Trung Quốc dừng nhập khẩu một phần nông sản Mỹ, thỏa thuận thương mại lâm nguy

Thỏa thuận thương mại lâm nguy

Hai công ty nông nghiệp nhà nước là Cofco và Sinograin đã được lệnh tạm dừng nhập khẩu nông sản Mỹ. Các doanh nghiệp Trung Quốc khác cũng đã hủy một khối lượng không xác định thịt heo dự định nhập khẩu từ Mỹ, nguồn tin của Bloomberg nói. Tuy nhiên, các doanh nghiệp tư nhân không nhận được yêu cầu nêu trên.

Tạm dừng nhập khẩu nông sản Mỹ là dấu hiệu mới nhất cho thấy sự lâm nguy của thỏa thuận thương mại giai đoạn một mà hai nền kinh tế lớn nhất thế giới khó khăn lắm mới đạt được.

Mặc dù hồi tháng trước Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã nhắc lại cam kết sẽ thực hiện thỏa thuận giai đoạn một với Mỹ, căng thẳng giữa hai bên tiếp tục leo thang sau khi Trung Quốc dự định siết chặt quyền kiểm soát với Hong Kong thông qua dự luật an ninh quốc gia mới.

Bắc Kinh yêu cầu các công ty nông nghiệp tạm dừng nhập khẩu nông sản Mỹ sau khi Tổng thống Trump tổ chức họp báo hôm 29/5, khẳng định Washington đang bắt đầu thu hồi đặc quyền thương mại của Hong Kong với Mỹ và lên tiếng chỉ trích hành động của Trung Quốc.

Chiều ngày 28/5, Quốc hội Trung Quốc đã thông qua nghị quyết cho phép soạn thảo luật an ninh quốc gia đối với đặc khu hành chính Hong Kong. Giới phê bình nhận định bộ luật mới sẽ gây chia rẽ và làm suy yếu nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" của Hong Kong.

Theo Bloomberg, Cofco và Sinograin là hai trong số các nhà nhập khẩu nông sản chính của Trung Quốc. Hai công ty này đã yêu cầu báo giá cho 20 - 30 lô hàng đậu nành Mỹ vào ngày 29/5 nhưng sau đó hoãn giao dịch mua hàng khi ông Trump tuyên bố sẽ trừng phạt quan chức Trung Quốc, nguồn tin của Bloomberg cho hay.

Một nguồn tin khác nói Bắc Kinh đang chờ đợi biện pháp trừng phạt của ông Trump trước khi quyết định động thái tiếp theo của họ.

Bộ Thương mại Trung Quốc, Cofco và Sinograin đều chưa phản hồi yêu cầu bình luận của Bloomberg.

Ông Trump gia tăng áp lực đối với Trung Quốc

Tại cuộc họp báo ngày 29/5, ông Trump cho biết Mỹ đang bắt đầu qui trình tước bỏ một số đặc quyền thương mại của Hong Kong, tuy nhiên ông không nêu rõ chi tiết về số lượng thay đổi, thời gian có hiệu lực và số lượng miễn trừ dự kiến áp dụng.

Bên cạnh đó, ông Trump cũng đe dọa sẽ trừng phạt các quan chức Trung Quốc và Hong Kong "có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp" đến việc phá hoại quyền tự trị của Hong Kong. Dù vậy, ông chủ Nhà Trắng cũng không nêu thông tin cụ thể.

Mặc dù ông Trump liên tục đe dọa hủy bỏ thỏa thuận thương mại giai đoạn một với Trung Quốc, các cố vấn kinh tế hàng đầu của ông đều đề nghị nên tiếp tục thỏa thuận.

Ông Larry Kudlow - Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, chia sẻ với CNBC hôm 28/5 rằng thỏa thuận thương mại giai đoạn một "đang tiếp tục diễn ra và hai bên có thể đạt được một số tiến triển mới".

Theo thỏa thuận được kí vào giữa tháng 1 năm nay, Trung Quốc đã đồng ý mua khoảng 36,5 tỉ USD nông sản Mỹ trong năm 2020. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 bùng phát đã làm hỏng kế hoạch này.

Trong ba tháng đầu năm nay, Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết Trung Quốc chỉ mới nhập khẩu khoảng 3,35 tỉ USD nông sản Mỹ - mức thấp nhất trong cùng kì kể từ năm 2007.

Dù vậy, khi Trung Quốc dần mở cửa kinh tế trở lại, tốc độ nhập khẩu nông sản Mỹ đã tăng lên. Chỉ trong hai tuần của tháng 5, đất nước tỉ dân đã nhập khẩu hơn 1 triệu tấn đậu nành Mỹ, đồng thời thu mua một lượng dầu đậu nành và ethanol.

Tuy nhiên, sau đó căng thẳng Mỹ - Trung leo thang và Trung Quốc chuyển sang thu mua đậu nành Brazil thay vì của Mỹ.