Tại sao các hãng ô tô lớn bị kìm chân với xe xăng, không thể vội vàng nhập cuộc xe điện như VinFast, Tesla?

Nhiều nhà phân tích và nhà đầu tư Phố Wall đã gây áp lực buộc các nhà sản xuất ô tô lâu đời như Ford ngừng việc vừa sản xuất xe điện và xe xăng cùng lúc. Bởi họ muốn Ford sẽ đạt được mức định giá cao như mức mà các nhà đầu tư kỳ vọng cho một số công ty khởi nghiệp xe điện, theo CBNC.

Giám đốc điều hành Jim Farley và các CEO khác của Ford thừa nhận rằng việc tách biệt các hoạt động giữa hai mảng kinh doanh xe điện và xe xăng là cần thiết. Song lãnh đạo Ford cũng khẳng định việc tách biệt hoàn toàn sẽ khiến công ty gặp bất lợi đối với cả xe cũ và xe mới, thậm chí các dòng xe của Ford có thể thành đối thủ của nhau.

Không thể chia tách hai mảng kinh doanh xe điện và xe xăng

Ông Farley nói: "Hiện tại, cấu trúc công ty đang kìm hãm chúng tôi. Nó không cho phép chúng tôi tập trung vào một mảng nhất định. Chúng tôi cần hoạt động kinh doanh của ICE tạo ra tiền mặt và phục vụ các thương hiệu mang tính biểu tượng của Ford. Chúng tôi cần lĩnh vực kinh doanh xe điện, kinh doanh kỹ thuật số, hướng tới sự đổi mới. Chúng tôi không thể yêu cầu làm cả hai việc cùng một lúc".

Trường hợp một tập đoàn lớn tách rời hẳn một mảng sang kinh doanh riêng rất phổ biến và dễ thấy. Về mặt lý thuyết, một sự thay đổi sẽ cho phép các bộ phận của Ford có khả năng đạt mức tăng trưởng lợi nhuận đáng kể - ở đây là mảng kinh doanh xe điện - giành được mức định giá tương đương với các nhà sản xuất xe điện thuần túy khác.

Hiện tại, các nhà phân tích cho rằng, khả năng tăng trưởng kém trong hoạt động kinh doanh xe xăng truyền thống của Ford đang kìm hãm mức định giá tổng thể của công ty. Nhà phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley đã nhận định trong một báo cáo vào năm ngoái rằng việc rời bỏ thị trường xe xăng có thể sẽ khiến Ford gặp khó trong việc quay vòng, thu hút vốn và nhân sự cần thiết. 

Do đó, CEO Ford ông Farley khẳng định họ sẽ không tạo ra hai thương hiệu riêng biệt hay cạnh tranh với nhau. "Điều kỳ diệu trong chiến lược này là tập trung cả hai hoạt động vào những gì họ cần tập trung, hơn là yêu cầu mọi người làm mọi thứ như chúng ta làm ngày nay. 

Bên cạnh đó, chiến lược cũng đảm bảo có được đòn bẩy giữa cả hai hoạt động kinh doanh song song. Nếu chúng tôi loại bỏ một hoặc cả hai thực thể, hoặc cả ba, chúng tôi thực sự mạo hiểm với đòn bẩy đó".

Kế hoạch của Ford là gì?

Kế hoạch của Ford là vận hành đơn vị xe điện mới của mình, được gọi là Ford Model e, sẽ giống như một công ty khởi nghiệp - với các đội nhóm tinh gọn, linh hoạt, văn hóa đổi mới và khả năng tạo ra các thiết kế "sạch" mà không nhất thiết phải dựa vào dòng sản phẩm Ford hiện có. Farley sẽ chuyển sang quản lý Model e với vai trò chủ tịch, quyền lãnh đạo của công ty sẽ thuộc về Doug Field, một cựu giám đốc điều hành của Apple và Tesla.

Ông Field nói rằng không giống như các công ty khởi nghiệp EV khác, Model e có lợi thế về mối quan hệ tích hợp với một nhà sản xuất ô tô tuyền thống có lợi nhuận. Ông nói: "Chúng tôi cần một nền văn hóa mới trong một số công nghệ mới này và đối với những chiếc xe điện sạch sẽ thì đó sẽ là loại văn hóa thu hút những tài năng kỹ thuật tốt nhất. Chúng tôi muốn những người giỏi nhất. Tôi không quan tâm liệu họ có đi dép thỏ đến nơi làm việc hay không, nhưng chúng tôi phải có những người giỏi nhất".

Field cho biết thêm rằng, việc đưa ngành kinh doanh xe điện trở thành một đơn vị độc lập dưới sự bảo trợ của Ford sẽ hỗ trợ "hoàn toàn" trong việc thu hút nhân tài mới.

Ông nói: "Chúng tôi cần một cách làm việc khác trong một môi trường khác và sự linh hoạt để thực hiện những công việc như làm việc từ xa. Đó là một phần của Model e - cho phép chúng tôi tiếp cận với những tài năng tốt nhất".

Một số nhà phân tích đã lập luận rằng sự ra đời của đơn vị EV của Ford sẽ cho phép doanh nghiệp tận dụng định giá EV thuần túy mới của mình để huy động vốn với chi phí thấp. Sau đó, số vốn đó có thể được sử dụng để tài trợ cho kế hoạch sản phẩm tương lai đầy tham vọng của công ty - hoặc có thể, để tài trợ cho một kế hoạch còn tham vọng hơn.

Nhưng các giám đốc điều hành của Ford nói rằng kế hoạch kinh doanh xe điện của công ty không yêu cầu huy động vốn từ bên ngoài. Nói một cách đơn giản, lợi nhuận đáng kể mà Ford kiếm được từ xe tải ICE và SUV sẽ rất dồi dào để tài trợ cho kế hoạch EV của công ty. Cỗ máy rút tiền của Ford hiện là thương hiệu xe tải F-Series trị giá 42 tỷ USD, là phương tiện bán chạy nhất ở Mỹ trong nhiều thập kỷ.

Giữ nguyên cả hai hoạt động kinh doanh cho phép Ford tài trợ nội bộ cho việc mở rộng hoạt động sản xuất và kinh doanh xe điện cũng như các công nghệ tiên tiến khác như xe tự hành với lợi nhuận từ các hoạt động truyền thống.

Ở một mức độ nào đó, kế hoạch tái cấu trúc của Ford là một sự thỏa hiệp để xoa dịu những nhà phân tích và nhà đầu tư Phố Wall. Nó tách biệt các hoạt động và mang lại sự minh bạch hơn bằng cách công bố kết quả của họ vào năm sau, đồng thời giữ nguyên cơ cấu công ty - điều mà Farley tin rằng là cần thiết để giảm chi phí cho cả 2 hoạt động.

CEO Farley nói: "Thay đổi này không liên quan đến quản lý tài chính của công ty. Đây là về tiêu điểm, năng lực, sản phẩm tốt hơn, trải nghiệm tốt hơn. Đó là cách chúng tôi sẽ giành chiến thắng với tư cách là một công ty". Các nhà đầu tư đã ủng hộ hành động này và cổ phiếu của Ford đã tăng mạnh tới 8,4% ngay sau đó.