Muôn kiểu thất bại của startup trong năm 2021: Người được ông lớn chống lưng, kẻ huy động hàng tỷ USD vẫn rời cuộc chơi

Không giống như năm đầu tiên đại dịch bùng phát, thực tế cho thấy năm 2021 vẫn có nhiều công ty đã xoay trục thành công và có những doanh nghiệp mới đã ra đời. Đây là kết quả trực tiếp minh chứng cho việc thế giới đã mãi mãi thay đổi vì COVID-19.

Tuy nhiên năm qua cũng chứng kiến không ít các startup bom tấn thất bại, mà tiêu biểu là hai cái tên Quibi và Essential. Song nói đi thì cũng nên nói lại, việc giữ một startup tồn tại trong thời điểm không có dịch bệnh vẫn luôn là một nhiệm vụ khó khăn và không phải ai cũng có thể lèo lái doanh nghiệp vượt qua.

Dưới đây là một số startup thất bại đáng chú ý trong năm qua được tờ TechCrunch điểm lại:

Abundant Robotics (2016-2021)

Tổng số tiền huy động được: 12 triệu USD

Đây là một bước đột phá lớn trong một năm đáng chú ý đối với các công ty khởi nghiệp robot. Ở một khía cạnh nào đó, Abundant đã đi trước xu hướng về ứng dụng công nghệ robot trong nông nghiệp - lĩnh vực thường mang lại nhiều thất bại hơn thành công.

Chỉ hai năm sau khi triển khai sản phẩm thương mại đầu tiên, công ty sản xuất robot hái táo đã phải lặng lẽ đóng cửa. Trong thời gian tồn tại, startup này đã huy động được 12 triệu USD, trong đó bao gồm 10 triệu USD tại vòng gọi vốn Series A do GV (Google Ventures) dẫn đầu vào năm 2017.

Chanje (2015-2021)

Vào tháng 11/2018, FedEx đã làm việc với một công ty khởi nghiệp tương đối mới và chưa được biết tới tên là Chanje Energy khi họ lên kế hoạch điện hoá cho đội xe giao hàng của mình.

Chanje là một công ty khởi nghiệp có trụ sở tại California và được Trung Quốc hậu thuẫn được thành lập vào năm 2015. Chanje được biết đến với hoạt động nhập khẩu xe tải điện từ Trung Quốc và bán chúng cho các công ty như FedEx, Ryder và thậm chí là Amazon.

FedEx và các đối tác đã được phen chao đảo khi startup này đã lặng lẽ đóng cửa trong năm 2021, tờ The Verge đưa tin ngày 15/12. CEO Bryan Hansel cho biết công ty mà ông hợp tác phía Trung Quốc đã bị phá sản. Ông đã cố gắng thuyết phục các nhà đầu tư mua lại Chanje nhưng vô ích.

Chanje được cho là vẫn đang nợ nhiều tháng lương với nhân viên cũ cùng các khoản thưởng chưa trả. Ít nhất 4 người đã đệ đơn kiện startup này.

Dark Sky (2012-2021)

Tháng 3/2020, Apple đã mua lại ứng dụng thời tiết Dark Sky - ứng dụng này rất phổ biến, để phục vụ mục tiêu địa phương hoá tính năng thời tiết. Rõ ràng Apple quan tâm nhiều tới tính năng thời tiết được tích hợp trên iPhone.

Ban đầu, Apple đã nói rõ ràng rằng phiên bản Android của Dark Sky sẽ dừng hoạt động vào tháng 7/2020. Tuy nhiên, số phận của ứng dụng trên iOS và hàm API vẫn chưa được định đoạt.

Tháng 6/2021, ứng dụng iOS và API đã bị khai tử. "Dịch vụ API Dark Sky cho khách hàng hiện tại sẽ tiếp tục cho đến cuối năm 2022. Ứng dụng iOS và trang web Dark Sky cũng sẽ có sẵn cho đến cuối năm 2022", Adam Grossman - một đồng sáng lập cho hay. Đây không phải thông báo dừng hoạt động song rõ ràng nó đã được báo trước.

Katerra (2015-2021)

Số tiền huy động được: 2 tỷ USD

Có một thời, Katerra được coi là đứa con cưng của giới công nghệ xây dựng. Nhiều người cho rằng Katerra giúp việc xây dựng nhà lắp ghép trở nên chuyên nghiệp hơn. Khi lớn mạnh hơn, Katerra tham vọng muốn sở hữu hệ thống công nghệ xung quanh một dự án xây dựng, cho dù đó là cao ốc văn phòng hay căn hộ. Nhưng đến cuối năm 2020, các dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng đã xuất hiện.

Công ty khởi nghiệp này được cho là đang trên bờ vực phá sản dù tập đoàn Nhật Bản SoftBank cung cấp khoản đầu tư 200 triệu USD. Khoản cứu trợ này quá ít ỏi và cũng đến quá muộn.

Cách tiếp cận theo chiều dọc của Katerra được cho là không thể theo kịp với chi phí nhân công và chi phí xây dựng tăng vọt. Công ty cũng đang phải vật lộn với sự chậm trễ và mức chi phí vượt dự toán cho một số dự án, trong khi dịch bệnh làm trì hoãn những dự án khác.

Bởi vậy không quá ngạc nhiên khi ngày 1/6/2021, Katerra được thông báo là sẽ chính thức đóng cửa sau khi "đốt" hơn 2 tỷ USD tiền đầu tư. Được thành lập vào năm 2015, Katerra có thời điểm được định giá 4 tỷ USD và sử dụng hơn 8.000 nhân viên. Khi đóng cửa, nó được cho là có khoảng 2.400 nhân viên.

Loon (2015-2021)

Loon, công ty thực hiện dự án cung cấp internet bằng bóng bay trên tầng bình lưu của Alphabet đã đóng cửa vào đầu năm 2021. Hơn hai năm sau khi hoàn thành dự án X - dự án với mục đích dùng khinh khí cầu để phủ sóng internet tới mọi nơi trên trái đất của Google.

Alastair Westgarth, đã lưu ý trong một bài đăng trên blog rằng dự án chỉ đơn giản là không thể đạt được lợi nhuận.

Ông viết: "Mặc dù chúng tôi đã tìm được một số đối tác sẵn sàng trong suốt chặng đường, nhưng chúng tôi vẫn chưa tìm ra cách để có được chi phí đủ thấp để xây dựng một doanh nghiệp bền vững và lâu dài."

Houseparty (2015-2021)

Trước khi Houseparty biến mất, nó đã trải qua thời kỳ hoàng kim. Trong những giai đoạn đầu của đại dịch, ứng dụng trò chuyện video xã hội này tuyên bố họ có 50 triệu lượt đăng ký mới mỗi tháng khi con người tìm kiếm kết nối ảo trong bối cảnh giãn cách.

Tuy nhiên, có vẻ như con số này không thể giúp nó tồn tại. Tháng 9/2021, Epic Games đã thông báo rằng họ sẽ đóng cửa Houseparty vào tháng 10, hơn hai năm kể từ lần đầu tiên mua lại công ty với giá 35 triệu USD.

Có nhiều lý do để giải thích vì sao một ứng dụng từng bùng nổ một thời laij bị đóng cửa. Tuy nhiên, theo Sima Sistani - CEO kiêm Founder cho hay, đơn giản đó chỉ là một sự thay đổi chiến lược.

"Tầm nhìn metaverse - vũ trụ ảo và các sản phẩm mà chúng tôi đang thực hiện tại Epic Games cũng là về những trải nghiệm được chia sẻ, nhưng ở dạng phong phú hơn so với hướng đi cũ để định hình thế hệ tiếp theo của Internet," Sistani viết.

Pearl Automation (2014-2021)

Pearl Automation, một công ty khởi nghiệp về phụ kiện ô tô, đã đóng cửa chỉ một năm sau khi chính thức ra mắt.

Được thành lập bởi các cựu kỹ sư Apple, sản phẩm Pearl phát triển là camera quan sát phía sau không dây, được bán với giá 499,99 USD. Theo thông cáo phát đi, việc ngừng hoạt động là kết quả của doanh số bán sản phẩm đáng thất vọng và tỷ lệ cháy hàng cao, mặc dù Pearl Automation đã huy động được 50 triệu USD vốn đầu tư mạo hiểm từ các nhà đầu tư Accel, Venrock, Shasta Ventures và Wellcome Trust.