Tiềm lực tài chính của Hoa Sen trước quyết định mua lại lượng lớn cổ phiếu
Tài liệu họp ĐHĐCĐ thường niên niên độ tài chính 2024 2025 của CTCP Tập đoàn Hoa Sen (Mã: HSG) (dự kiến ngày 18/3) có tờ trình về chủ trương mua lại cổ phiếu.
Doanh nghiệp tôn mạ cho biết mục đích mua lại nhằm có biện pháp dự phòng để bảo về lợi ích của cổ đông trong bối cảnh thị trường chứng khoán diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng đến giá cổ phiếu HSG.
Số lượng dự kiến mua lại từ 50 - 100 triệu cp, hoặc mức tối đa thuộc phạm vi thẩm quyền mà công ty được phép mua lại theo quy định Luật Doanh nghiệp hiện hành (30% tổng số cổ phần phổ thông đã phát hành).
Hiện Hoa Sen đang lưu hành gần 621 triệu cp. Như vậy nếu theo tờ trình, con số tối đa mua lại có thể lên đến 186 triệu cp.
Phương thức giao dịch sẽ là khớp lệnh và/hoặc thỏa thuận. Xét theo con số khối lượng 50 - 100 triệu cp và thị giá 19.050 đồng/cp kết thúc tháng 2, số tiền cần chi ra lên đến 953 - 1.905 tỷ đồng.
Báo cáo tài chính đã kiểm toán cho niên độ 2023 - 2024 ghi nhận giá trị lưu chuyển dòng tiền thuần thời điểm 30/9/2024 là hơn 3 tỷ đồng. Điều này đến từ dòng tiền thuần từ hoạt động tài chính hơn 2.142 tỷ đồng, song dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh và đầu tư đều âm lần lượt 1.415 tỷ đồng và 724 tỷ đồng. Lượng tiền và tương đương lúc này ghi nhận 602 tỷ đồng.
Đến thời điểm cuối năm 2024, báo cáo tài chính quý I niên độ 2024 - 2025 cho thấy dòng tiền thuần cuối kỳ đạt 895 tỷ đồng. Động lực vẫn là dòng tiền thuần từ hoạt động tài chính 1.074 tỷ đồng, trong khi hoạt động kinh doanh và đầu tư tiếp tục âm tổng cộng 178 tỷ đồng. Lượng tiền và tương đương cuối kỳ được nâng lên thành 1.497 tỷ đồng.
Bên bảng cân đối kế toán, vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn (chủ yếu là vay ngân hàng) tại thời điểm cuối tháng 9/2024 ghi nhận 5.364 tỷ đồng, gấp 1,8 lần sau một năm. Con số này tiếp tục được nâng lên 6.410 tỷ đồng tại cuối tháng 12 cùng năm. Hoa Sen không ghi nhận vay và nợ thuê tài chính dài hạn.
Về nhu cầu sử dụng vốn thời gian tới, tỷ lệ chia cổ tức cho niên 2023 - 2024 dự kiến duy trì 5% bằng tiền mặt như niên độ trước. Tính trên gần 621 triệu cp đang lưu hành, số tiền cần chi để thanh toán cổ tức cho cổ đông đạt 311 tỷ đồng.
Kế hoạch kinh doanh niên độ 2024 - 2025, công ty đặt ra hai kịch bản kinh doanh. Kịch bản thứ nhất, sản lượng đạt 1,8 triệu tấn, doanh thu thuần 35.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 400 tỷ đồng.
Ở kịch bản thứ hai, sản lượng dự kiến 1,95 triệu tấn, từ đó doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế đạt 38.000 tỷ đồng và 500 tỷ đồng. Ở kịch bản tích cực, con số lợi nhuận 500 tỷ đồng vẫn thấp hơn so với thực hiện niên độ trước (515 tỷ đồng).

Lợi nhuận sau thuế từng niên độ và kế hoạch niên độ 2024 - 2025 (cao) của Hoa Sen. (Nguồn: X.N tổng hợp).
Ban lãnh đạo xây dựng kịch bản kinh doanh căn cứ dự báo trong năm 2025, tình hình kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn, Hoa Sen cần phải ổn định tình hình sản xuất kinh doanh, giữ vững vị thế trên thị trường.
Trong đó, toàn cầu hóa bị đảo lộn nghiêm trọng. Nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đang áp dụng chính sách bảo hộ sản xuất gay gắt. Bất ổn địa chính trị tại một số quốc gia chưa dừng lại. Trong bối cảnh chuyển giao quyền lực chính trị tại Mỹ, nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại là rất lớn. Do đó, hoạt động xuất khẩu tôn - thép sẽ đối mặt với nhiều thách thức, khó đảm bảo ổn định thị phần.
Tại thị trường trong nước, nhu cầu tiêu thụ trong nước thấp. Nguồn cung sản phẩm tôn, thép đang dư thừa. Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng ngành ngày càng gay gắt, khó đảm bảo biên lợi nhuận.
Về hoạt động đầu tư, công ty cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu mở rộng, đa dạng hóa danh mục sản phẩm để nâng cao năng lực cạnh tranh; triển khai các chính sách kinh doanh linh hoạt để tăng trưởng sản lượng tiêu thụ tại các thị trường truyền thống và từng bước mở rộng sang các thị trường mới.
Thời gian tới, công ty dự định phát hành cổ phần của công ty con CTCP Nhựa Hoa Sen (gọi tắt là HSN). Mục đích là bổ sung nguồn vốn và thanh toán các khoản nợ phải trả của HSN, góp phần bổ sung nguồn lực cho Hoa Sen để thực hiện chiến lược phát triển.
Theo dự kiến, Hoa Sen sẽ phát hành 35 triệu cp riêng lẻ cho nhà đầu tư chiến lược, qua đó nâng vốn điều lệ của HSN lên 650 tỷ đồng. Khi hoàn tất, tỷ lệ sở hữu của công ty tại HSN sẽ giảm về dưới 50% (hiện tại 99%).
Tựu trung lại, cho niên độ mới, Hoa Sen hướng đến sự ổn định trong hoạt động kinh doanh, tỷ lệ chia cổ tức đi ngang, đồng thời chưa đề ra kế hoạch đầu tư với số vốn đáng kể nào mới. Ngược lại, công ty có thể thu về nguồn vốn từ việc chào bán riêng lẻ cổ phần sở hữu tại HSN.
Về thời điểm mua lại cổ phiếu HSG, hội đồng quản trị muốn được cổ đông ủy quyền quyết định, trong khoảng thời gian từ lúc được thông qua đến kỳ họp ĐHĐCĐ thường niên tiếp theo.
Điều này nghĩa là công ty dự định chi số tiền (ước tính) khoảng 953 - 1.905 tỷ đồng để thực hiện mua lại 50 - 100 triệu cp trong vòng một năm, đến trước ĐHĐCĐ thường niên niên độ 2025 - 2026.
Về cơ cấu sở hữu, tại cuối niên độ 2023 - 2024, công ty có cổ đông lớn duy nhất là Chủ tịch Hội đồng quản trị Lê Phước Vũ nắm hơn 105 triệu cp, tương ứng với 16,96% vốn.
Giả sử nếu Hoa Sen thành công mua lại 50 triệu cp, vốn điều lệ sẽ giảm từ 6.210 tỷ đồng về 5.710 tỷ đồng. Khi đó, tỷ lệ sở hữu của Chủ tịch Vũ sẽ tăng lên thành 18,44%. Còn trường hợp doanh nghiệp mua lại 100 triệu cp, vốn điều lệ mới sẽ là 5.210 tỷ đồng. Ở kịch bản này, tỷ lệ sở hữu mới của ông Vũ sẽ nâng lên 20,2%.

(Nguồn: X.N tổng hợp từ báo cáo thường niên niên độ 2023 - 2024).
Nhìn lại quá khứ, trước Hoa Sen, một đơn vị niêm yết vừa thực hiện thương vụ mua lại với giá trị đáng kể là Vinhomes (Mã: VHM).
Vinhomes khép lại thương vụ mua lại cổ phiếu từ ngày 23/10/2024 - 21/11/2024 với khối lượng mua lại đạt gần 247 triệu cp (khoảng 2/3 lượng đăng ký). Giá trị giao dịch đạt gần 10.481 tỷ đồng - lượng tiền kỷ lục mà một doanh nghiệp Việt Nam đã bỏ ra để mua lại cổ phiếu của chính mình. Vốn điều lệ theo đó giảm về 41.074 tỷ đồng.
Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, thông thường các doanh nghiệp tính đến chuyện mua cổ phiếu quỹ khi thị giá giảm sâu. Việc mua lại giúp bình ổn giá thị trường và gia tăng giá trị cho cổ đông. Một số mục đích khác kể đến như thu hồi cổ phiếu ESOP, hay cải thiện các chỉ số tài chính EPS, ROE.... khiến định giá cổ phiếu trở nên hấp dẫn hơn.
Tuy nhiên, khi áp dụng quy định phải hủy cổ phiếu sau khi mua lại theo Luật Chứng khoán sửa đổi năm 2019, hiệu lực năm 2021, không còn nhiều doanh nghiệp (như Vinhomes và dự kiến là Hoa Sen) thực hiện, ngoại trừ một số trường hợp mua lại cổ phiếu ESOP của nhân viên nghỉ việc.