Heo ăn chuối và chiến lược mở rộng hệ sinh thái: Bài toán sống còn giúp HAGL 'rũ bùn đứng dậy'

Chia sẻ với cổ đông về những tham vọng trong mảng nuôi heo và trồng chuối, ông Đoàn Nguyên Đức (Bầu Đức), Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) cho biết nhờ việc cho heo ăn chuối và đạm thực vật nên chi phí nuôi chỉ 38.000 đồng/kg.  

Đặt trong bối cảnh giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm tăng tới 11 lần kể từ cuối năm 2020 đến nay thì con số này khiến nhiều người bất ngờ. 

Bởi, hiện tại, chi phí chăn nuôi heo của các doanh nghiệp khép kín, chủ động được cả con giống lẫn thức ăn thành phẩm cũng lên tới trên 50.000 đồng/kg, trong đó chi phí thức ăn chiếm tới khoảng 70%, theo số liệu của Cục Chăn nuôi. 

Theo chia sẻ của ông Đức một nửa số chuối tại HAGL thu hoạch (khoảng 200 nghìn tấn mỗi năm) không đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu. Thay vì bỏ đi, số chuối này được sấy khô và nghiền thành bột và phối trộn với đạm thực vật làm thức ăn cho heo.

Thành phần từ chuối chiếm 40% cấu thành thức ăn chăn nuôi. Do đó, ông Đức xem đây là lợi thế lớn của HAGL và thậm chí công ty ông còn được hưởng lợi khi giá thức ăn chăn nuôi tăng mạnh trong thời gian qua. 

Trên thực tế, theo số liệu của Cục Chăn nuôi, với giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng cao từ năm 2021 đến nay, giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm đã tăng 18-22%. Hiện tại, phần lớn nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi đều phải nhập khẩu, do đó, giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm thời gian qua chịu tác động nặng nề khi căng thẳng Nga - Ukraine leo thang khiến các loại nguyên liệu như ngô, đậu tương, lúa mỳ tăng phi mã. 

Mặc dù giá lợn giống đã hạ xuống khá hợp lý từ 2,6 triệu giảm xuống 1,2 triệu/con nhưng việc tăng chi phí thức ăn chăn nuôi đã làm cho lợi nhuận người chăn nuôi heo giảm mạnh, thậm chí có những hộ và trang trại chăn nuôi bị thua lỗ.

Trao đổi với người viết, ông Nguyễn Văn Trọng, Nguyên Phó Cục trưởng, Cục Chăn nuôi cho biết: “Nếu giá thành nuôi heo của HAGL dưới 40.000 đồng/kg là quá thấp, cực kỳ tốt bởi hiện nay ngay cả C.P hiện nay chi phí nuôi cũng phải trên 50.000 đồng/kg. 

Trong bối cảnh hiện tại nếu hạ được chi phí 5.000 đồng/kg thịt đã là tuyệt vời lắm rồi. Điều này đồng nghĩa phải hạ được giá thức ăn 2.000 đồng/kg, điều này cực kỳ khó”. 

Theo ông Trọng nếu nuôi heo theo hướng hữu cơ, sử dụng thức ăn xanh sẽ giúp sản phẩm thịt đạt chất lượng tốt hơn và bán được giá hơn. Trong bối cảnh hiện nay càng tận dụng nguồn nguyên liệu trong nước với tỷ trọng càng cao thì càng hiệu quả. 

"Một số công thức phối hợp sử dụng nguyên liệu sẵn có, chi phí thức ăn giảm 300 - 1.000 đồng/kg thức ăn hỗn hợp. Mặc dù vậy, khẩu phần cho heo tăng cao hơn so với thức ăn công nghiệp. Nhưng vì giá rẻ nên tựu chung lại chi phí thức ăn vẫn thấp", ông Trọng cho biết.

HAGL đặt tham vọng nuôi 1 triệu con heo trong năm 2022. Điều này đồng nghĩa công ty phải nâng diện tích trồng chuối thêm 2.000 ha lên 7.000 ha. 

Với mô hình nuôi heo bằng chuối của Bầu Đức rất khó để “copy - paste” bởi gần như không ai sở hữu 5.000 ha chuối đồng thời nuôi cả heo như HAGL, trừ THACO.

Tuy nhiên, theo ông Đức: “1 triệu con heo của HAGL so với 35 triệu con của cả nước là rất nhỏ. Ngay cả HNG của THACO có nuôi heo ăn chuối như HAGL, thì thêm vài triệu con nữa vẫn không sao. Nhưng tôi biết rằng họ làm việc khác chứ không làm như HAGL”.

Ông Đức khẳng định HAGL sẽ không sản xuất thức ăn bán ra thị tường, vì thức ăn đặc thù, trong đó có chuối – chủ lục trong thức ăn chăn nuôi HAGL, tạo ra thịt heo khác biệt trên thị trường. Chắc chắn không bao giờ xây dựng nhà máy thức ăn để bán, chỉ bán thịt heo ra thị trường. 

HAGL đang có những lợi thế để phát triển trồng chuối và nuôi heo như quỹ đất rộng xa khu dân cư, khí hậu và thổ nhưỡng thích hợp, khoảng cách địa lý và điều kiện vận chuyển đến cảng biển và thị trường tiêu thụ thuận lợi. Sản phẩn chuối và thịt heo là hai loại thực phẩm cơ bản và thiết yếu với cuộc sống, có thị trường rộng.

Tính đến cuối năm 2021 HAGL đã xây dựng được 7 cụm chuồng trại với công suất nuôi khoảng 400.000 con heo thịt mỗi năm. Mỗi cụm chuồng trại nuôi 2.400 con heo nái và mỗi con heo nái sinh ra khoảng 25 con heo thịt mỗi năm. Trong năm 2022, số lượng cụm chuồng trại sẽ được nâng lên thành 16 cụm. 

Năm HAGL kỳ vọng lợi nhuận đạt trên 1.000 tỷ đồng với điều kiện chuối hơn 10.500 đồng/kg và heo 53.000 - 55.000 đồng/kg. Hiện tại giá heo hơi đang ở mức khoảng 55.000 đồng/kg. Mức giá này với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn còn đang hoà vốn hoặc thậm chí lỗ. Tuy nhiên, triển vọng giá heo hơi trong thời gian được đánh giá khá tích cực khi hoạt động du lịch, trường hợp mở cửa trở lại.

Trao đổi với người viết ông Nguyễn Xuân Dương, Nguyên Cục trưởng Cục Chăn nuôi cho biết giá heo sẽ tăng dần từ nay đến cuối năm do nhu cầu phục hồi trở lại. Tuy nhiên, giá sẽ không tăng quá mạnh do thời gian qua dưới tác động của dịch COVID-19, thói quen tiêu dùng người dân cũng chuyển sang các loại thịt khác, không còn quá phục thuộc vào thịt heo như trước đây. 

Mặc dù vậy, trong kế hoạch của Bầu Đức thời gian tới không đơn thuần bán heo hơi hơi mà mở rộng hệ sinh thái bao gồm lò mổ, các cửa hàng phân phối thịt và nhà máy chế biến xúc xích, dăm bông và các sản phẩm khác từ thịt heo.

Theo đó, HAGL sẽ xây dựng lò mổ với công suất 3.000 con/ngày. Ngoài ra, công ty cũng đã bắt tay với một số đối tác để thành lập CTCP Ba Pi HAGL chuyên phân phối thịt heo trên cả nước. Số lượng cửa hàng dự kiến là 5.000 và tiêu thụ 1 triệu con heo đầu gia của HAGL. Doanh số của công ty này được kỳ vọng đạt 10.000 tỷ trong năm 2023. 

Như vậy, thời gian tới khối lượng 1 triệu con heo của HAGL không đơn thuần là bán “thô” (tức heo hơi) mà sẽ đưa vào hệ sinh thái. Đây được xem là bài toán sống còn giúp HAGL "rũ bùn đứng dậy".

Để thực hiện hoá kế hoạch này, HAGL cần có thêm vốn. Mới đây, ĐHĐCĐ của công ty đã thông qua phương án chào bán cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư chuyên nghiệp để huy động 1.700 tỷ đồng.

Số cổ phiếu dự kiến phát hành là 161.904.760 cổ phiếu và giá chào bán là 10.500 đồng/cp.

"Tôi phát hành cổ phiếu thành công là điều mừng. Một số người tin tôi nhưng đa số người không tin tôi vì mình từng thất bại, phải nói thẳng thắn như thế. Có thời điểm, ngân hàng còn từ chối khéo. Do đó, thời điểm này, 1.700 tỷ đồng với HAGL là điều cực kỳ quý. Chúng tôi sẽ khảo sát và mời chào những đối tác đã quen thân và biết HAGL mới dám đầu tư", Bầu Đức chia sẻ.