Ông Nguyễn Ngọc Thuỷ: Từ đỉnh cao tới lao lý

Sáng 26/3, Bộ Công an thông tin ông Nguyễn Ngọc Thuỷ - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc CTCP Tập đoàn giáo dục Egroup, CTCP Đầu tư và Phân phối Egame đã bị bắt tạm giam từ 25/3 để phục vụ điều tra. Ông Thuỷ bị nhà chức trách cáo buộc tội danh “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Động thái này được đưa ra sau khi Cục Cảnh sát điều tra về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu giải quyết đơn của nhiều nhà đầu tư tố cáo ông Nguyễn Ngọc Thuỷ lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức chuyển nhượng cổ phần tại Egroup.

Ngoài cáo buộc này, năm 2023, Công an TP HCM cũng vào cuộc xác minh đơn tố cáo của phụ huynh cho rằng CTCP Anh ngữ Apax Leaders "chiếm đoạt tiền học phí”. Phụ huynh cho biết phải chi hàng trăm triệu đồng để mua khoá học tiếng anh nhưng không được học vì trung tâm đóng cửa, không được hoàn lại tiền.

Trước khi gặp bê bối, ông Nguyễn Ngọc Thuỷ được công chúng biết tới nhiều từ chương trình Shark Tank Việt Nam (Thương vụ bạc tỷ) trong giai đoạn 2018 - 2019. Trong hai mùa lên sóng, ông Thuỷ là một trong những nhà đầu tư hiếm hoi có tỷ lệ giải ngân thành công cao. Ông từng thực hiện 8/9 thương vụ giải ngân sau khi cam kết đầu tư cho các startup với tổng số tiền hơn 70 tỷ đồng.

Trong đó, thương vụ rót vốn nổi bật nhất là đầu tư vào Soya Garden. Sau khi được ông Thuỷ rót tiền, Soya Garden đặt mục tiêu mở tới 300 cửa hàng. Thời điểm cực thịnh của chuỗi là năm 2019 với hệ thống 50 cửa hàng toạ lạc tại những vị trí đắc địa ở hai thành phố lớn. Vậy nhưng đến giai đoạn 2020 - 2021, chuỗi đồ uống này phải đóng cửa gần như toàn bộ tại Hà Nội và TP HCM. Tháng 6/2023 ghi nhận Soya Garden “hồi sinh” với thông báo khai trương hai cửa hàng mới tại Hà Nội.

Một dự án đầu tư nổi bật khác của ông Thuỷ thực hiện trong Shark Tank Việt Nam là We Escape - đơn vị tổ chức trò chơi nhập vai thực tế. Đến đầu năm 2022, công ty này thông báo đóng cửa toàn bộ hệ thống do ảnh hưởng của dịch bệnh.

Hơn hết, ông Nguyễn Ngọc Thuỷ được nhà đầu tư biết tới với vai trò là Nhà sáng lập, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc tập đoàn Egroup và các hệ sinh thái xung quanh. Tập đoàn sở hữu các thương hiệu giáo dục như Steame (trường mầm non), CMS (toán tư duy), Apax Leaders và English Now (anh ngữ).

Công ty trọng yếu trong hệ sinh thái giáo dục này là CTCP Đầu tư Apax Holdings cũng do ông Nguyễn Ngọc Thuỷ làm Chủ tịch.

Tại ngày 31/12/2022, Apax Holdings có ba công ty con gồm: CTCP Anh ngữ Apax (Apax English) - nắm hơn 66% vốn, CTCP Phát triển giáo dục Igarden - nắm hơn 52% vốn và CTCP Trường liên cấp Firbank Australia - sở hữu hơn 99% vốn. Một công ty liên kết với Apax Holdings là CTCP Đầu tư và Phát triển hạ tầng giáo dục Apax.

Tại thời điểm cuối năm 2022, theo báo cáo quản trị, ông Nguyễn Ngọc Thuỷ là cổ đông cá nhân nắm cổ phần lớn tại Apax Holding với gần 6,2%. Tập đoàn Giáo dục Egroup là tổ chức nắm cổ phần lớn nhất với 46,64%. Ngoài ra còn có các pháp nhân khác với tỷ lệ nắm giữ không đáng kể.

Thời điểm trước đại dịch, hoạt động kinh doanh cốt lõi của ông Thuỷ và hệ sinh thái xoay quanh phát triển các trung tâm tiếng Anh Apax English, Apax Leaders thuộc Apax Holdings. Thời kỳ đỉnh cao, hệ thống này từng mở rộng hơn 120 trung tâm trên toàn quốc, trải rộng tại hơn 30 tỉnh thành với khoảng hơn 120.000 học viên theo học.

Đây từng là chuỗi dạy tiếng Anh lớn nhất Việt Nam. Apax Holdings từng vượt mốc doanh thu 1.000 tỷ đồng năm 2018, sau đó tăng gấp đôi trong năm 2020. 

Tuy nhiên, hệ thống này đã sụp đổ khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Tại cuộc gặp gỡ nhà đầu tư tối 17/11 năm ngoái, ông Thuỷ kể lại sau khi dịch bệnh bùng phát, chi phí mặt bằng cao, trung tâm mới mở đầu tư mất nhiều chi phí và chưa lấp đầy học sinh đã khiến các cơ sở gặp nhiều khó khăn về tài chính. 

Hoạt động chính bị đóng băng, tới năm 2022, Apax Holdings chứng kiến mức lỗ ròng kỷ lục trong lịch sử với âm 87 tỷ đồng. Tại thời điểm 31/12/2022, nợ phải trả của Apax Holdings là 3.076 tỷ đồng, trong đó tổng vay và nợ thuê tài chính là 1.915 tỷ đồng.

Đây cũng là giai đoạn Apax Holdings vướng vào các bê bối liên quan đến chất lượng dạy học, chậm trả lương, nợ lương giáo viên... Hàng loạt phụ huynh đã đến các trung tâm Apax Leaders để khiếu nại, yêu cầu hoàn trả học phí với lý do trung tâm không thực hiện đúng cam kết.

Cuối năm 2022, trước những thông tin tiêu cực xung quanh ông Thuỷ, nhà sản xuất Shark Tank Việt Nam thông báo ông này không còn đảm nhiệm vai trò “Shark” (nhà đầu tư) tại chương trình. 

Sau loạt thông tin lùm xùm kéo dài từ 2022 đến 2023, vào tháng 11 năm ngoái, Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) đã có văn bản thông báo hủy niêm yết đối với 83 triệu cổ phiếu IBC của Apax Holdings.

HOSE cho biết kể từ thời điểm bị đình chỉ giao dịch vào ngày 18/9/2023, các vi phạm công bố thông tin của Apax Holdings chưa được khắc phục, có khả năng tiếp tục xảy ra và kéo dài, vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin và ảnh hưởng đến quyền lợi cổ đông. 

Trước khi bị đình chỉ giao dịch, cổ phiếu mã IBC từng giảm sàn 5 phiên liên tiếp 11 - 15/9, kết thúc phiên cuối cùng trên sàn HOSE tại 1.770 đồng/cp. Trong quá khứ, IBC từng có chuỗi giảm sàn hàng chục phiên trong giai đoạn tháng 11 - 12/2022.

Trong văn bản công bố cuối tháng 11 năm ngoái, Bảo hiểm xã hội Hà Nội cho biết hàng chục tháng qua, các doanh nghiệp trong hệ sinh thái của ông Thuỷ gồm Apax Leaders, Igarten, CMS, Egroup, Egame và English Now chậm đóng hơn 100 tỷ đồng tiền bảo hiểm xã hội.

Lùm xùm huy động vốn tại Egroup

Từ tháng 8/2023, xuất hiện những đơn thư từ nhà đầu tư cáo buộc ông Nguyễn Ngọc Thuỷ lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức chuyển nhượng cổ phần tại Egroup. 

Phản ánh đến Đài tiếng nói Việt Nam (VOV), bà Mai Thị Thanh ở Hà Nội cho biết đã nghe lời quảng cáo mua cổ phần tại Egroup qua CTCP Đầu tư và Phân phối Egame của ông Thuỷ với lãi suất 15%/năm. 

Tuy nhiên, từ 2021 tới 2023, người này không nhận được lãi và cũng không rút được gốc. Theo hồ sơ VOV tiếp cận được, nhà đầu tư sẽ ký “Hợp đồng thỏa thuận hợp tác chiến lược” với Egame để sở hữu số lượng cổ phần tại Egroup. Khách hàng sẽ phải nắm giữ cổ phần đến thời hạn quy định để được tặng thêm số cổ phần nhất định. 

Hợp đồng cũng quy định rõ, nếu nhà đầu tư muốn nhượng lại một phần cổ phần hoặc toàn bộ số cổ phần đang sở hữu thì công ty cam kết và đảm bảo sẽ tìm đối tác có nhu cầu mua (nếu không có đối tác mua), công ty sẽ mua lại với giá 43,700 đồng/cổ phần. 

Mặc dù các điều khoản được ghi rõ ràng trong hợp đồng, nhưng thực tế khi hết hạn hợp đồng nhà đầu tư yêu cầu tất toán và nhận lại tiền thì phía công ty liên tục hứa hẹn rồi trễ hẹn.

Ngoài hình thức gọi vốn này, tháng 4/2022, CTCP Tập đoàn Hạ tầng giáo dục (công ty liên kết nơi Apax Holdings giữ tỷ lệ biểu quyết hơn 66%) chào bán thành công lô trái phiếu trị giá hơn 1.340 tỷ đồng với giá 1 triệu đồng/trái phiếu, kỳ hạn 5 năm.

Trước đó, tháng 5 cùng năm, doanh nghiệp này cũng đã huy động xong gần 622 tỷ đồng qua kênh trái phiếu cũng với kỳ hạn 5 năm. Như vậy, tổng giá trị trái phiếu mà công ty này huy động được trong năm 2022 là hơn 1.962 tỷ đồng.

Ngoài ra, theo tờ Đại biểu nhân dân, trong năm 2022, ông Thủy, đại diện pháp luật, Chủ tịch CTCP tập đoàn đầu tư Ecapital đã dùng pháp nhân của công ty này để huy động vốn hợp tác đầu tư của nhiều người với thời hạn 3 - 6 tháng hoặc một năm, lãi suất trên dưới 10%, thậm chí còn sẵn sàng chi trả lãi suất lên đến 18%/năm.

Tuy nhiên, nhà đầu tư đã làm đơn gửi cơ quan công an tố cáo ông Thuỷ huy động vốn nhưng không thực hiện như cam kết và đến hạn không trả lại tiền cho người đầu tư.

Ngoài hệ sinh thái giáo dục, ông Thuỷ cũng đầu tư nhiều vào các dự án bất động sản. Cũng bởi sở hữu nhiều bất động sản nên khi vướng vào nợ nần các nhà đầu tư, tháng 5 năm ngoái, theo nguồn tin của chúng tôi ông Thuỷ đã đưa ra phương án gạt nợ/tái cấu trúc nợ cho nhà đầu tư bằng gói bất động sản gồm đất nền và biệt thự, đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Hà Nội và Bắc Giang.

Các dự án bất động sản liên quan đến ông chủ Egroup có thể kể đến như Wyndham Sky Lake Resort & Villas ở Hà Nội với 12 căn biệt thự nghỉ dưỡng, 25 lô đất nền ở Bắc Giang và theo BSC thống kê còn 75 lô đất ở Thanh Hoá.