Các ngân hàng đồng loạt xin nới 'room' tín dụng để triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2%

Sáng 27/5, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Hội nghị triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn Ngân sách nhà nước 40.000 tỷ đồng theo Nghị định 31 của Chính phủ và Thông tư 03 của NHNN với sự tham gia của nhiều ngân hàng.

Tại hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đã quán triệt các nhiệm vụ, nội dung của Nghị định 31 và Thông tư 03, đồng thời hướng dẫn toàn hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) các vấn đề cụ thể liên quan nhằm sớm triển khai ngay gói tín dụng ưu đãi.

Phó Thống đốc kỳ vọng gói tín dụng ưu đãi 2% có thể được triển khai ngay, góp phần hỗ trợ cho các doanh nghiệp, hợp tác xã khôi phục sản xuất.

Phát biểu tại hội nghị đại diện Agribank, ngân hàng có dư nợ lớn nhất hệ thống hiện nay, cho biết ngân hàng đã chuẩn bị sẵn sàng cho việc triển khai chương trình. Theo rà soát sơ bộ ban đầu trong 11 nhóm ngành được hỗ trợ theo Nghị định, mức hỗ trợ sẽ vào khoảng 5.000 tỷ đồng tương ứng với hàng triệu khách hàng.

Các ngân hàng mong sớm được nới "room" tín dụng

Cùng với tư thế sẵn sàng, các ngân hàng đều có chung băn khoăn về khả năng được nới hạn mức tăng trưởng (room) tín dụng trong năm.

Đại diện VietinBank nhận định với chương trình hỗ trợ lãi suất này, dự kiến nhu cầu tín dụng của khách hàng sẽ tăng mạnh trong khi room tăng trưởng hiện tại của VietinBank thì khá eo hẹp. Do đó, VietinBank đề xuất NHNN nghiên cứu xin ý kiến Chính phủ có thể có chính sách để hỗ trợ các ngân hàng, có thể loại trừ các khoản cho vay ưu đãi này ra khỏi cách tính room tín dụng.

"Nhu cầu tín dụng của khách hàng cá nhân và doanh nghiệp là rất lớn khi nền kinh tế mở cửa trở lại. Đề nghị NHNN nới thêm room tín dụng để có thể thực hiện được các chương trình ưu đãi lãi suất lần này một cách hiệu quả", bà Phạm Thị Thu Hà, Phó Tổng Giám đốc MB đề xuất.

Đại diện BIDV cho biết trong quý IV vừa qua, nhu cầu tăng trưởng tín dụng tăng cao trong khi room tín dụng chỉ ở mức hơn 10% cũng là khó khăn cho ngân hàng. Do đó, ngân hàng rất mong được sớm nới room tín dụng để có thể triển khai được Nghị quyết 31.

Đồng quan điểm với đại diện các ngân hàng, ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng đánh giá: "Nhu cầu vốn hiện nay là rất lớn, nhu cầu tăng trưởng room tín dụng của các ngân hàng là rất lớn. Do đó, cần cân đối với mức lạm phát để đưa ra ngưỡng tăng trưởng tín dụng hợp lý, nếu không sẽ rất khó cho các ngân hàng khi điều kiện đủ nhưng lại không thể giải ngân do hết room".

Còn khó trong việc xác định đối tượng được ưu đãi

Mặc dù Nghị định 31 đã quy định rõ 11 nhóm ngành được hưởng chương trình hỗ trợ lãi suất. Tuy nhiên, việc xác định rõ nhóm ngành đối với từng khách hàng cũng là một trong những vướng mắc đối với các ngân hàng. 

Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Nguyễn Quốc Hùng cho rằng việc xác định rõ đối tượng cho vay theo chương trình là một vấn đề rất khó. Các đối tượng khách hàng của các ngân hàng là rất đa dạng và phong phú và nếu không có quy định cụ thể thì có thể đẫn đến mỗi ngân hàng áp dụng một kiểu.

Bên cạnh đó, theo ông cần nhấn mạnh vấn đề là ngân hàng sẽ không hạ chuẩn tín dụng đối với chương trình hỗ trợ lãi suấ lần này. Đồng thời, cần tăng trưởng quá trình tham gia giám sát trong quá trình thực hiện.

Đại diện MB cho biết với các ngân hàng thương mại cổ phần chưa thực hiện nhiều các chương trình hỗ trợ lấy vốn từ Ngân sách Nhà nước (NSNN) nên chưa nắm được thông tin được việc các khách hàng có đang nhận hỗ trợ từ các chương trình khác từ NSNN khác hay không, có thể tham gia chương trình hỗ trợ lãi suất này hay không. Do đó, cần phải có đơn vị như Vụ Tín dụng của NHNN hỗ trợ xác minh, hỗ trợ về vấn đề này. 

Tạm ứng 85% số tiền hỗ trợ có làm giảm hiệu quả kinh doanh các ngân hàng? 

Phó Tổng Giám đốc BIDV cũng lo ngại chính sách tạm ứng 85% mức hỗ trợ lãi suất cho khách hàng sẽ làm giảm hiệu quả hoạt động và việc thực hiện kế hoạch kinh doanh trong năm.

Tuy nhiên, giải đáp về vấn đề này, đại diện Vụ Tài chính Kế toán NHNN khẳng định: "Việc tạm ứng hỗ trợ lãi suất cho khách hàng sẽ không ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận của ngân hàng. Toàn bộ lãi thu được từ khách hàng đều ghi nhận vào doanh thu, lợi nhuận của tổ chức tín dụng và do đó không ảnh hưởng tới kế hoạch tài chính của các TCTD".

Một số nội dung của Nghị định số 31 như sau:

Đối tượng được hỗ trợ lãi suất là các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có mục đích sử dụng vốn vay: (i) thuộc một trong các ngành: hàng không, vận tải kho bãi, du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống, giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản, công nghiệp chế biến, chế tạo, xuất bản phần mềm, Lập trình máy vi tính và hoạt động liên quan, hoạt động dịch vụ thông tin; trong đó có hoạt động xây dựng phục vụ trực tiếp cho các ngành kinh tế nói trên nhưng không bao gồm hoạt động xây dựng cho mục đích kinh doanh bất động sản quy định tại mã ngành kinh tế (L) theo Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg; (ii) để thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ thuộc danh mục dự án do Bộ Xây dựng tổng hợp, công bố.

Điều kiện được hỗ trợ lãi suất:(i) Khách hàng có đề nghị được hỗ trợ lãi suất, đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định của pháp luật hiện hành về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; (ii) Khoản vay được hỗ trợ lãi suất là khoản vay bằng đồng Việt Nam, được ký kết thỏa thuận cho vay và giải ngân trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2022 đến ngày 31/12/2023, sử dụng vốn đúng mục đích theo quy định nêu trên, chưa được hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước theo các chính sách khác; (iii) Quy định 02 trường hợp khoản vay không được tiếp tục hỗ trợ lãi suất (tại khoản 3 Điều 4 Nghị định số 31).

Thời hạn và mức lãi suất hỗ trợ: (i) Thời hạn được hỗ trợ lãi suất tính từ ngày giải ngân khoản vay đến thời điểm khách hàng trả hết nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay theo thỏa thuận giữa ngân hàng thương mại và khách hàng, phù hợp với nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất được thông báo, nhưng không vượt quá ngày 31 tháng 12 năm 2023; (ii) Mức lãi suất hỗ trợ đối với khách hàng là 2%/năm, tính trên số dư nợ vay và thời hạn cho vay hỗ trợ lãi suất thực tế nằm trong khoảng thời gian quy định tại Nghị định.

Phương thức hỗ trợ lãi suất: Đến thời điểm trả nợ của từng kỳ hạn trả nợ lãi, ngân hàng thương mại thực hiện giảm cho khách hàng số lãi tiền vay phải trả bằng số lãi tiền vay được hỗ trợ lãi suất trong kỳ theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Căn cứ kết quả hỗ trợ lãi suất của ngân hàng đối với khách hàng, NSNN sẽ thanh toán số tiền hỗ trợ lãi suất cho các ngân hàng.         

Để tổ chức triển khai chính sách nhanh chóng, thuận lợi cho cả khách hàng và ngân hàng, đúng mục tiêu, đối tượng theo yêu cầu của Quốc hội, Chính phủ, tại Nghị định còn quy định một số nội dung về nguyên tắc hỗ trợ lãi suất; hồ sơ, quy trình, thủ tục lập dự toán, thực hiện dự toán và quyết toán hỗ trợ lãi suất (giữa ngân sách nhà nước với ngân hàng); trách nhiệm của các Bộ, ngành, UBND tỉnh thành phố, ngân hàng, khách hàng.