Xuất khẩu cá tra đón tín hiệu lạc quan ở thị trường Trung Quốc và Mỹ, đơn hàng bắt đầu hồi phục

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) đầu năm 2023, nhiều doanh nghiệp cá tra thông tin về sự hồi phục đơn hàng từ các thị trường.

Trong ngày làm việc đầu tiên sau kỳ nghỉ Tết, công nhân của Công ty TNHH Hùng Cá đang chuẩn bị cho đơn hàng xuất khẩu 21 container cá tra phi lê. Tương tự tại Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn, gần 10.000 công nhân, người lao động cũng trở lại nhà máy để chuẩn bị cho những đơn hàng mới. 

Quý IV/2022, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã rơi xuống mức thấp nhất năm với 475 triệu USD, giảm 12% so với cùng kỳ năm 2021 do tác động của lạm phát, đơn hàng giảm, tuy nhiên so với các ngành hàng khác, cá tra vẫn có triển vọng khả quan trong năm 2023, đặc biệt ở thị trường lớn là Trung Quốc và Mỹ.

Cụ thể, VASEP phân tích việc Trung Quốc mở cửa hoàn toàn đã khai thông cho nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có cá tra.

Với kim ngạch 712 triệu USD trong năm 2022, cá tra là mặt hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất, chiếm 40% xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc. Hiện, người Trung Quốc đang có xu hướng ưa chuộng cá tra hơn cá rô phi, xuất nhập khẩu thủy sản cũng dễ dàng hơn, chi phí vận chuyển hàng hóa cũng đã giảm xuống dưới mức trước đại dịch, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại.

“Việc Trung Quốc dỡ bỏ hạn chế đối với COVID chưa thể mang lại sự hồi phục mạnh cho đơn hàng thủy sản ngay trong tháng đầu năm, bởi người dân vẫn còn quan ngại dịch bệnh, phân khúc nhà hàng chưa mở cửa hoàn toàn. Nhưng sau một vài tháng thị trường này sẽ thích ứng và bùng phát mạnh nhu cầu trong các phân khúc tiêu thụ”, VASEP nhận định.

Đối với thị trường Mỹ, diễn biến cung cầu cá thịt trắng đang có lợi cho cá tra. Các chuyên gia và thương gia tại thị trường Mỹ đều nhận định lạc quan về nhu cầu cá tra và cá rô phi tại thị trường Mỹ trong năm 2023. Hai loài này đều có giá phù hợp và nguồn cung ổn định.

Trong khi đó, lệnh cấm với Nga tiếp tục làm sụt giảm nguồn cung cá tuyết – loài cá thịt trắng vốn được ưa chuộng tại Mỹ. Đặc biệt, vào mùa Chay (từ cuối tháng 2 tới giữa tháng 4), nhu cầu sẽ tăng và sẽ phải bù đắp thiếu hụt bằng các loài khác như cá tra, cá rô phi, cá minh thái.

Năm nay, Mỹ sẽ tăng hạn ngạch cá minh thái thêm 16% lên gần 1,5 triệu tấn nhưng chưa thể đáp ứng ngay cho nhu cầu trước mắt. Đối với cá rô phi, chiến tranh thương mại và dịch COVID vẫn phần nào hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ. Do vậy, VASEP cho rằng cá tra vẫn có nhiều cơ hội tại thị trường này.

Trong 11 tháng đầu năm 2022, Mỹ đã nhập khẩu 120.000 tấn cá tra phile, trong khi nhập khẩu cá rô phi phile đạt 96.000 tấn, đây cũng là lần đầu tiên nhập khẩu cá tra vào Mỹ vượt cá rô phi.

Năm 2022, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Mỹ đạt 537 triệu USD, tăng 45% so với năm 2021, duy trì tăng trưởng dương 23 - 123% trong ba quý đầu năm, nhưng lượng tồn kho tăng khiến nhu cầu giảm trong quý IV nên quý cuối năm giảm 32%.

Kinh tế Mỹ có tín hiệu hồi phục nhẹ, lượng tồn kho giảm và các yếu tố cung – cầu có thể sẽ kích thích các đơn hàng cho cá tra tăng trở lại từ sau Tết Nguyên đán. VASEP cho rằng những kỳ vọng đó có thể mang lại niềm tin về khả năng hồi phục cho các doanh nghiệp cá tra năm 2023.