VDSC: FDI vào Việt Nam khó có thể phục hồi mạnh vào năm 2021

Dòng vốn đầu tư trực tiếp vào Việt Nam chững lại vì COVID-19

CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) vừa công bố nhận định về cơ hội đầu tư của Việt Nam trước làn sóng chuyển dịch sản xuất ra khỏi Trung Quốc. 

Qua các số liệu báo cáo từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, VDSC cho rằng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam chịu áp lực trong năm 2020 do hệ quả từ đại dịch COVID-19.

Cụ thể, trong 9 tháng 2020, các nhà đầu tư nước ngoài cam kết đầu tư 21,2 tỉ USD vào Việt Nam, giảm 19% so với cùng kì năm ngoái. Đồng thời, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã giải ngân 13,8 tỉ USD, giảm 3,2% so với năm trước.

Số liệu này trái ngược với mức tăng 6,7% đối với vốn thực hiện FDI và 7,2% đối với vốn đăng kí FDI trong năm 2019.

Đáng chú ý, vốn đăng kí mới và vốn tăng thêm giảm nhẹ 1,9% so với cùng kì trong khi vốn mua lại cổ phần giảm đáng kể 44,9% so với cùng kì trong 9 tháng năm 2020. Mức giảm ít trong vốn đăng kí mới chủ yếu nhờ 4,0 tỉ USD đầu tư vào dự án nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) 3.200 MW tại tỉnh Bạc Liêu.

Dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực sản xuất chỉ đạt 9,9 tỉ USD trong 9 tháng đầu năm 2020, giảm 45,3% so với cùng kì. Không tính giao dịch của Thaibev vào tháng 2 năm 2019, dòng vốn vào lĩnh vực sản xuất giảm với tốc độ chậm hơn 30,5% so với cùng kì.

Việt Nam hấp dẫn các nhà đầu tư đầu tư Đài Loan (Trung Quốc)

Các nước ASEAN chiếm tỉ trọng lớn về dòng vốn FDI trong 9 tháng đầu năm 2020. Điều này thể hiện qua mức tăng đáng kể về vốn đăng kí (đạt 8,4 tỉ USD, tăng 104,8% so với cùng kì). Singapore dẫn đầu với 6,8 tỉ USD, bao gồm dự án LNG ở Bạc Liêu.

VDSC cho rằng Việt Nam vẫn hấp dẫn với các công ty Đài Loan (Trung Quốc) với vốn đăng kí lên đến 1,3 tỉ USD (tăng 33,5% so với cùng kì). Trong năm 2019, dòng vốn từ Đài Loan tăng mạnh 71,5% so với cùng kì lên 1,8 tỉ USD.

Dòng vốn FDI khó có thể phục hồi mạnh

Từ năm ngoái, các công ty công nghệ tìm kiếm cơ hội dịch chuyển sản xuất do căng thẳng thương mại bằng cách bổ sung năng lực sản xuất tại Việt Nam.

Cụ thể, trong năm 2019, các công ty sản xuất điện tử (LG, Sharp, TCL) đã chuyển hoạt động sản xuất sang Việt Nam. Vào năm 2020, một số nhà cung cấp chính của Apple đang xem xét xây dựng thêm các nhà máy sản xuất tại Việt Nam.

Tuy nhiên, theo VDSC, sự chuyển dịch sản xuất dường như diễn ra ở các giai đoạn lắp ráp hơn là các giai đoạn đòi hỏi công nghệ kĩ thuật cao.

Rõ ràng, Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất tại châu Á được các công ty công nghệ toàn cầu chú ý đến khi xem xét tái phân bổ sản xuất. Theo S&P Global, nguyên tắc làm nền tảng cho việc chuyển dịch sản xuất không chỉ là chiến lược giảm chi phí mà còn được thúc đẩy bởi mong muốn tiếp cận thị trường mới hoặc nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ.

Gần đây, Thái Lan và Ấn Độ đã điều chỉnh chính sách FDI để đón nhận làn sóng đầu tư mới. Ngoài ra, Ấn Độ cũng là thị trường tiềm năng cho các nhà cung cấp công nghệ cao của Apple.

VDSC cho rằng Việt Nam có vẻ chậm chân so với các quốc gia khác trong việc thu hút dòng vốn nước ngoài. Vào tháng 7 năm 2020, Foxconn công bố đầu tư 1,0 tỉ USD vào Ấn Độ để mở rộng nhà máy lắp ráp điện thoại iPhone.

Do Việt Nam đã thể hiện các biện pháp ứng phó hiệu quả để ngăn chặn sự bùng phát của dịch COVID-19, đây có thể là một điểm cộng lớn thu hút các nhà đầu tư quốc tế khi các hoạt động đối ngoại trở lại bình thường.

VDSC nhận định năng lực quản lí rủi ro trong việc kiểm soát đại dịch có thể giúp thúc đẩy dòng vốn FDI. 

Tuy nhiên, VDSC dự đoán sẽ không có sự chuyển dịch hàng loạt năng lực sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam trong tương lai gần. Do đó, FDI khó có thể phục hồi mạnh vào năm 2021.