8 'sếu đầu đàn' Nhà nước muốn tăng vốn điều lệ thêm 5 tỷ USD

Mục tiêu tăng trưởng GDP tối thiểu 8% là thách thức lớn cần sự đóng góp của các thành phần trong nền kinh tế. Khối doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) cùng với khu vực doanh nghiệp FDI và khu vực tư nhân được xem là ba trụ cột hướng tới mục tiêu tăng trưởng nhanh. 

Trong đó, DNNN đang nắm giữ nguồn lực lớn về vốn, tài sản, công nghệ, nhân lực chất lượng cao, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước. Thủ tướng đề nghị cả nước tăng trưởng ít nhất 8% thì các doanh nghiệp phải tăng trưởng từ 8% trở lên.

Bên cạnh quyết tâm cao, các doanh nghiệp và ngân hàng chủ động cần để xuất các chính sách, công cụ cần thiết (như liên quan tăng vốn điều lệ, phát hành trái phiếu, vay tín dụng…) để thực hiện mục tiêu đã đề ra. 

Thực tế, nhiều DNNN đang có nhiều kế hoạch huy động vốn khủng để đảm bảo không gian phát triển, đáp ứng các quy định về vốn tự có tại các siêu dự án, tháo gỡ nút thắt trong huy động tín dụng hay tham gia đấu thầu quốc tế... 

Thống kê sơ bộ 8 doanh nghiệp lớn có kế hoạch tăng vốn điều lệ lên khoảng 267.800 tỷ đồng, đồng nghĩa tăng gần 126.600 tỷ đồng (gần 5 tỷ USD).

Tổng Công ty Đầu tư Phát triển Đường cao tốc Việt Nam (VEC) sẽ là đơn vị có sự thay đổi vượt bậc nhất khi mới đây được Quốc hội chấp thuận bổ sung vốn điều lệ thêm tổng cộng 38.251 tỷ đồng trong giai đoạn 2024-2026.

VEC đang được giao nhiệm vụ đầu tư, phát triển và quản lý, bảo trì hệ thống đường cao tốc quốc gia, làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km. Đơn vị đã đưa vào khai thác sử dụng 4/5 dự án với tổng chiều dài 490km, chiếm khoảng 27% tổng chiều dài các tuyển đường cao tốc. 

Hiện tổng công ty này có vốn điều lệ hơn 1.115 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc mà doanh nghiệp này đảm nhận rất lớn, do đó VEC luôn gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu.  

Theo tính toán của Chính phủ, doanh nghiệp này cần 30.500 tỷ đồng tới năm 2030 để đầu tư mở rộng các tuyến đường cao tốc. Việc tăng thêm vốn điều lệ giúp VEC đủ điều kiện huy động vốn từ các tổ chức tín dụng, thực hiện các dự án hạ tầng, đường bộ cao tốc lớn trong giai đoạn tới. 

Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - Mã: HVN) cuối tháng 11/2024 cũng được Quốc hội thông qua kế hoạch tăng vốn điều lệ thêm tối đa 22.000 tỷ đồng. Tổng công ty đã thông báo họp ĐHĐCĐ bất thường nhưng vẫn chưa chốt ngày họp. 

Giai đoạn 1, Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) sẽ thay mặt Chính phủ đầu tư mua cổ phiếu HVN thuộc quyền mua cổ phần của cổ đông nhà nước theo phương thức chuyển giao quyền mua, trong phương án tăng vốn điều lệ 9.000 tỷ đồng.

Giai đoạn 2, chấp thuận về chủ trương, giao Chính phủ chỉ đạo thực hiện phương án (gồm phương án Nhà nước chuyển giao quyền mua cổ phần cho doanh nghiệp) với quy mô phát hành tối đa 13.000 tỷ đồng.

Nguồn vốn mới dự kiến giúp Vietnam Airlines xử lý các khoản nợ từ giai đoạn dịch Covid-19, phục hồi tài chính và đầu tư vào các dự án trọng điểm để tận dụng tiềm năng thị trường hàng không.  

Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp (Becamex - Mã: BCM) trong kỳ đại hội gần đây đặt mục tiêu tăng quy mô vốn điều lệ lên 20.000-30.000 tỷ đồng và phấn đấu quy mô vốn hóa 7-10 tỷ USD, cho nhiệm kỳ HĐQT 2023-2028.

Hiện tổng công ty này đang thực hiện bước đầu khi triển khai thương vụ chào bán 300 triệu cổ phiếu ra công chúng thông qua đấu giá công khai tại HOSE. Thời gian tổ chức dự kiến vào ngày 28/4.

Giá khởi điểm được ấn định ở mức 69.600 đồng/cổ phiếu, tương đương số tiền dự kiến thu về gần 21.000 tỷ đồng, dùng để đầu tư khu công nghiệp và thanh toán nợ. Đây là thương vụ đấu giá cổ phần lớn nhất trong lịch sử chứng khoán Việt Nam.   

Nếu thành công, vốn điều lệ doanh nghiệp thuộc tỉnh Bình Dương này sẽ tăng từ 10.350 tỷ lên 13.350 tỷ đồng. Nhà nước có kế hoạch giảm tỷ lệ sở hữu từ mức 95,44% hiện tại xuống trên 65% đến hết năm 2025. 

Lọc hoá dầu Bình Sơn (Mã: BSR) đã được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) thông qua phương án tăng vốn điều lệ của BSR lên 50.073 tỷ đồng (gần 2 tỷ USD) vào cuối năm ngoái, kỳ vọng được cơ quan cấp trên chấp thuận trước quý I/2025.

Việc tăng vốn này sẽ được thực hiện thông qua phát hành cổ phiếu thưởng, trả cổ tức bằng cổ phiếu từ nguồn Quỹ đầu tư phát triển và Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, với tổng tỷ lệ chia thưởng là 61,5%. 

Doanh nghiệp cho rằng việc tăng vốn là yêu cầu cấp thiết đáp ứng nhu cầu vốn và tăng hiệu quả cho Dự án mở rộng nhà máy Dung Quất, nhằm nâng công suất sản xuất của nhà máy lên 171.000 thùng/ngày, nâng cao khả năng cạnh tranh. 

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (Mã: ACV) nhận được tin vui từ Nghị định 167/2024/NĐ-CP sửa đổi cho phép ACV có thể chia cổ tức bằng cổ phiếu để tăng vốn điều lệ.  

Chứng khoán Vietcap dẫn thông tin ACV đề xuất cho phép chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 65% từ lợi nhuận sau thuế chưa phân phối giai đoạn 2019-2023, nhằm nâng vốn điều lệ lên khoảng 32.000 tỷ đồng (tăng 48% so với cuối năm 2024), dự kiến thực hiện vào giữa năm 2025.  

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex - Mã: PLX) đặt mục tiêu tăng vốn điều lệ lên 20.000 tỷ đồng theo đề án tái cơ cấu giai đoạn 2021-2025. Tập đoàn đề xuất giữ lại lợi nhuận sau thuế từ 2022-2025 để phát hành cổ phiếu thưởng.

Tập đoàn Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) tại hội nghị với Thủ tướng mới đây kiến nghị sớm phê duyệt điều chỉnh tăng vốn điều lệ để đảm bảo mục tiêu phát triển trở thành tập đoàn kinh tế vững mạnh.

Lãnh đạo TKV cho rằng cân đảm bảo nguồn vốn tự có và huy động vốn của các tổ chức tín dụng nhằm tham gia có hiệu quả, đúng tiến độ các dự án đầu tư mở rộng sản xuất với sản lượng than cho nền kinh tế ngày càng cao, cũng như đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

TKV phát triển vốn nhà nước với vốn chủ sở hữu công ty mẹ thời điểm cuối năm ngoại đạt 41.440 tỷ đồng, tăng 903 tỷ đồng so với đầu năm, đủ điều kiện để tăng vốn điều lệ lên mức 42.000 tỷ đồng, sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt (dự kiến năm 2025). 

Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn (SNP) cũng kiến nghị Chính phủ tiếp tục duy trì cơ chế tài chính đặc thù dành cho các doanh nghiệp phục vụ quốc phòng, tạo điều kiện để tổng công ty có thể tăng vốn điều lệ, đáp ứng nhu cầu đầu tư trong giai đoạn 2026–2030. 

Trước đó vào tháng 3/2024, trong cuộc gặp mặt với Thường trực Chính phủ, lãnh đạo Tân Cảng Sài Gòn từng đề xuất tăng vốn điều lệ từ 6.931 tỷ đồng lên 10.445 tỷ đồng.  

Tổng Công ty Đầu tư phát triển Hạ tầng đô thị (UDIC) đề xuất giao quyền cho UBND thành phố Hà Nội được quyết định tăng vốn điều lệ, để hỗ trợ các doanh nghiệp sẵn sàng về nguồn vốn để kịp thời triển khai các nhiệm vụ sản xuất kinh doanh trong giai đoạn 2025 trở đi.