Bán hàng qua kênh thương mại điện tử trỗi dậy trong năm 2020

Mới đây, CTCP công nghệ Sapo, công ty chuyên cung cấp nền tảng quản lí bán hàng đa kênh, đã công bố kết quả khảo sát hoạt động kinh doanh của các nhà bán hàng trong năm 2020. 

Khảo sát từ 10.000 nhà bán hàng cho thấy năm 2020 là một năm khó khăn đối với những nhà bán hàng, đặc biệt trong các ngành dịch vụ ăn uống, lưu trú, nghỉ dưỡng. 

69% cửa hàng bán lẻ trực tiếp, 76% nhà hàng, quán cafe và 59% cửa hàng kinh doanh trên sàn thương mại điện tử (TMĐT) bị giảm doanh thu hoặc chỉ duy trì doanh thu ở mức tương đương năm 2019. 

Trong đó, 23,6% nhà bán hàng đánh giá doanh thu năm 2020 giảm sút nghiêm trọng tới trên 30%. Nguyên nhân của sự sụt giảm được cho là do tác động mạnh của dịch COVID-19, thiên tai, bão lũ.

30,3% nhà bán hàng bị ảnh hưởng lớn, phải đóng cửa tạm thời, cắt giảm nhân viên; 9.6% nhà bán bị ảnh hưởng nặng nề dẫn đến đóng cửa hàng, lợi nhuận âm. Chỉ một lượng nhỏ nhà bán hàng có sự tăng trưởng hoặc không gặp ảnh hưởng do dịch bệnh.

Có tới 95% nhà bán hàng ngành dịch vụ ăn uống cho biết họ chịu ảnh hưởng xấu từ dịch COVID-19; nhẹ thì sụt giảm doanh thu, giảm nhân viên; nặng là phải đóng cửa hàng, đóng chi nhánh.

Bán hàng kênh TMĐT lên ngôi mùa dịch

Đại dịch cũng tạo nên bức tranh "kẻ khóc, người cười" trong mảng bán hàng. Trong khi bán hàng kênh truyền thống ở nhiều mảng điêu đứng thì bán hàng online lại lên ngôi mùa dịch, 15% nhà bán hàng trên sàn TMĐT và Facebook và 8% nhà bán hàng sở hữu ít nhất 1 website cũng có sự tăng trưởng trên 30%.

Điều đó đã tạo nên xu hướng phát triển bán hàng đa kênh. Đa số nhà bán lựa chọn kết hợp nhiều cách thức để cắt giảm chi phí vận hành mà vẫn đảm bảo cửa hàng/nhà hàng hoạt động hiệu quả. Trong đó, phương thức phổ biến nhất là mở thêm kênh bán hàng online kết hợp phát triển sản phẩm mới.

Theo khảo sát của Sapo, gần 24% nhà bán lẻ chuyển đổi hoàn toàn từ bán hàng truyền thống sang bán hàng online, nhờ vậy 56% trong số họ đã có sự hồi phục kinh doanh đạt hoặc vượt mức doanh thu của thời điểm trước khi diễn ra COVID-19.

Theo số liệu 2019, kênh bán hàng trên sàn TMĐT chỉ xếp vị trí thứ 4 trong danh sách các kênh bán hiệu quả. Tuy nhiên, năm 2020, kênh này đã vươn lên chiếm vị trí số 1 mà trước đó vị trí này là của Facebook. Tuy vậy, quảng cáo Facebook vẫn là hình thức được đầu tư nhiều chi phí nhất mặc dù nhiều chủ cửa hàng bị khóa tài khoản hoặc không sử dụng được mẫu quảng cáo mới.

Cùng với xu hướng chuyển dịch trong các kênh bán hàng, hình thức thanh toán không dùng tiền mặt như chuyển khoản cũng trở nên được ưa chuộng hơn. Hình thức QR code cũng phát triển mạnh mẽ, tăng từ top 6 (năm 2019) lên top 3 với 12,7% cửa hàng thường xuyên sử dụng.

33,6% nhà bán hàng đã phục hồi được mức trước COVID-19

Kết quả khảo sát của Sapo cũng cho biết sau khi Việt Nam kiểm soát được dịch bệnh, tình hình kinh doanh của các nhà bán hàng bắt đầu khởi sắc trở lại tuy còn chậm chạp. 33,6% nhà bán hàng được khảo sát cho biết doanh thu đã ở mức trước dịch, trong khi 48,2% người cho biết doanh thu đã tăng lên nhưng chưa được như trước. Còn 18,2% nhà bán hàng chưa nhận thấy sự gia tăng doanh thu.

Trong khi 6% chủ shop bi quan về tình hình thị trường, cho rằng nền kinh tế chưa phục hồi hậu đại dịch, chịu tác động xấu của kinh tế thế giới; thì 70% chủ shop tin tưởng và kỳ vọng lớn vào khả năng phát triển của năm 2021.