[Photostory] Hiện trạng ba khu 'đất vàng' trong vụ án Tổng công ty Chè Việt Nam

Ngày 14/4, 8 cựu lãnh đạo Tổng công ty Chè Việt Nam bị TAND Hà Nội xét xử trong sai phạm chuyển nhượng, góp vốn đất công trước giai đoạn cổ phần hóa năm 2015.
VKSND Tối cao cáo buộc doanh nghiệp 100% vốn nhà nước này được giao quản lý 11 cơ sở nhà đất song có nhiều vi phạm, dẫn tới thiệt hại hơn 38 tỷ đồng cho nhà nước.
Trong vụ án này, 8 cựu lãnh đạo bị truy tố trong sai phạm xảy ra tại 3 khu đất, trong đó có khu đất rộng 446 m2 tại địa chỉ ngã tư 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, đoạn giao với đường Lý Chính Thắng, quận 3 TPHCM.
Khu đất được TP HCM giao giấy chứng nhận quyền sử dụng cho Tổng công ty Chè, thuê đất 50 năm.

Theo cáo buộc, cuối năm 2015, các bị cáo đã sang tên cho công ty tư nhân, vay 29 tỷ đồng để nộp tiền sử dụng đất một lần, không hạch toán sổ sách, không xác định khu đất là tài sản doanh nghiệp sau cổ phần.
Giá trị quyền sử dụng khu đất 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa thời điểm năm 2015 là hơn 44 tỷ đồng, do đó thiệt hại từ sai phạm của các bị cáo là hơn 16 tỷ đồng, VKS xác định.

Sổ đỏ khu đất hiện vẫn do Văn phòng đăng ký đất đai TP HCM giữ, tạm dừng thủ tục chuyển nhượng. Theo bảng giá đất mới nhất được áp dụng từ cuối 2024, vị trí này có giá 226 triệu đồng/m2.
Khu đất đang được trưng dụng làm quán nhậu, quy mô khoảng 40 bàn.

Tại Hà Nội, khu đất liên quan sai phạm vụ án, nằm ở số 343 đường Trần Khát Chân, quận Hai Bà Trưng, có diện tích 1.500 m2.
Khu đất từng được giao doanh nghiệp này thuê 30 năm để góp vốn với một công ty nước ngoài, cho phép dùng quyền sử dụng đất để thành lập và kinh doanh khách sạn Hotel Indochine Hà Nội.
Do khó khăn khi thực hiện giải phóng mặt bằng, Tổng công ty Chè xin Bộ chủ quản cho chuyển nhượng quyền đầu tư dự án.

Hiện toàn bộ diện tích đất này vẫn chưa có công trình xây dựng, xung quanh dựng rào tôn, phía trên quây bạt che nắng, làm nơi gửi ôtô.
Theo bảng giá đất được UBND TP Hà Nội công bố ngày 20/12/2024 và có hiệu lực đến hết 31/12/2025, đất ở khu vực đường Trần Khát Chân, quận Hai Bà Trưng có giá cao nhất 206 triệu đồng/m2.

Theo cáo buộc của VKS, giá trị thực tế khu đất năm 2011, theo VKS là 31,5 tỷ đồng song đã bị lãnh đạo doanh nghiệp này đem chuyển nhượng quyền sử dụng cho công ty tư nhân với giá 10 tỷ đồng, gây thiệt hại 21,5 tỷ đồng.

Tại Hải Phòng, Khu đất công ty chè ở đường Chè Hương (nay là đường Đoàn Xá, phường Đông Hải I, quận Hải An) rộng hơn 11.600 m2. Năm 2009, nơi này được xác định có giá trị quyền sử dụng và tài sản trên đất 9,3 tỷ đồng.
Năm 2005, khu đất được phê duyệt cho Tổng công ty Chè sử dụng xây nhà máy sản xuất, kho chứa các sản phẩm chè. Tại lối vào hiện vẫn còn các biển thông báo, nội quy từ thời đó.

Theo cáo buộc, lô đất bị nhóm bị cáo là cựu lãnh đạo Tổng công ty Chè dùng góp vốn thành lập công ty cổ phần, sau đó chuyển nhượng toàn bộ cổ phần cho cá nhân, công ty khác với giá thấp hơn 711 triệu đồng. Số tiền này được VKS xác định là thiệt hại cho nhà nước.

Các gian nhà xưởng đã cũ kỹ xuống cấp, trở thành kho bãi cho nhiều đơn vị thuê để chứa hàng. Nhiều khu nhà xưởng trống, không có đơn vị thuê.

Nhà xưởng hiện xuống cấp, cũ kỹ, phần mái lợp đã han gỉ.
Tại TP Hải Phòng, VKSND Tối cao xác định, Tổng công ty Chè còn có sai phạm quản lý đất công tại 126 Lạch Tray, gây thiệt hại 83 triệu đồng. Số tiền không đủ yếu tố định lượng để xem xét trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân có liên quan. Do đó, cơ quan điều tra kiến nghị thu hồi số tiền này cho Nhà nước.
Ngoài ra, các khu đất khác của doanh nghiệp này tại Đông Anh (Hà Nội); Lương Sơn (Hòa Bình); 3 khu đất tại xã Vân Hồ, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La cũng bị mang đi góp vốn, thoái vốn không qua đấu giá trái pháp luật. Cơ quan điều tra đã kiến nghị thu hồi các cơ sở đất này cho Nhà nước.
Hai khu đất khác ở quận 5, TP HCM và Ngô Thì Nhậm, Hà Nội đang có tranh chấp về dân sự.
Năm 2015, Tổng công ty Chè Việt Nam chính thức chuyển đổi sang mô hình công ty cổ phần. Tổng Công ty Chè Việt Nam – CTCP không còn vốn nhà nước vì không liên quan và không chịu trách nhiệm về những sai phạm diễn ra trong giai đoạn trước đó, theo đại diện doanh nghiệp.