Cú ăn điểm đẹp mắt của SpaceX
Cuối tuần vừa rồi, trong một buổi sáng bình minh yên tĩnh ở Texas, bầu trời rực sáng bởi ánh lửa xanh nhạt. Tên lửa đẩy mạnh mẽ của SpaceX, với sức mạnh gấp đôi chương trình Apollo Saturn V, rời khỏi mặt đất, lao nhanh vào không gian. Tiếng rít của động cơ và tia lửa từ đuôi tên lửa thắp sáng cả khoảng không.
Mặc dù khởi động mạnh mẽ ấy đã từng xảy ra trước đây, điều thực sự đáng kinh ngạc là cú hạ cánh hoàn hảo sau đó - một cú "web gem" chưa từng có trong lịch sử hàng không vũ trụ.
Lần đầu tiên trong lịch sử không gian, SpaceX bắt thành công phần tên lửa đẩy từ độ cao gần một cây số phía trên bề mặt Trái Đất, đưa nó trở về bệ phóng với một màn điều khiển điệu nghệ và chính xác đến từng chi tiết. Khoảnh khắc lịch sử này không chỉ đánh dấu một chiến thắng kỹ thuật, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực hàng không vũ trụ: tương lai của các chuyến bay không gian tái sử dụng.
Đối với các kỹ sư SpaceX và thế giới, đây là một bước tiến vượt bậc, giúp hiện thực hóa những giấc mơ chinh phục không gian xa xôi. Theo tờ The Economist, đây có khả năng là bước tiến lớn nhất trong lĩnh vực du hành vũ trụ kể từ những năm 1960.
Cú "web gem" của SpaceX
Tên lửa đẩy dài 71m, lớn hơn cả thân máy bay Boeing 747, bắt đầu hạ cánh sau khi rời khỏi tầng không gian. Với tốc độ gần bằng vận tốc âm thanh, nó phải đối mặt với thử thách hạ cánh từ độ cao khủng khiếp. Tuy nhiên, chính vào khoảnh khắc ấy, 13 trong số 33 động cơ của nó đã được khởi động lại. Trong vài giây, tên lửa giảm tốc đáng kể, từ vận tốc hàng nghìn km/h xuống chỉ còn vài trăm km/h, chuẩn bị cho cú đáp hoàn hảo. Quá trình điều khiển khiến người xem phải nín thở.
Trong bóng chày, thuật ngữ dùng để chỉ một cú bắt bóng ngoạn mục là "web gem". Thuật ngữ này thường được sử dụng để mô tả những pha bắt bóng xuất sắc, thể hiện kỹ năng và khả năng của cầu thủ, đặc biệt là khi họ phải thực hiện những động tác khó khăn hoặc trong những tình huống căng thẳng.
Chỉ còn lại ba động cơ hoạt động, tên lửa được giữ cân bằng như một cây chổi đang đứng vững trên đầu ngón tay. Những cánh tay robot khổng lồ của "Mechazilla" nhanh chóng chụp lấy tên lửa khi nó lướt ngang qua bệ phóng. Tên lửa đẩy khổng lồ ấy, với ngọn lửa rực sáng xung quanh, trông như một cỗ máy lơ lửng giữa không trung, tạo nên một cảnh tượng vừa đầy cảm xúc, tiếng reo hò vang vỡ oà trước khoảnh khắc lịch sử này.
Cú bắt tên lửa này là một bước đột phá không chỉ cho SpaceX, mà còn cho cả ngành công nghiệp vũ trụ. SpaceX không chỉ chứng minh khả năng hạ cánh chính xác và tái sử dụng tên lửa đẩy, mà còn xác lập một nền tảng cho những sứ mệnh tương lai.
Giờ đây, không gian không còn là nơi của những chuyến bay đơn lẻ, mà là vùng đất của những chuyến bay có thể được tái sử dụng, tối ưu hóa chi phí và mở rộng khả năng tiếp cận cho nhiều quốc gia, tổ chức. Việc hạ cánh thành công không chỉ giúp giảm chi phí cho mỗi chuyến bay, mà còn mở ra khả năng đưa khối lượng hàng hóa lớn vào quỹ đạo với chi phí tối thiểu.
Theo ước tính của Citigroup, tên lửa Falcon 9 của SpaceX đã giảm giá thành phóng vật thể lên quỹ đạo xuống còn 1/10 so với trước đây. Với việc sử dụng tên lửa Starship tái sử dụng hoàn toàn, chi phí này có thể giảm hơn nữa, khiến việc chinh phục không gian trở nên thực tiễn hơn bao giờ hết.
Cú "web gem" này giúp SpaceX tự tin mở rộng tham vọng của mình với các dự án lớn như chương trình Artemis của NASA – chương trình đưa con người trở lại Mặt Trăng, hoặc thậm chí xa hơn là Mars. Elon Musk, với giấc mơ định cư trên sao Hỏa, đang dần hiện thực hóa tầm nhìn ấy khi Starship đã tiến thêm một bước dài với khả năng hạ cánh chính xác và kiểm soát nhiệt độ khi trở lại khí quyển Trái Đất.
Hành trình đến sao Hoả
Elon Musk từ lâu đã ấp ủ giấc mơ đưa loài người đến sao Hỏa. Sứ mệnh này không chỉ là một chiến dịch vĩ đại để khám phá không gian, mà còn mang tính chất bảo vệ nền văn minh nhân loại. Musk luôn nhấn mạnh rằng việc mở rộng sinh sống ngoài không gian sẽ giúp loài người vượt qua những hiểm họa tiềm ẩn trên Trái Đất.
Với thành công của SpaceX, đặc biệt là Starship, giấc mơ ấy không còn quá xa vời. Theo kế hoạch, SpaceX sẽ thực hiện các sứ mệnh gửi tàu không người lái lên sao Hỏa từ năm 2026. Những cuộc thử nghiệm thành công hiện tại cho thấy SpaceX đang tiến gần hơn đến việc biến điều không tưởng thành hiện thực. Không chỉ NASA, mà cả cộng đồng khoa học và những người yêu thích không gian đều đặt niềm tin lớn vào khả năng của Starship trong việc chinh phục sao Hỏa.
Điều đáng chú ý nhất trong hành trình của SpaceX không chỉ là những thành tựu to lớn về mặt kỹ thuật, mà còn là tốc độ phát triển không ngừng nghỉ của công ty. SpaceX đã thực hiện hàng trăm lần hạ cánh thành công với các tên lửa Falcon 9, mở đường cho Starship và Super Heavy tiếp tục tiến lên.
Với tần suất thử nghiệm ngày càng tăng, mục tiêu trở thành một lực lượng hàng đầu trong ngành hàng không vũ trụ của SpaceX không còn là điều xa vời. Về cuộc cạnh tranh thương mại, SpaceX đã bỏ xa các đối thủ với những bước tiến lớn.
Không có công ty tên lửa nào khác có thể tái sử dụng. Blue Origin, thuộc sở hữu của Jeff Bezos, người sáng lập Amazon, có ý định thử nghiệm một tên lửa như vậy trong vài tháng tới và RocketLab, một công ty khởi nghiệp nhỏ hơn, có kế hoạch phóng một tên lửa vào năm tới; nhiều công ty Trung Quốc cũng đang nghiên cứu công nghệ này.
Khi SpaceX bắt được tên lửa đẩy Super Heavy - đó không chỉ một công ty hay một nhóm kỹ sư giành được chiến thắng, mà toàn bộ loài người đã tiến thêm một bước trên con đường khám phá không gian. Thành tựu này là minh chứng rõ ràng rằng sự kiên trì và đột phá về mặt công nghệ có thể mang lại những kết quả phi thường.
Không gian, từng là biên giới cuối cùng, giờ đây trở nên gần gũi hơn bao giờ hết. Thành công của SpaceX đã thắp lên niềm hy vọng cho một tương lai mà con người có thể sinh sống, làm việc và thậm chí là định cư trên các hành tinh khác.
Theo BBC, Starship được thiết kế để tái sử dụng nhanh chóng, hoạt động như một chiếc máy bay, có khả năng hạ cánh, nạp nhiên liệu và tiếp tục cất cánh trong thời gian ngắn.
Starship có hai tầng: phần trên gọi là Ship và phần dưới là Super Heavy, với 33 động cơ tạo ra lực đẩy lên tới 74 meganewton, mạnh gấp 700 lần so với máy bay chở khách Airbus A320neo. Với chiều dài hơn 120 m, Starship có khả năng đưa tải trọng lên tới 150 tấn vào quỹ đạo Trái Đất.
Mặc dù chưa có phi hành đoàn trong các lần phóng trước, tỷ phú Elon Musk có kế hoạch sử dụng Starship để đưa con người lên sao Hỏa trong tương lai. Tuy nhiên, hiện tại, việc này vẫn chưa thể thực hiện ngay lập tức.
Trong các đợt phóng thử trước đây, SpaceX đã gặp nhiều sự cố nhưng đã học hỏi và cải tiến sau mỗi lần thử nghiệm. Starship không chỉ phục vụ cho các chuyến bay tới sao Hỏa mà còn được dự kiến sử dụng trong chương trình Artemis của NASA nhằm duy trì sự hiện diện của con người trên Mặt Trăng.
Musk cũng hình dung rằng Starship có thể vận chuyển kính viễn vọng không gian lớn và hỗ trợ xây dựng các trạm không gian.