị trường thay thế, khiến chuỗi cung ứng qua Việt Nam thay đổi. Khi đó, hàng hóa Trung Quốc (vốn có chất lượng tốt và giá rẻ) có thể ồ ạt tràn vào thị trường Việt Nam, tạo áp lực cạnh tranh lớn lên doanh nghiệp nội địa và thậm chí đẩy nền kinh tế vào khủng hoảng.

Đồng quan điểm, chuyên gia Trần Ngọc Báu, CEO của WiGroup cho biết VND đã yếu đi khoảng 10% so với các đồng tiền khác, điều này có thể tạo áp lực lên lạm phát trong thời gian tới. Chuyên gia cũng cảnh báo trong trường hợp NHNN không nới biên độ hoặc điều chỉnh tỷ giá trung tâm, có thể sẽ phải bán USD ra để giảm áp lực lên tỷ giá, trong khi dự trữ ngoại hối hiện không còn nhiều.

Ghi nhận đánh giá từ ngân hàng UOB, tổ chức này duy trì quan điểm đồng VND sẽ tiếp tục yếu đi, với dự báo cập nhật mới về tỷ giá USD/VND sẽ ở mốc 26.500 VND/USD trong quý II/2025, 27.200 VND/USD trong quý III/2025, 26.800 VND/USD trong quý IV/2025, 26.500 VND/USD trong quý I/2026.