TTCP vạch rõ sai phạm hơn 2.100 tỷ đồng tại 6 dự án BOT, BT ở TP HCM

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành kết luận thanh tra về việc chấp hành quy định của pháp luật trong việc thực hiện một số dự án đầu tư theo hình thức BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường trên địa bàn TP HCM. Có 6 dự án trong danh sách thanh tra, bao gồm: dự án Xây dựng cầu Phú Mỹ; đường kết nối cầu Phú Mỹ; cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A đoạn An Sương- An Lạc; xa lộ Hà Nội; cầu Bình Triệu 2; xây dựng đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào khu công nghiệp Phú Hữu.

Sau khi thanh tra tại 6 dự án nêu trên, TTCP kết luận UBND TP HCM đã không xây dựng, thực hiện không đầy đủ việc công bố danh mục các dự án BOT để kêu gọi đầu tư hoặc công bố chậm.

TTCP phát hiện nhiều sai phạm tại dự án BOT cầu Phú Mỹ. Ảnh: Website TWGroup.

Ngoài ra, TTCP cũng chỉ ra, UBND TP HCM đã thực hiện việc chỉ định thầu không đúng quy định pháp luật.

Cụ thể, dự án BOT cầu Phú Mỹ, UBND TP HCM đã chọn Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng Phú Mỹ làm nhà đầu tư dù hồ sơ chuẩn bị đầu tư của doanh nghiệp này thiếu phương án huy động vốn, chưa đủ giấy tờ cam kết của ngân hàng hoặc nhà cấp vốn, tức được lựa chọn khi chưa rõ năng lực nhà đầu tư.

Trong quá trình thực hiện dự án xây dựng đường kết nối vào cầu Phú Mỹ theo hình thức BT với tổng mức đầu tư hơn 1.440 tỷ đồng, UBND TP HCM không thực hiện việc xây dựng công bố danh mục kêu gọi đầu tư và đấu thầu rộng rãi mà giao luôn cho doanh nghiệp này thực hiện dự án.

Dự án BOT nâng cấp cải tạo quốc lộ 1A đoạn An Sương - An Lạc, trong quá trình thực hiện dự án, Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển hạ tầng IDICO đã đề xuất bổ sung xây dựng 2 nút giao thông và lắp đặt dải phân cách làn xe cơ giới và thô sơ với tổng mức đầu tư hơn 704 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, UBND TP HCM đã không bổ sung dự án vào danh mục và kêu gọi các nhà đầu tư tham gia theo quy định, mà thay vào đó cơ quan này chỉ định luôn IDICO làm nhà đầu tư.

Tại dự án Xa lộ Hà Nội, về quyết toán dự án, dự án đã được Sở Tài chính TP HCM phê duyệt quyết toán ngày 8/9/2015, giá trị phê duyệt quyết toán là gần 824,84 tỷ đồng. Sở Xây dựng TP HCM đã ban hàng quy định về điều chỉnh chi phí nhân công, máy thi công không đúng quy định về hệ thống thang bảng lương, phụ cấp trong các công ty nhà nước, dẫn đến chi phí nhân công trong quyết toán tăng sai gần 3,2 tỷ đồng.

Về chi phí duy tu, bảo dưỡng, theo hợp đồng chuyển nhượng, quản lý quyền thu chi phí duy tu, bảo dưỡng cầu được tính là 2% doanh thu chi phí chưa trừ thuế VAT với giá trị hơn 10,05 tỷ đồng, phải được chuyển trả cho Khu quản lý giao thông đô thị số 2 để thực hiện duy tu, bảo dưỡng. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP HCM chưa chuyển giá trị hơn 10,05 tỷ đồng cho Khu quản lý giao thông đô thị số 2 thực hiện công tác duy tu, bảo dưỡng là không thực hiện đúng theo quy định của hợp đồng.

Về xây dựng và công bố danh mục dự án, UBND TP HCM không thực hiện xây dựng và công bố danh mục các dự án BOT, trong đó có dự án Mở rộng Xa lộ Hà Nội để kêu gọi đầu tư, vi phạm quy định tại điều 7, điều 8 Nghị định số 78/2017/NĐ-CP ngày 11/5/2017.

Về lựa chọn nhà đầu tư, dự án do nhà đầu tư đăng ký đầu tư và được UBND TP HCM chấp thuận ngày 23/1/208 giao Công ty CP đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật TP HCM làm nhà đầu tư, tổ chức đầu tư dự án Mở rộng Xa lộ Hà Nội theo hình thức BOT. Qua xem xét, TTCP kết luận, việc chỉ định nhà đầu tư của UBND TP HCM mà không tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước và quốc tế để lựa chọn nhà đầu tư đàm phán hợp đồng là vi phạm quy định tại điều 10, điều 11 Nghị định số 78/2017/NĐ-CP.

Cũng theo kết luận của TTCP, hầu hết các dự án đều chậm tiến độ do công tác giải phóng mặt bằng không được hoàn tất theo tiến độ hoặc năng lực chủ đầu tư yếu, thiếu vốn thanh toán cho nhà thầu (dự án cải tạo, nâng cấp QL 1A đoạn An Sương - An Lạc)… Việc chậm tiến độ dẫn đến giảm doanh thu, tăng chi phí, giảm hiệu quả và lãng phí vốn đầu tư.

TTCP cũng chỉ rõ trong quá trình thực hiện các dự án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã thiếu trách nhiệm trong công việc nên nhiều hợp đồng chưa đủ trình tự thủ tục, điều khoản mâu thuẫn, sai quy định.

Cụ thể như thiếu phương án huy động vốn, chưa đủ giấy tờ cam kết của ngân hàng (dự án xây dựng cầu Phú Mỹ); phương án hoàn vốn bao gồm cả thuế VAT vào phương án tài chính làm kéo dài thời gian thu phí, điều khoản hợp đồng mâu thuẫn làm tăng chi phí, giảm doanh thu thu phí (dự án cải tạo, nâng cấp QL 1A đoạn An Sương - An Lạc)…

Kết luận thanh tra cũng nêu rõ, UBND TP HCM và các đơn vị chuyên môn đã có nhiều sai sót trong công tác thẩm định, phê duyệt dự án khả thi, nội dung dự án thiếu sự cần thiết phải đầu tư, phương án so sánh...

Những vi phạm này thuộc trách nhiệm của UBND TP.HCM, Sở GTVT, Sở KHĐT và một số cơ quan liên quan. Riêng việc thẩm định, phê duyệt dự án cải tạo nâng cấp QL 1 đoạn An Sương - An Lạc thuộc trách nhiệm của Bộ GTVT và các cơ quan chuyên môn thuộc bộ này.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng cho rằng hầu hết các dự án BOT nêu trên đều chậm tiến độ, từ đó dẫn đến giảm doanh thu, tăng chi phí, lãng phí vốn đầu tư.

Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành và TP HCM xử lý khoản tiền sai phạm theo kết quả thanh tra là 2.172 tỷ đồng.

TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành và UBND TP HCM xem xét xử lý số tiền sai phạm, trong đó phê duyệt không đúng khoản tiền 1.400 tỉ đồng, phê duyệt tăng sai 67 tỉ đồng, giảm tổng vốn đầu tư, điều chỉnh hợp đồng các dự án với giá trị 90 tỉ đồng, giảm giá trị quyết toán dự án 497 tỉ đồng…

Về trách nhiệm, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND TP HCM, Bộ GTVT, UBND tỉnh Bình Dương kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân đã vi phạm các quy định pháp luật, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao đã nêu trong kết luận thanh tra.

Kiểm toán 24 dự án BOT giao thông, giảm tới 63 năm thu phí Ngày 21/8, theo thông tin mới nhất được lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước (KTNN), 24 dự án BOT chuẩn bị được công bố kết ...

Loạt sai phạm tại Dự án BOT Hòa Lạc – Hòa Bình và thiếu sót của Tổng công ty 36 TTCP chỉ rõ loạt bất cập, sai phạm tại dự án đường Hòa Lạc - Hòa Bình và cải tạo nâng cấp quốc lộ 6 đoạn ...

Bộ Giao thông vận tải nói gì về các dự án BOT có 'sai sót'? Trước một số “sai sót” về dự án BOT, BT mà Thanh tra Chính phủ vừa công bố, Bộ GTVT cho biết nhiều dự án ...

Loạt sai sót tại 7 dự án BOT, BT: TTCP Kiến nghị kiểm điểm Bộ Giao thông và Bộ Tài chính Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT và Bộ Tài chính phải kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đối ...