Giá dầu âm đã xuất hiện, người bán phải trả thêm tiền để người mua chở dầu đi

Đầu tuần này, ngân hàng đầu tư Goldman Sachs của Mỹ ước tính các nền kinh tế đại diện khoảng 92% GDP của toàn thế giới đang phải áp dụng các lệnh phong tỏa với mức độ khác nhau để kiểm soát đại dịch COVID-19.

Hàng triệu doanh nghiệp phải đóng cửa hoặc cắt giảm qui mô hoạt động vì các yêu cầu giãn cách xã hội của chính quyền khắp nơi.

Theo Goldman Sachs, nhu cầu dầu trên toàn thế giới trong tuần này giảm 26 triệu thùng/ngày, thấp hơn khoảng 25% so với cùng kì năm ngoái. Trong một tháng, nhu cầu với khoảng 800 triệu thùng dầu đã tan biến.

Tại các ổ dịch COVID-19 lớn nhất châu Âu như Italy hay Tây Ban Nha, tình hình còn tệ hại hơn. Nhu cầu dầu diesel của Tây Ban Nha đã sụt tới 61%.

Tiêu thụ giảm sút, các kho chứa dầu ở dưới lòng đất, trong toa tàu hỏa hay ở các con tàu lớn trên biển khơi đang đầy lên nhanh chóng. Nhiều nhà sản xuất ở sâu trong đất liền không thể ngay lập tức dừng hoạt động và đã phải chấp nhận bán dầu với giá âm.

Bloomberg cho biết trong tháng 3, Wyoming Asphalt Sour trở thành loại dầu đầu tiên có giá dưới 0 khi người mua đòi người bán phải trả 0,19 USD/thùng thì mới chịu nhận dầu đem đi nơi khác.

Các nhà sản xuất khác đang phải bán dưới giá vốn, đồng nghĩa với việc trợ cấp cho người mua. Giá dầu thô Western Canadian Select ở Canada và Bakken crude ở Wyoming cũng đã đã rơi xuống dưới ngưỡng 10 USD/thùng.

Theo oilprice.com, chi phí đóng một giếng dầu rất lớn và quá trình thực hiện rất phức tạp, khiến cho một số nhà sản xuất chấp nhận bán dầu dưới giá vốn, thậm chí là giá âm trong ngắn hạn, đợi giá dầu hồi phục. Tuy nhiên nếu giá cứ duy trì ở mức thấp, nhiều giếng dầu sẽ phải đóng lại.

Theo Bloomberg, giá các loại dầu tiêu chuẩn như WTI hay Brent – được các nhà đầu tư Wall Street theo dõi sát sao - hiện đang giao dịch ở khoảng 20 -30 USD/thùng.

Tuy nhiên trên thị trường dầu thực tế, nơi mà các thùng dầu thực sự được trao tay, các nhà sản xuất thu về ít hơn rất nhiều. Theo Bloomberg, nhiều nhà giao dịch dầu cho rằng nhiều loại dầu thô sắp tới cũng sẽ có giá âm, đặc biệt là khi các nhà máy lọc dầu dừng nhập hàng do nhu cầu giảm sút, khiến cho những nhà sản xuất ở sâu trong đất liền không biết để dầu ở đâu.

Theo các nhà phân tích tại S&P Global Platts, các kho dự trữ trên khắp thế giới có thể chứa khoảng 1,4 tỉ thùng dầu, ngoài ra còn khoảng 400 triệu thùng dầu ở các kho nổi. 

Hiện nay, khoảng 50% sức chứa này đã được sử dụng và dự kiến đến khoảng cuối tháng 4, tỉ lệ có thể sẽ leo lên thành 90%. Tuy nhiên tình trạng giao thông gián đoạn do dịch bệnh có thể khiến cho dầu không thể đến được kho.

Nhiều con tàu lớn giờ đây được bơm đầy dầu, không phải để chuyển đi mà chỉ để đứng yên đó làm kho chứa. Do nhu cầu với các con tàu rất cao nên cước vận chuyển cũng lên theo.

Theo Bloomberg, chi phí vận tải một chuyến hàng trên chặng tiêu chuẩn từ Trung Đông tới Trung Quốc đã tăng 700% trong một tuần, lên 243.347 USD một ngày.

Tập đoàn dầu khí Reliance Industries của Ấn Độ đã phải trả cho một tàu chở dầu 400.000 USD mỗi ngày để chuyển dầu từ khu vực Trung Đông tới miền tây Ấn Độ vào đầu tháng 4 này.

Hành trình từ vịnh Arab tới Jamnagar – một trung tâm lọc dầu quan trọng ở bờ tây Ấn Độ dài khoảng 1.300 dặm, tức là đi mất 4-5 ngày. Chủ các tàu chở dầu thường tính phí trên những chặng ngắn này cao hơn do sợ bỏ lỡ các hợp đồng vận tải đường dài, đi mất vài tuần liền.

Nhiều nhà sản xuất dầu đã bắt đầu cắt giảm qui mô hoạt động hoặc đóng cửa hoàn toàn. Whiting Petroleum Corp. – một tập đoàn khai thác dầu đá phiến đã phải nộp đơn xin bảo hộ phá sản vào thứ Tư tuần này (1/4).