[Timeline] Mùa bầu cử tổng thống Mỹ sắp bắt đầu, đâu là các cột mốc đáng chú ý?

Tại Mỹ, hầu hết mọi công dân từ 18 tuổi trở lên đều có quyền bầu cử và đa số sẽ bỏ phiếu bầu tổng thống mới vào ngày 5/11/2024.

Tuy nhiên, người thắng cử không phải ứng viên giành được tổng số phiếu cao nhất trên toàn quốc. Thay vào đó, hai ứng viên Donald Trump và Kamala Harris sẽ phải tìm cách giành được chiến thắng tại từng bang trong số 50 bang của Mỹ bằng cách giành các phiếu bầu đại cử tri.

Mỗi bang được phân số lá phiếu đại cử tri khác nhau, một phần dựa vào quy mô dân số. Tổng số phiếu đại cử tri của các bang là 538 phiếu. Tổng thống tiếp theo của nước Mỹ là ứng viên giành được 270 phiếu đại cử tri hoặc hơn.

Ngoại trừ Maine và Nebraska, mọi bang của Mỹ đều áp dụng cơ chế "được ăn cả, ngã về không", tức là ứng viên nào giành được đa số phiếu phổ thông thì sẽ được trao toàn bộ số phiếu đại cử tri.

Đa số các bang có truyền thống bỏ phiếu cho một trong hai đảng Dân chủ hoặc Cộng hòa, do đó tâm điểm của cuộc đua vào Nhà Trắng thường là một số bang mà không ứng viên nào chắc thắng, hay còn gọi là bang chiến địa.

Năm nay, 6 bang chiến địa bao gồm Georgia, Nevada, Wisconsin, Michigan, Arizona và Pennsylvania.

Một ứng viên có thể giành được nhiều phiếu bầu phổ thông nhất nhưng vẫn thất bại vì thiếu phiếu bầu đại cử tri, ví dụ như trường hợp bà Hillary Clinton thua ông Trump năm 2016.

Quá trình kiểm và thông báo kết quả phiếu bầu cử tri phổ thông có thể kéo dài vài ngày.

Vào ngày 17/12/2024, đại cử tri tại mỗi bang gặp mặt nhau để bỏ phiếu cho tổng thống và phó tổng thống. Gần như tất cả sẽ bỏ phiếu cho ứng viên giành được đa số phiếu bầu phổ thông của bang họ.

Các đại cử tri đi ngược với kết quả phiếu bầu phổ thông bị gọi là "kẻ bất tín". Nhưng người Mỹ có thể yên tâm vì các đại cử tri bất tín chưa từng xoay chuyển kết quả bầu cử tổng thống. Và vào năm 2020, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết các bang có quyền phạt những đại cử tri “bất tín”.

Tới ngày 6/1/2025, các thành viên Quốc hội Mỹ sẽ nhóm họp để đếm phiếu bầu đại cử tri. Phó Tổng thống đương nhiệm Kamala Harris - với tư cách là Chủ tịch Thượng viện - sẽ chủ trì hoạt động kiểm phiếu và công bố kết quả. Sau đó, bà Harris sẽ thông báo ai được bầu làm tổng thống và phó tổng thống Mỹ.

Vào năm 2020, những người ủng hộ ông Trump đã tràn vào Điện Capitol để ngăn chặn quá trình kiểm phiếu và xác nhận người thắng cử.

Năm 2024, ông Trump vẫn tiếp tục khẳng định ông không phải người thất bại trong cuộc bầu cử 4 năm trước. Điều này làm dấy lên nỗi lo ngại rằng một biến cố có thể sẽ lại xuất hiện vào ngày 6/1/2025, tuy nhiên điều đó không có nhiều khả năng sẽ xảy ra.

14 ngày sau, tân tổng thống và phó tổng thống sẽ tuyên thệ nhậm chức, bắt đầu nhiệm kỳ 4 năm.  

Dưới đây là những cột mốc đáng chú ý về cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, từ quá trình bỏ phiếu bầu phổ thông, bỏ phiếu đại cử tri cho đến xác nhận của Quốc hội: