Thế khó trong 'đo đếm' tiêu chí nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp cá nhân

Những sự kiện nhà đầu tư cần lưu ý khi ‘xuống tiền’ mua cổ phiếu trong tháng 11

Theo khoản 15 Điều 4 dự thảo Luật chứng khoán sửa đổi, nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp bao gồm:

Nhóm 1: Ngân hàng thương mại, công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, tổ chức kinh doanh bảo hiểm, tổ chức kinh doanh chứng khoán;

Nhóm 2: Công ty có vốn điều lệ đạt trên 1.000 tỉ đồng và có thời gian niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán tối thiểu hai (02) năm;

Nhóm 3: Cá nhân có chứng chỉ hành nghề kinh doanh chứng khoán, cá nhân có kinh nghiệm đầu tư chứng khoán tối thiểu hai năm và có giá trị giao dịch chứng khoán bình quân hàng tháng tối thiểu hai tỉ đồng Việt Nam hoặc nắm giữ danh mục chứng khoán niêm yết có giá trị tối thiểu năm 5 tỉ đồng Việt Nam trong 12 tháng gần nhất.

Luật Chứng khoán hiện hành chỉ quy định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là các Ngân hàng thương mại, công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, tổ chức kinh doanh bảo hiểm, tổ chức kinh doanh chứng khoán (các tổ chức quy định tại nhóm 1). Như vậy, đối tượng nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được mở rộng thêm hai nhóm tổ chức cá nhận (nhóm 2 và nhóm 3).

Nhà đầu tư đưa ra ý kiến tại Hội thảo đóng góp ý kiến Dự thảo Luật chứng khoán sửa đổi khu vực miền bắc. Ảnh: Ánh Hường

Theo đóng góp của Công ty Quản lý quỹ Bảo Việt (BVF), việc quy đinh nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp này phù hợp với tình hình thực tế. Đây là một quy định cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng thị trường chứng khoán cũng như khung pháp lý hoạt động cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán, với những quy định riêng biệt đối với nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, BVF cũng nhận thấy việc bổ sung thêm các đối tượng nêu tại điểm b, c khoản 16 Điều 4 tại dự thảo Luật chứng khoán sửa đổi là hợp lý. Tuy nhiên, với những quy định mang tính khái niệm, BVF đóng góp ý kiến về việc xem xét để xây dựng những tiêu chí rõ ràng và có cơ sở để có thể xác định các nhóm nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp phù hợp với các quy định áp dụng.

Theo BVF, việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp có thể có ảnh hưởng quan trọng tới các hoạt động như huy động vốn để thành lập quỹ đại chúng, chào bán chứng khoán riêng lẻ, chào bán chứng khoán ra công chúng... Trong đó, các tổ chức có liên quan có thể gặp khó khăn khi xác định các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là các cá nhân trong danh sách các nhà đầu tư chào đăng ký mua chứng chỉ quỹ hoặc để chào bán chứng khoán riêng lẻ.

Ví dụ, trong trường hợp công ty quản lí quỹ thực hiện chào bán để thành lập quỹ, điều kiện để được lập quỹ như đã nêu ở trên là có ít nhất 100 nhà đầu tư, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mua chứng chỉ quỹ. Trước đây, với quy định của Luật chứng khoán hiện hành, công ty quản lý quỹ chỉ cần phân loại các ngân hàng thương mại, công ty tài chính... (các tiêu chí công khai và dễ xác định) để kiểm tra xem số lượng các nhà đầu tư của mình đã đủ 100 nhà đầu tư theo quy định để đáp ứng điều kiện lập quỹ. Với quy định mới hiện nay, các tiêu chí nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân rất khó để xác định.

Cụ thể, thứ nhất, cá nhân có chứng chỉ hành nghề chứng khoán. Thứ hai, cá nhân có kinh nghiệm đầu tư chứng khoán tối thiểu hai năm và có giá trị giao dịch chứng khoán bình quân hàng tháng tối thiểu hai tỉ đồng Việt Nam hoặc nắm giữ danh mục chứng khoán niêm yết có giá trị tối thiểu năm 5 tỉ đồng Việt Nam trong 12 tháng gần nhất.

Với tiêu chí có chứng chỉ hành nghề chứng khoán đối với nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân, BVF cho rằng không phù hợp. Chứng chỉ hành nghề chứng khoán có thể hiểu là một giấy phép để cá nhân đủ điều kiện, thông qua các tổ chức kinh doanh chứng khoán để cung cấp các dịch vụ như môi giới, tư vấn, tự doanh... cho các khách hàng.

Theo quy định hiện hành cũng như dự thảo Luật chứng khoán sửa đổi, người được cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán chỉ được hành nghề kinh doanh chứng khoán với tư cách đại diện cho công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, chi nhánh công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam (Điều 97 Luật dự thảo). Như vậy, với quy định nêu trên thì có thể bị hiểu thành nhà đầu tư có chứng chỉ hành nghề chứng khoán có thể tự hoạt động độc lập.

Thứ hai, các thông tin về giá trị giao dịch của nhà đầu tư có thể mang tính bảo mật của các cá nhân. Việc các tổ chức liên quan (như công ty quản lý quỹ khi chào bán để lập quỹ) có thể lấy được các thông tin này của các cá nhân là rất khó và hoàn toàn phụ thuộc vào sự cung cấp của cá nhân hoặc các tổ chức khác. Bên cạnh đó, cũng không có cơ sở để đối chiếu xác định.

Xem thêm Gỡ khó trong tiếp cận vốn doanh nghiệp từ quy định về chào bán riêng lẻ Gỡ khó trong tiếp cận vốn doanh nghiệp từ quy định về chào bán riêng lẻ Ông Cấn Văn Lực: Dự thảo luật chứng khoán sửa đổi còn vướng nhiều câu hỏi Ông Cấn Văn Lực: Dự thảo luật chứng khoán sửa đổi còn vướng nhiều câu hỏi Dự án Luật Chứng khoán sửa đổi: Nâng điều kiện vốn tối thiểu của doanh nghiệp phát hành lên 3-30 lần, mức xử phạt tối đa tăng 50% Dự án Luật Chứng khoán sửa đổi: Nâng điều kiện vốn tối thiểu của doanh nghiệp phát hành lên 3-30 lần, mức xử phạt tối đa tăng 50% Sẽ có nhiều điểm mới trong dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi Sẽ có nhiều điểm mới trong dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi