Biển Chết đang chết dần

Biển Chết là một hồ nước có độ mặn cao khiến hầu hết các loại sinh vật không thể tồn tại trong lòng hồ. Biển Chết sở hữu vùng nước trị liệu có độ mặn cao đến mức những người tắm tại đây luôn nổi trên mặt nước.

Hiện nay, Biển Chết đang “chết dần” với đường bờ biển sụp lún. Trong nhiều thập kỷ, mực nước ở Biển Chết liên tục sa sút.

Các giải pháp để bổ sung nước cho Biển Chết đã được đề xuất, song đến nay vẫn chưa có hành động đáng kể nào được thực hiện để ngăn chặn tình trạng cạn kiệt ngày càng nghiêm trọng. Bên cạnh đó, hiện tượng biến đổi khí hậu khiến hoạt động phục hồi càng xa tầm với.

Nguồn nước cạn kiệt

Theo một ước tính, mực nước tại Biển Chết đang giảm gần 1,2 m mỗi năm. Khu vực chính của hồ hiện sâu gần 300m, nông hơn khoảng 15% so với nửa thế kỷ trước. Các quan chức và nhà nghiên cứu môi trường cho rằng đây là vấn đề do con người gây ra.

Do tình trạng khan hiếm nước, Israel, Jordan và Syria trong vài thập kỷ qua đã chuyển hướng các nguồn nước ngọt chảy ra Biển Chết để dùng cho sinh hoạt và tưới tiêu.

Thêm vào đó, các công ty của Israel và Jordan đã làm bốc hơi nước Biển Chết để khai thác khoáng chất phục vụ xuất khẩu.

Biến đổi khí hậu cũng có tác động đến tình trạng khô hạn tại Biển Chết. Khi khí hậu ấm lên, khu vực sa mạc xung quanh Biển Chết trở nên nóng hơn và lượng mưa ít hơn.

Bên cạnh đó, dân số tăng lên, nhu cầu sử dụng nước để sinh hoạt và tưới tiêu cao hơn, khiến lượng nước cung cấp cho Biển Chết chỉ còn lại rất ít.

Ông Jake Ben Zaken, một người Israel chuyên điều hành những chiếc thuyền chở khách trên Biển Chết nói: "Bạn đang nhìn thấy một thảm họa ngay trước mắt mình."

Nhà nghiên cứu Biển Chết Yael Kiro từ Viện Khoa học Weizmann của Israel nói: “Trái tim tôi tan nát vì có quá nhiều sự tàn phá tại Biển Chết.” 

Tình trạng nước rút đi đã làm thay đổi cảnh quan xung quanh. Du khách có thể nhìn thấy cấu tạo của những tinh thể muối. Ngoài ra, không thể không nhắc đến sự biến mất của những bãi biển và bãi đậu xe do tình trạng sụt lún dọc theo bờ biển. 

Chưa có hành động đáng kể nào để cứu Biển Chết

Israel và Jordan gần đây đã đạt được các thỏa thuận hợp tác về nước, bao gồm thỏa thuận cải tạo sông Jordan - nguồn nước ngọt chính chảy vào Biển Chết.

Phát biểu tại Hội nghị về Biến đổi Khí hậu của Liên hợp quốc tại Cairo ngày 7/11, Quốc vương Abdullah của Jordan khẳng định: "Biển Chết và sông Jordan thiêng liêng là kho báu của quá khứ và là di sản cho tương lai của chúng ta".

Nhưng thỏa thuận sông Jordan, như Israel công bố, dường như không giải quyết được các mối đe dọa đối với Biển Chết.

Ngân hàng Thế giới (WB), chính phủ Israel và một tổ chức hòa bình sinh thái Trung Đông đã đưa ra các đề xuất cải tạo hồ. Một giải pháp được đề xuất là xây dựng một con kênh để bổ sung nước đã khử muối từ Biển Đỏ cho Biển Chết.

Một đề xuất khác là tăng cường dòng chảy của sông Jordan để bổ sung nước cho Biển Chết. Giải pháp thứ ba là yêu cầu các công ty khai thác trả tiền cho việc cải tạo hồ. Tuy nhiên, đến nay, vẫn chưa có hành động quan trọng nào trong ba đề xuất trên được thực hiện.

Bà Galit Cohen, một quan chức cấp cao của Bộ Bảo vệ Môi trường Israel, người đã công bố đề xuất mới nhất để cứu Biển Chết, nói: “Thật đáng buồn vì các giải pháp không dễ thực hiện và rất tốn kém.”

Bà Cohen nói: “Nếu bạn muốn đưa nước trở lại Biển Chết, điều đó có nghĩa là phải khử muối ở nhiều nơi. Điều này rất tốn kém và không phải tất cả quốc gia xung quanh đều có thể chi trả kinh phí."

Một hạn chót đang đến gần có thể buộc các công ty Israel đang khai thác Biển Chết hạn chế tác hại môi trường đối với hồ nước này.

Hợp đồng nhượng quyền khai thác muối khoáng tại Biển Chết sẽ hết hạn vào năm 2030 và các doanh nghiệp đang tìm kiếm một thỏa thuận mới trong những năm tới. Bộ Bảo vệ Môi trường Israel đang kêu gọi các điều khoản mới để yêu cầu ngành công nghiệp này giảm lấy nước từ Biển Chết.