Thu ngoài lãi các ngân hàng tăng mạnh: Chủ yếu nhờ thu hồi nợ xấu và mua bán chứng khoán
Trong báo cáo nhận định về ngành ngân hàng mới đây, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá năm 2024 là một năm tương đối tích cực với ngành về tăng trưởng tín dụng cũng như chất lượng tài sản.
Cùng với đó, theo các chuyên giamức định giá ngành hiện nay là tương đối hấp dẫn khi xét đến xu hướng cải thiện chất lượng tài sản có nhiều khả năng tiếp diễn, đi kèm với khả năng ROE tăng trở lại khi lợi nhuận được dự báo tích cực hơn trong 2025, kết hợp với chất xúc tác “nâng hạng thị trường” đối với các cổ phiếu vốn hóa lớn.
Theo đó, trong quý IV/2024, lợi nhuận trước thuế của 27 ngân hàng niêm yết đạt 81.000 tỷ đồng, tăng trưởng 22% so với năm trước. Thu nhập lãi thuần vẫn là động lực tăng trưởng chính cho tổng thu nhập hoạt động và lợi nhuận trước thuế, với điểm nhấn tăng trưởng tín dụng ước đạt gần 18%, mức cao nhất kể từ năm 2018.
Ngoài ra, cấu phần thu nhập khác có sự tăng trưởng vượt trội nhờ thu nhập từ thu hồi nợ xấu (đã xử lý rủi ro) – đạt gần 15.000 tỷ đồng, tăng 66% và chi phí dự phòng rủi ro tín dụng đi ngang so với cùng kỳ. Đây cũng là hai điểm nhấn đáng chú ý khác trong bức tranh kinh doanh cũng như củng cố cho diễn biến cải thiện của chất lượng tài sản của ngành ngân hàng.
Lũy kế cả năm 2024, lợi nhuận trước thuế các ngân hàng niêm yết đạt 299.000 tỷ đồng, tăng 18%.
Biên lãi thuần (NIM) của các ngân hàng bị thu hẹp trong quý IV/2024 khi giảm 0,2 điểm % so với cùng kỳ năm trước nhưng lại cải thiện hơn so với quý III dolợi suất tài sản tăng thêm 0,15 điểm % trong khi chi phí vốn đi ngang so với quý trước.
Lũy kế cả năm, NIM cuối năm 2024 của các ngân hàng niêm yết giảm 0,1 điểm % so với năm trước xuống 3,3% với đà giảm chậm lại so với năm 2023 (giảm 0,4 điểm % so với năm 2022).
Ngoài thu nhập lãi thuần, các nguồn thu nhập ngoài lãi cũng là một trong những động lực thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận. Trong quý IV/2024, các nguồn thu nhập ngoài lãi tăng trưởng mạnh 32%, chủ yếu được dẫn dắt bởi thu nhập từ thu hồi nợ xấu (tăng 66%) và thu nhập từ mua bán chứng khoán đầu tư và kinh doanh (chủ yếu là trái phiếu chính phủ) với mức tăng là 67%.
Theo VDSC, thu nhập từ thu hồi nợ xấu có sự tăng trưởng tích cực trên diện rộng và đột biến ở số ít ngân hàng như VPBank, Vietcombank, BIDV, VietinBank trong khi tăng trưởng của thu nhập từ kinh doanh chứng khoán được đóng góp chủ yếu bởi đột biến chủ yếu ở BID và MBB.
Ngược lại, tăng trưởng của thu nhập từ phí dịch vụ vẫn tương đối yếu (giảm 13% so với cùng kỳ), vốn bị ảnh hưởng bởi thị trường banca chưa phục hồi và sự dịch chuyển của nguồn thu nhập từ UPAS L/C sang thu nhập lãi.
Về chi phí hoạt động, khoản mục này lần lượt tăng trưởng 19% và 11% trong quý IV và cả năm 2024 và CIR toàn ngành trong 2024 đạt 33,5%, cải thiện khoảng 80 điểm cơ bản so với năm 2023.
Các ngân hàng tiếp tục ưu tiên cho các hoạt động đầu tư chuyển đổi số nhằm tăng tính cạnh tranh cũng như nâng cao năng suất hoạt động, phần nào được thể hiện qua xu hướng giảm của tỷ lệ CIR từ 2019 tới nay. Tỷ trọng chi phí cho nhân viên có xu hướng giảm qua các năm, trong khi tỷ trọng chi hoạt động khác gia tăng.
