Tồn kho tăng mạnh có phải dấu hiệu đáng lo cho doanh nghiệp thép?

Tồn kho thép thời điểm cuối tháng 6/2021 cao hơn đáng kể so với cuối tháng 12/2020. Các loại sản phẩm đều ghi nhận mức tăng hai chữ số, riêng thép xây dựng tăng tới 142% lên 822.000 tấn.

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), đây là mức tồn kho bình thường để gối đầu tiêu thụ các tháng tiếp theo. Đợt cao điểm thi công thường diễn ra vào các tháng cuối năm nên lượng hàng tồn vào cuối tháng 12 thường thấp. 

Ngược lại, giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 9 hàng năm là mùa mưa nên hoạt động xây dựng bị chậm lại đáng kể, tồn kho thép vì vậy mà lên cao hơn bình thường.

Riêng năm 2021, hoạt động kinh tế gặp nhiều trắc trở vì dịch COVID-19 tái bùng phát đợt 3 và đợt 4 nên tiêu thụ thép trong tháng 6 càng xuống thấp, góp phần làm cho tồn kho thêm cao.

Hòa Phát giữ gần 363.000 tấn thép xây dựng trong kho

Doanh nghiệp đầu ngành là Tập đoàn Hòa Phát (Mã: HPG) tiêu thụ 230.000 tấn thép xây dựng trong tháng 6, thấp hơn cùng kỳ năm ngoái, đồng thời là tháng giảm thứ 3 liên tiếp kể từ mức đỉnh 479.000 tấn của tháng 3/2021.

Đại diện Hòa Phát cho biết nguyên nhân là dịch COVID-19 diễn biến phức tạp tại TP HCM và các tỉnh phía Nam cũng như mùa mưa đã bắt đầu, làm ảnh hưởng tới nhu cầu.

Đầu năm nay, Hòa Phát đã đưa lò cao số 4 của Khu Liên hợp Dung Quất vào vận hành, nâng công suất lên 8 triệu tấn thép thô/năm. Do yêu cầu đặc trưng trong vận hành, các lò cao này phải hoạt động liên tục 24/7 nên tồn kho của Hòa Phát tăng mạnh nhất trong số các doanh nghiệp lớn. 

Trong các tháng cuối năm khi nhu cầu thép lên cao vượt quá năng lực sản xuất thì lượng hàng trong kho này sẽ được đem ra tiêu thụ, đóng góp vào doanh thu.

Hiện nay Hòa Phát chưa công bố báo cáo tài chính quý II nhưng nhiều công ty chứng khoán đã đưa ra những dự phóng lạc quan.

Chứng khoán HSC ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế quý II của Hòa Phát lần lượt đạt 35.356 tỷ và 10.610 tỷ, tăng tương ứng 73% và 285% so với cùng kỳ. 

Chứng khoán Rồng Việt thì cho rằng lãi ròng của Hòa Phát có thể đạt 10.200 tỷ trong quý II, đồng thời nâng dự báo lợi nhuận cả năm lên 34.000 tỷ đồng, tăng 17% so với ước tính trước đó và cao hơn 89% so với kế hoạch lãi 18.000 tỷ mà Hòa Phát đặt ra.

Hoa Sen, Nam Kim tồn hơn 150.000 tấn tôn mạ

Trong nửa đầu năm nay, Tập đoàn Hoa Sen (Mã: HSG) và CTCP Thép Nam Kim (Mã: NKG) tiêu thụ lần lượt 931.000 và 423.000 tấn tôn mạ, tương ứng với thị phần 36,7% và 16,7%. Không chỉ dẫn đầu về sản lượng bán hàng, Hoa Sen và Nam Kim còn có lượng tồn kho lớn nhất toàn ngành. 

Theo báo cáo tài chính hợp nhất của Nam Kim, giá trị hàng tồn kho của công ty tại ngày 30/6 là gần 6.000 tỷ đồng, cao gấp 2,5 lần ngày đầu năm. Trong đó, giá trị thành phẩm là 3.100 tỷ, hàng đang đi đường là 783 tỷ và nguyên vật liệu là gần 1.900 tỷ. 

Ngoài 81.400 tấn tôn mạ, Nam Kim còn tồn kho khoảng 7.700 tấn ống thép.

Theo Chứng khoán HSC, giá trị hàng tồn kho lên cao chủ yếu do giá nguyên liệu đầu vào là thép cuộn cán nóng (HRC) và giá thép thành phẩm tăng mạnh.

HSC cho biết mức tồn kho hiện tại của Nam Kim tương đương với 12,5 tuần sản xuất là khá hợp lý so với mức 15 tuần sản xuất vào thời điểm cuối quý II/2020. Nam Kim đã ký hợp đồng kỳ hạn gối đầu với tỷ suất lợi nhuận được đảm bảo cho các đơn hàng xuất khẩu. Vì vậy theo HSC, mức hàng tồn kho tăng cao này là không đáng lo ngại. 

Nam Kim đã công bố báo cáo tài chính quý II/2021 cho thấy lãi sau thuế đột biến 848 tỷ đồng, cao gấp 49 lần quý II/2020 và cũng là con số lớn chưa từng thấy trong lịch sử công ty

Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần tăng gần 150% lên 11.862 tỷ đồng; lãi sau thuế đạt 1.166 tỷ, cao gấp gần 20 lần nửa đầu năm ngoái.

Hoa Sen chưa công bố báo cáo tài chính quý vừa qua nhưng cho biết ước tính lợi nhuận ròng đạt 1.700 tỷ đồng, tăng 435% so với cùng kỳ năm 2020.

Khác với Nam Kim và Hòa Phát, lượng hàng tồn kho của Hoa Sen đi xuống trong những tháng qua. Theo báo cáo của VSA, đến cuối tháng 6, Hoa Sen đang tồn kho 72.800 tấn tôn mạ, giảm 14% so với cuối 2020. 

Đại diện Hoa Sen cho biết tiêu thụ trong nước thời gian gần đây bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 nhưng tập đoàn đã ký các hợp đồng xuất khẩu với khách hàng đến hết tháng 11/2021, sản lượng xuất ngoại trung bình trên 120.000 tấn/tháng.