Cảm ơn VietnamBiz đã có lời mời phỏng vấn đến Thư. Hiện Vua Cua vẫn đang trong giai đoạn chạy số cho năm 2022, cũng như chuẩn bị cho Tết nguyên đán sắp tới đây. Các chi nhánh Vua Cua vẫn hoạt động bình thường cho đến 29 Tết sẽ đóng cửa cho nhân viên nghỉ xả hơi, đến mùng 2 sẽ mở cửa hoạt động trở lại.
Nói về khoảng thời gian những ngày đầu dịch ập đến, Thư nghĩ không chỉ bản thân Thư, mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng bàng hoàng như vậy. Lúc đó, vừa lo sợ dịch bệnh, vừa phải nhận nhiều công văn chỉ thị của nhà nước ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động kinh doanh của Vua Cua.
Để đảm bảo doanh thu không bị hụt, Thư đã phải nghĩ đến rất nhiều trường hợp và làm đủ mọi cách để có doanh thu. Từ chuyển đổi mô hình bán, chuyển đổi sản phẩm, chuyển đổi số toàn hệ thống toàn bộ đều phải thay đổi liên tục để phù hợp với tình hình lúc đó. May mắn là mọi thứ sau đó đã tạm đi vào quỹ đạo.
Sau đại dịch, Vua Cua đã thay đổi rất nhiều từ marketing đến mô hình kinh doanh. Hiểu được xu hướng hiện tại, bên cạnh việc bán tại chỗ thì Vua Cua không ngừng đầu tư vào mảng delivery và Vua Cua Bike – xe cua đặt tại siêu thị đảm bảo luôn có thể tiếp cận được gần nhất với khách hàng.
Trong hai lần bùng dịch đó, lần đầu tiên là lần Thư cảm thấy mình bị rơi vào thế khó nhất. Vì lúc đó Thư còn ở Mỹ cùng gia đình, Thư đã bị kẹt ở Mỹ 9 tháng trời và phải điều hành mọi thứ từ xa. Cả công ty thì đều ở Việt Nam, cũng là lần đầu tiên đối mặt với dịch nên chưa có kinh nghiệm.
Những ngày đầu thật sự cả công ty đều rối như mớ bòng bong, còn Thư thì như gặp phải cơn ác mộng khi mình trong tâm thế ở xa, vừa lo cho công ty không kinh doanh được vừa lo cho cả sức khoẻ của nhân viên.
May mắn là Thư đã tìm ra hướng đi cho Vua Cua và kịp thời chuyển mình theo thời dịch, đến bây giờ nghĩ lại lúc đó, Thư vẫn cảm thấy khó tin khi Vua Cua có thể vượt qua được.
Thật ra trước đó Thư và đội ngũ Vua Cua cũng đã lường trước trường hợp sẽ cách ly toàn thành phố, vì vậy mọi thứ cũng đã cơ bản có sự sắp xếp trước, cứ theo đó thực hiện theo đúng chỉ thị của chính phủ thôi.
Bản thân Thư chưa bao giờ suy nghĩ đến chuyện dừng bước, vì Thư là một con người khá lạc quan và hiếu thắng, Thư sẽ không bao giờ bỏ cuộc nếu như chưa thật sự cố gắng hết sức mình.
Khó khăn lớn nhất mà Vua Cua gặp phải trong năm 2021 Thư nghĩ cũng là khó khăn mà toàn ngành gặp phải, như vấn đề chúng ta đang đề cập ở đây chính là đại dịch COVID-19. Có thể bây giờ đã tạm yên ổn, mọi thứ dần cũng đi vào quỹ đạo, chúng ta cũng đã đi đến bình thường mới.
Nhưng trong thời gian dịch, chúng ta cũng đã phải cố gắng và gồng gánh và bị ảnh hưởng rất nhiều. Vua Cua cũng ít nhiều chịu những hệ quả còn dư âm do khó khăn trong thời dịch để lại và vẫn đang cố gắng phát triển hơn từng ngày để bù đắp những mất mát đó.
Cho đến hiện tại thì Vua Cua đang trong giai đoạn nhân rộng mô hình, mở mới các điểm Vua Cua Bike và Vua Cua Express nhượng quyền. Doanh số có thể nói là tạm ổn so với trước dịch thì chắc chắn không bằng, nhưng cũng có thể nói là hiện đang khá ổn định về doanh số và tốc độ mở mới.
Cá nhân Thư không có bí quyết gì để chia sẻ cả. Đến giai đoạn khó khăn, công ty mình bị đưa vào một cuộc chiến sống còn thì bắt buộc mình phải tìm ra hướng đi mới để sống sót thôi. Không chỉ bản thân Thư, mà Thư còn đang phải gánh cả một doanh nghiệp bao nhiêu con người, chuyện bỏ cuộc là không thể, vì vậy Thư đã tập trung suy nghĩ và tìm ra mọi cách, mọi hướng đi để Vua Cua có thể trụ vững qua dịch.
Như câu nói Thư có từng chia sẻ trong một bài phỏng vấn rất lâu trước đây "lửa thử vàng, gian nan thử sức", có thể trong giai đoạn khó khăn nhất chúng ta sẽ tìm ra hướng đi thích hợp nhất cho doanh nghiệp.
Vua Cua cũng vậy, Thư và cả đội ngũ đã chuẩn bị mọi thứ cho mọi tình huống xấu nhất và song song đó thiết lập kế hoạch phục hồi cho giai đoạn tiếp theo từ trong tâm bão để đảm bảo sau dịch Vua Cua có thể đi vào hoạt động tốt được ngay mà không phải tốn thêm thời gian chuẩn bị.
Nói đại dịch là cơ hội để thôi thúc sự sáng tạo với Vua Cua thì cũng có phần đúng. Trong suốt khoảng thời gian toàn thành phố cách ly tại nhà, ngừng mọi hoạt động kinh doanh mua bán thì Thư và đội ngũ bên cạnh việc tiếp tục vận hành doanh nghiệp theo thời dịch, Thư cũng tìm ra hướng đi mới và nghiên cứu thêm được nhiều sản phẩm mới lấy ý tưởng từ các loại xốt của Vua Cua, hy vọng sẽ được đón nhận trong thời gian tới.
Thời điểm dịch đúng là doanh số của Vua Cua đến từ online 100%. Vì vậy Thư và đội ngũ Vua Cua liên tục cải tiến và mở rộng các kênh online. Tuy nhiên, cũng gặp không ít khó khăn ở bước đầu chuyển đổi qua kênh online.
Giữa tháng 7/2021 Vua Cua có mở 1 đợt flashsale các sản phẩm Vua Cua Food (bánh bao, bánh mì, các sản phẩm trữ dịch,…) trên website, song song đó Vua Cua cũng hợp tác mở bán sản phẩm với một kênh thương mại điện tử lớn là Tiki.
Và điều không ngờ đến là số lượng đơn hàng bùng nổ quá lớn từ cả hai kênh dẫn đến đơn hàng của khách bị chậm – bên cạnh đó nhân sự trong dịch cũng biến động liên tục vì nằm trong khu cách ly, hạn chế về shipper giao hàng,…dẫn đến khách hàng phàn nàn rất nhiều về đơn hàng quá lâu vẫn chưa giao.
May mắn là trước đó website đã được nâng cấp, cập nhật thông tin đơn hàng rất cụ thể và chi tiết, Thư và đội ngũ đã phải gấp rút cho hệ thống lại đơn hàng dựa trên thông tin đơn hàng còn treo trên hệ thống, tự liên hệ và hẹn giao lại cho khách hàng, kèm theo chương trình hậu mãi cho nhiều khách hàng bị chậm đơn. May mắn là mọi thứ dần được giải quyết ổn thoả.
Bản thân Thư không xem việc vượt qua đại dịch là một chiến thắng hay thành tựu, mà Thư chỉ xin phép nói đơn giản là Vua Cua đã vượt qua đại dịch với một cái thở phào nhẹ nhõm, tuy có ảnh hưởng ít nhiều nhưng không phải quá lớn. Đây vừa là một may mắn, cũng vừa là cố gắng của tất cả đội ngũ nhân viên Vua Cua đã cùng đưa nhau vượt qua giai đoạn khó khăn nhất.
Với Thư thì mấu chốt nằm ở quản trị và chiến lược. Quan trọng phải nhìn thấy điểm mạnh và giữ được nội lực cho công ty, cắt giảm toàn bộ hao phí để đảm bảo dòng tiền cho công ty vận hành qua giai đoạn khó khăn.
Bên cạnh đó là thay đổi để phù hợp nhất với xu hướng của thị trường, và lên kế hoạch phục hồi ngay khi giai đoạn khó khăn qua đi. Người quản trị phải bỏ qua được những suy nghĩ tiêu cực trong đầu để tập trung đưa ra chiến lược đúng nhất cho công ty mới lèo lái nổi công ty qua đại dịch.
Bản thân Thư tự đánh giá mình bên ngoài là một người khá lạc quan và vui vẻ. Với Thư, "hoà khí sinh tài" nên môi trường làm việc Thư tạo ra cũng sẽ lấy "hoà khí" làm đầu, tuy sẽ có mâu thuẫn trong công việc xảy ra giữa cá nhân này hay cá nhân khác, quan trọng sau khi giải quyết xong vẫn giữ được "hoà khí" để tiếp tục hợp tác cùng chạy số và ra số là ổn.
Thư xin phép nhắc đến một người quan trọng là Shark Đỗ Liên – cô chính là người truyền cảm hứng và động viên Thư rất nhiều trong giai đoạn khó khăn vừa qua. Thư thật sự cảm thấy may mắn vì được Shark Liên giúp đỡ và chiếu cố nhiều từ cơ duyên qua cuộc thi Shark Tank mùa 4 vừa qua.
Khó khăn lớn nhất của Vua Cua đến thời điểm có lẽ là việc chuẩn hoá về chất lượng và hương vị trên toàn hệ thống kể cả nhà hàng, xe cua trong siêu thị hay kể cả các chi nhánh nhượng quyền.
Có một điều chúng ta có thể thấy, khi hệ thống càng lớn thì việc kiểm soát chất lượng càng khó nếu chúng ta sử dụng quá nhiều yếu tố thủ công và con người. Cho đến hiện tại thì Vua Cua đã giải quyết được bài toán này bằng việc tập trung sản xuất và kiểm tra chất lượng đầu vào các nguyên liệu làm món ăn tại Bếp trung tâm.
Bên cạnh đó Vua Cua cũng kí hợp đồng với đối tác sản xuất lớn để gia công các loại xốt theo đúng quy chuẩn đảm bảo chuẩn hoá toàn bộ kể cả chất lượng và hương vị. Mọi loại hàng hoá, nguyên vật liệu làm món tại toàn hệ thống Vua Cua sẽ được xuất đi 100% từ Kho trung tâm của Vua Cua.
Sau đại dịch, kinh tế suy yếu dẫn đến việc làm không ổn định và thu nhập cũng giảm theo, vì vậy niềm tin của người tiêu dùng sẽ sẽ giảm đi do tài chính không ổn định. Theo đó thì khách hàng cũng sẽ tính toán kĩ hơn khi chi tiền.
Mà nhìn chung, đại dịch cũng ảnh hưởng đến hầu hết mọi khía cạnh trong cuộc sống cá nhân của người tiêu dùng, vì vậy thị trường chắc chắn có sự thay đổi, mà có sự thay đổi ở thị trường thì doanh nghiệp cũng phải thay đổi để thích ứng nhanh nhất có thể.
Trên thị trường, hiện Thư nhận định Vua Cua không có đối thủ trực tiếp. Thư cũng không lo lắng vì Vua Cua có hướng phát triển riêng, không trùng lặp với bất cứ doanh nghiệp F&B về hải sản nào.
Hiện theo kế hoạch thì Vua Cua chuẩn bị triển khai trên toàn quốc về cả hệ thống Vua Cua Bike đặt trong siêu thị và Vua Cua Express nhượng quyền. Bên cạnh đó, Thư và đội ngũ cũng vừa hoàn tất thủ tục đăng ký thương hiệu tại Mỹ, trong tương lai gần sẽ nhân rộng mô hình lớn hơn, hy vọng sẽ nhận được nhiều sự quan tâm và ủng hộ.
Hệ thống Vua Cua cho đến thời điểm hiện tại tháng 1/2022 đã có 5 chi nhánh Vua Cua Restaurant (nhà hàng) đang hoạt động tại TP.HCM; 1 chi nhánh Vua Cua Kitchen (vừa là cloud kitchen cho đơn delivery, vừa là bếp và kho trung tâm); 12 chi nhánh Vua Cua Bike đặt tại cái siêu thị Coopmart, CoopXtra, Fineline và KingFood tại TP.HCM và Bình Dương; và 2 chi nhánh Vua Cua Express nhượng quyền tại TP HCM và Nha Trang.
Vua Cua đối với Thư và đội ngũ là tâm huyết mà gần 6 năm qua tất cả đã cùng nhau gầy dựng, thật sự khi quyết định miễn phí nhượng quyền thương hiệu là một quyết định khá khó khăn với Thư. Tuy nhiên, hơn việc kiếm được lợi nhuận, cái mà Thư hướng đến chính là cùng nhau phát triển. Đối với Thư, Thư không kiếm tiền bằng cách bán thương hiệu mà Thư đưa thương hiệu của mình trở thành một cơ hội cho những ai muốn thử sức kinh doanh F&B.
Thư cảm thấy Vua Cua qua đó chỉ có được chứ không có mất: được nhân rộng mô hình và được bán sản phẩm đến nhiều tỉnh thành khác, bên cạnh đó là được nhiều khách hàng biết đến và tiếp cận nhiều hơn. Về các chi phí khác, Vua Cua sẵn sàng hỗ trợ cho khách hàng, miễn là họ thật sự mong muốn đồng hành lâu dài cùng Vua Cua.
Hiện mô hình nhượng quyền Vua Cua Express đang nhận được khá nhiều sự quan tâm của nhiều chủ đầu tư từ TP HCM cũng như các tỉnh thành khác. Hiện vẫn đang trong giai đoạn chốt hợp đồng và sẽ mở rộng trong năm 2022.
Như đã đề cập ở trên, hiện Vua Cua đã giải quyết được bài toán chuẩn hoá toàn bộ về hương vị và dịch vụ. Bên cạnh đó, hệ thống ERP hiện tại Vua Cua đang triển khai cũng quản lí được gần như toàn bộ việc vận hành của Vua Cua, hạn chế tối thiểu sai sót trong quá trình vận hành.
5-10 năm nữa thì có lẽ Vua Cua đã tiến đến một giai đoạn phát triển mới. Về kế hoạch của cá nhân Thư tạm thời Thư sẽ không tiết lộ, nhưng dự định gần thì Thư vẫn sẽ cùng Vua Cua đến "big game" sắp tới, sau đó thì có thể một lúc nào đó có duyên được VietnamBiz mời phỏng vấn Thư sẽ chia sẻ.
Để mà tự nói về nhận xét của người khác đối với mình như thế nào thì khá là khó, Thư cũng không quá quan tâm đến việc trong mắt nhân viên mình là người như thế nào. Thư là người khá thẳng thắn, và chỉ dùng hành động để thể hiện thay vì nói dong dài.
Việc Thư xem trọng sức khoẻ của nhân viên thì Thư nghĩ không phải chỉ mình Thư, mà ai đứng ở vị trí của Thư cũng sẽ như vậy. Nhân viên cũng là 1 yếu tố quan trọng trong quá trình mình vận hành doanh nghiệp, nếu họ làm việc ở một môi trường không đáp ứng được vấn đề cơ bản như sức khoẻ thì làm sao họ có động lực để làm việc và gắn bó với công ty.
Có thể là may mắn cũng có thể là Thư đã chọn đúng cách sống khi Vua Cua hiện tại có rất nhiều bạn đã đồng hành với Thư từ những ngày đầu, đến giờ họ vẫn làm việc với năng suất rất tốt, thậm chí còn vượt trội hơn xưa.
Chắc Thư hiện tại sẽ động viên Thư của 5 năm trước cố gắng nhiều hơn nữa thôi (cười).
Thư muốn gửi lời cảm ơn đến toàn thể nhân viên đã cùng Vua Cua vượt qua giai đoạn khó khăn nhất. Và cũng muốn gửi lời cảm ơn đến 1 người quan trọng là Shark Đỗ Liên – người đã truyền cảm hứng và động viên Thư rất nhiều.
Thư chỉ có một lời khuyên là các bạn trẻ hãy luôn vững vàng, giữ vững tinh thần lạc quan, đừng ngại khó khăn hay thất bại và quan trọng đừng bỏ cuộc khi chúng ta thật sự chưa cố gắng hết sức mình. Nếu đã xác định mình đi đúng hướng, hãy cứ làm và chỉnh sửa từ từ, mọi thứ sẽ dần hoàn thiện chứ không có gì là hoàn hảo ngay từ đầu.
Rào cản với người khởi nghiệp chỉ có hai điều: kinh nghiệm và ý tưởng. Người trẻ chúng ta sẽ luôn tồn tại tính hiếu thắng trong giai đoạn khởi nghiệp đầu, tính hiếu thắng sẽ ảnh hưởng rất nhiều cho những quyết định mang tính chiến lược về sau.
Vì vậy, phải trang bị cho mình đủ kinh nghiệm mới có thể quản trị tốt. Bên cạnh đó là khởi nghiệp thì luôn phải có một ý tưởng tốt, chí ít là phải phù hợp với nhu cầu hiện tại mới có thể phát triển được. Chúng ta không thể chỉ dựa vào vốn ban đầu, dù có nhiều bao nhiêu mà không tiêu thụ được thì chỉ là hao phí.
Người trẻ chúng ta rất có tài năng và cả tham vọng, đó là hai yếu tố quan trọng quyết định thành công của chúng ta. Nhưng đừng nóng vội, phải có kế hoạch và tính toán kĩ lưỡng mọi thứ.
