Cái bắt tay ngầm giữa Microsoft và Qualcomm trong suốt nhiều năm khiến các hãng không thể tiếp cận công nghệ ARM trên Windows

Tuần trước xuất hiện những thông tin cho biết hãng chip MediaTek đang có kế hoạch phát triển một chipset ARM cho nền tảng hệ điều hành Windows. Tuy nhiên, mới đây theo tiết lộ từ trang tin công nghệ XDA, sự việc đằng sau còn nóng hơn nhiều.

Hóa ra trong suốt nhiều năm qua, việc phát triển chip ARM dành cho Windows đã bị giới hạn bởi một thỏa thuận ngầm, độc quyền giữa Qualcomm và Microsoft. Do đó, đến nay thị trường mới chỉ thấy duy nhất sự hiện diện của chip Qualcomm trên máy tính ARM. Theo những nguồn tin thân cận, thỏa thuận này sắp hết hạn.

Vậy nhưng, bên ngoài, Microsoft vẫn công khai nói rằng bất cứ ai nếu muốn đều có thể xây dựng một con chip ARM cho Windows. Nhiều người lầm tưởng Qualcomm đã bắt đầu sản xuất chip ARM cho máy tính với hy vọng Microsoft sẽ biên dịch Windows để hỗ trợ họ. Nhưng không, phía sau, hai công ty đã làm việc cùng nhau để biến nó thành hiện thực. Do vậy, có thể nói Qualcomm đã được hưởng sự độc quyền mà không hãng chip nào có được.

Một điều mà nhiều người quan tâm bây giờ là khi nào thỏa thuận độc quyền trên sẽ hết hạn? Có thể Samsung cũng sẽ muốn nhảy vào thị trường này với bộ vi xử lý Exynos của mình, đặc biệt là mối quan hệ đối tác gần đây với AMD để cải thiện sức mạnh về đồ họa.

Mặt khác, theo XDA, đây có thể là lý do tại sao máy tính chạy chip Apple Silicon lại không được hỗ trợ chính thức để chạy Windows 11. Hy vọng rằng điều này sẽ thay đổi khi thỏa thuận độc quyền trên kết thúc.

Qualcomm từ lâu luôn được biết tới là hãng chip có mối quan hệ thân thiết với Microsoft (tất nhiên nó không là gì nếu so với mối quan hệ giữa Microsoft với Intel). Nếu nhìn lại thời kỳ Windows Phone, chip Qualcomm là chipset duy nhất từng được hỗ trợ.

Giữa hội nghị cấp cao của MediaTek và ngày hội nhà đầu tư của Qualcomm có một thông điệp rất rõ ràng rằng các nhà cung cấp chip ARM hoàn toàn có thể tin tưởng vào quan hệ đối tác Wintel sẽ mờ nhạt và việc chuyển đổi sang ARM là điều hoàn toàn không thể chần chừ nữa.

Điều này có nghĩa là tất cả các công ty đều muốn trở thành một phần của thị trường này khi cánh cửa được mở. Tuy nhiên, Qualcomm chắc hẵn sẽ có khởi đầu thuận lợi hơn khi họ đã sản xuất chip ARM trên Windows trong một vài năm và trên hết, họ đã bắt đầu xây dựng chip di động tùy chỉnh riêng nhờ việc mua lại Nuvia mới đây.

Windows chạy chip ARM lần đầu tiên được Microsoft và Qualcomm trình làng vào năm 2016. Đây là một sự kiện lớn sau thất bại của Windows RT khi hệ điều hành mới đã có khả năng chạy các ứng dụng x86.

Các thiết bị sử dụng chipset này đã được mở bán một năm sau đó. Kể từ đó, Microsoft đã bổ sung trình giả lập x64 với Windows 11, cùng với plug-in ARM64EC giúp các ứng dụng nguyên bản chạy dễ dàng hơn. Tuy nhiên, theo XDA, công ty còn rất nhiều việc phải làm để đảm bảo Windows sẽ có trải nghiệm tốt hơn trên các con chip ARM nói chung.