Góp ý Dự thảo Luật Đất đai: ‘Chính sách của chúng ta đã làm hư các nhà đầu tư’

Ngày 6/9 vừa qua, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tiếp tục hội nghị lấy ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tại Đà Nẵng, tập trung thảo luận về nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giá đất.

Theo GS.TS Đặng Hùng Võ, đối với các dự án vì mục tiêu lợi nhuận, trong vấn đề thu hồi đất cần có quy định để tạo ra sự cân bằng giữa các quyết định hành chính và thỏa thuận thị trường, tạo ra sự đồng thuận xã hội.

“Sự thật là ban đầu nhà đầu tư cũng muốn thỏa thuận nhưng chính sách của chúng ta đã làm hư các nhà đầu tư, đến bây giờ họ chỉ muốn dựa vào nhà nước để có đất. Họ không thể đạt được 100% mục tiêu từ thỏa thuận thị trường nên họ biến báo bằng cách đưa dự án vào dạng thu hồi đất”, GS.TS Đặng Hùng Võ nhận định.

Bên cạnh đó, PGS.TS Nguyễn Thị Nga, Đại học Luật Hà Nội băn khoăn khi quy định của Dự thảo luật đang tạo cho nhà nước quyền quá lớn trong việc điều chỉnh, sửa đổi bổ sung quy hoạch sử dụng đất, thu hồi đất phục vụ cho xây dựng nhà ở thương mại và khu đô thị mới.

“Tôi đang sử dụng đất và bị thu hồi một phần, khi bị thu hồi thì được bồi thường bằng giá nhà nước ấn định, nhưng tôi muốn mua nhà cho con tôi thì bằng giá thương mại, hai giá đó chênh lệch nhau.

Tôi không đồng ý bằng phương thức nhà nước có quyền thu hồi đất bằng quyết định hành chính trong khi nghị quyết 18 thì tăng cường cơ chế thỏa thuận giữa nhà đầu tư và người có đất bị thu hồi thông qua cơ chế nhận chuyển nhượng hoặc cho thuê lại để thực hiện dự án”, PGS.TS Nguyễn Thị Nga bày tỏ quan điểm.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, cần nghiên cứu đưa ra tiêu chí, nguyên tắc đối với các dự án phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, mang tính khái quát.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh: “Mở rộng một số trường hợp nhà nước thu hồi đất đố ivới khu đô thị, nhà ở thương mại, rất nhiều đại biểu đang quan ngại, vì mở rộng thêm so với điều 62 của Luật Đất đai hiện hành”.

Liên quan đến khung giá đất, Dự thảo lần này sẽ bỏ quy định khung giá đất, chuyển sang xác định giá đất phù hợp với giá phổ biến trên thị trường. Về bảng giá đất và giá đất cụ thể, có ý kiến cho rằng quy định về thẩm quyền ban hành như dự thảo sẽ gây mâu thuẫn với các nguyên tắc hành chính.

TS. Hồ Quang Huy, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản QPPL, Bộ Tư pháp nhận định: “HĐND là cơ quan giao thẩm quyền trong câu chuyện quyết định bảng giá đất nhưng khi có sự thay đổi thì UBND trực tiếp điều chỉnh. Vậy việc điều chỉnh có trình HĐND hay không? Tôi cho rằng, UBND tỉnh chỉ ban hành hệ số điều chỉnh biến động giá đất, chủ thể xem xét quyết định phải là HĐND tỉnh”.

Theo ông Trần Chí Cường, Phó Trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH TP Đà Nẵng, cần phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho HĐND, UBND của các địa phương để chủ động trong quản lý đất đai, kể cả trong đấu thầu, đấu giá dự án có sử dụng đất. Bởi, địa phương sẽ biết được yêu cầu của mình trong quá trình phát triển, đương nhiên trách nhiệm địa phương sẽ lớn hơn, nhiều hơn trong quản lý sử dụng đất đai.

Ngoài ra, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết trong dự thảo chưa có quy định đảm bảo quyền lợi cho người dân khi thu hồi đất ở các vùng phụ cận, giáp ranh các dự án như đường cao tốc, hồ thủy điện.

 “Di dời họ đi mấy chục km nhưng đất rẫy của họ còn đấy, ta xử lý ra sao? Mực nước của hồ thủy điện thì lên 10 m, 20 m. Toàn bộ đáy thủy điện người ta chỉ quản đến đấy, còn những vệt đất kia chẳng lẽ họ đi thuyền mấy chục cây số? Tôi đã gặp và rất khó nói với người dân. Họ còn 200-300 m2 kinh doanh từ rất lâu, vì vậy đất phụ cận, đất giáp ranh cần thêm vào”, Phó Chủ tịch Quốc hội nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan chuyên ngành, các Đoàn ĐBQH, các tỉnh thành, các chuyên gia tiếp tục nghiên cứu cho ý kiến để hoàn thiện dự thảo, theo đúng tinh thần Nghị quyết 18.

Ban soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu sửa đổi luật đất đai đảm bảo tránh xung đột với nhiều luật khác như Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đấu thầu, Luật Nhà ở, đồng thời nghiên cứu các kinh nghiệm quốc tế về đất đai.