'Trò chơi vương quyền' bằng tiền của người giàu nhất thế giới (Kỳ 2)

'Trò chơi vương quyền' bằng tiền của người giàu nhất thế giới (Kỳ 1)

Tập đoàn của tỷ phú Jeff Bezos đang chuẩn bị cho việc tăng sự hiện diện của họ ở thủ đô Washington. Năm 2014, Amazon đổi những văn phòng cũ trong một ngôi nhà nhỏ gần đầu một tuyến xa lộ ở Washington để lấy một tòa nhà hiện đại trên cùng phố với Hiệp hội Bất động sản Quốc gia, một tổ chức có năng lực vận động chính sách khá mạnh. Tòa nhà mới, nơi làm việc của các chuyên gia chính sách và các đối tượng nhân viên khác, có sàn xi măng bóng loáng và một phòng trưng bày thành tựu của Amazon từ khi họ chỉ là cửa hàng bán sách trực tuyến tới tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất thế giới.

Từ tòa nhà mới, Amazon nhanh chóng tăng cường nỗ lực vận động chính sách. Họ bắt đầu tác động tới Nhà Trắng vào năm 2014, theo một số nguồn tin từ chính phủ liên bang.

Từ thế đối đầu với Tổng thống Donald Trump, tỷ phú Jeff Bezos, người giàu nhất thế giới, thay đổi chiến thuật bằng cách trở nên "thân thiết" hợn với chính phủ Mỹ. Ảnh: ABC

Năm 2015, tập đoàn thuê Jay Carney, người giữ chức thư ký báo chí của cựu tổng thống Barack Obama. Hiện tại Carney điều hành bộ phận hoạch định chính sách với chính phủ.

“Là một trong những doanh nghiệp tạo ra nhiều việc làm nhất đất nước, chúng tôi đã mở rộng quy mô nhân sự ở thủ đô Washington để bảo đảm rằng chúng tôi có thể xử lý những vấn đề ngày càng trở nên quan trọng đối với giới hoạch định chính sách, nhân viên tập đoàn và khách hàng”, Brian Huseman, phó chủ tịch phụ trách chính sách công của Amazon, phát biểu.

Giành thiện cảm với giới hoạch định chính sách ở Washington trở thành yếu tố cần thiết đối với Amazon trong bối cảnh tập đoàn kinh doanh những lĩnh vực mà các cơ quan liên bang quản lý. Amazon đang giao hàng tạp hóa tới những người dân có phiếu nhận hàng trong một chương trình thử nghiệm của Bộ Nông nghiệp Mỹ. Tập đoàn xử lý những giao dịch trị giá hàng tỷ USD và cho các doanh nghiệp nhỏ vay tiền để bán hàng trên trang web của Amazon. Vì thế mà họ cần phối hợp với các cơ quan quản lý tài chính. Bằng cách vận động cho cải cách bưu chính và chi tiêu cho cơ sở hạ tầng, tập đoàn có thể giao hàng cho khách nhanh hơn.

Mảng kinh doanh điện toán đám mây có thể hưởng lợi lớn nhất. Năm 2013, tập đoàn giành một hợp đồng có thời hạn nhiều năm với Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), và họ đang nỗ lực giành hợp đồng có thời hạn tới một thập kỷ và trị giá vài tỷ USD với Bộ Quốc phòng Mỹ. Lầu Năm Góc đã ký một hợp đồng riêng trị giá 650 triệu USD với một công ty con của Amazon trong tháng 2.

Chính phủ có vẻ hài lòng về sự hợp tác với Amazon. Ông John Edwards, giám đốc CIA, từng phát biểu trước hàng nghìn người trong một sự kiện do Amazon tài trợ ở Washington hồi tháng 6 rằng hợp tác với Dịch vụ Web của Amazon là nỗ lực đổi mới nhất mà chính phủ từng thực hiện. Hồi năm 2016, Lầu Năm Góc bổ nhiệm Jeff Bezos vào Ủy ban Cố vấn Đổi mới Quốc phòng – một hội đồng có nhiệm vụ giúp Lầu Năm Góc áp dụng những công nghệ mới. Bezos từng tiếp Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis tại trụ sở của Amazon tại thành phố Seattle hồi tháng 8 năm ngoái rồi đăng các ảnh lên mạng xã hội Twitter.

Amazon bắt đầu vận động Bộ Quốc phòng từ năm 2016 và tiếp tục làm vậy vào năm 2017, theo nhiều nguồn tin từ chính phủ. Tập đoàn tác động tới vài cơ quan liên bang khác về những vấn đề liên quan tới điện toán đám mây trong ít nhất 6 năm. Họ cố gắng thay đổi cách thức chính phủ mua và sử dụng dịch vụ công nghệ.

Nỗ lực mới nhất của Amazon tập trung vào âm nhạc. Tập đoàn ủng hộ Bộ luật Hiện đại hóa Âm nhạc – một văn kiện thay đổi cách thức nghệ sĩ và người giữ bản quyền nhận thù lao khi người dân mua hoặc nghe nhạc số. Steve Boom, phó chủ tịch Amazon Music, vận động Hạ viện thông qua bộ luật hồi cuối tháng 1. Amazon cũng tổ chức một cuộc họp trong tòa nhà văn phòng của Hạ viện, nơi người bảo trợ bộ luật, Hạ nghị sĩ Doug Collins thuộc đảng Cộng hòa, cảm ơn tập đoàn vì nỗ lực của họ trong nhiều tháng, theo thông tin từ một người tham dự sự kiện.

Trụ sở của tập đoàn Amazon ở thành phố Seatle, Mỹ. Ảnh: CNBC

Với thông báo về 20 địa điểm mà Amazon sẽ chọn để xây trụ sở thứ hai, thủ đô Washington đang trở thành lựa chọn triển vọng nhất. Nếu Amazon chọn một thành phố để xây trụ sở thứ hai, họ sẽ đầu tư 5 tỷ USD trong 15 năm và tạo ra tối đa 50.000 việc làm. Vì thế, giới lập pháp mọi bang đều chào đón Amazon, bất kể tập đoàn muốn vận động chính sách trong vấn đề nào. Washington, Virginia, Maryland đều muốn lọt vào tầm ngắm của Amazon.

Jeff Bezos cũng tăng cường sự hiện diện cá nhân ở Washington. Trong mùa thu năm 2016, ông mua một bảo tàng dệt may để cải tạo thành dinh thự. Bảo tàng nằm trong khu vực mà cựu tổng thống Barack Obama, Jared Kushner (con rể Tổng thống Donald Trump) và Ivanka Trump (con gái Trump) sống. Ông sẽ tổ chức các bữa tiệc tối với những nhân vật đầy quyền lực ở thủ đô, theo New York Times.

Báo Washington Post mà Bezos mua thường xuyên phê phán Tổng thống Donald Trump, thúc đẩy những trận đấu khẩu giữa Bezos và Trump trên mạng xã hội Twitter. Từ khi còn là ứng viên tổng thống tới khi vào Nhà Trắng, Trump thường xuyên chỉ trích Bezos, cho rằng ông chủ Amazon tài trợ cho tin giả, “tiêu diệt” việc làm và lạm dụng dịch vụ giá rẻ của hệ thống bưu chính quốc gia.

Sau khi Trump viết lời chỉ trích Amazon trên Twitter hôm 29/12 năm ngoái, đội ngũ chính sách của Amazon ở Washington và Seatle hối hả tổ chức các cuộc hội thảo video để đánh giá tổn thất từ dòng trạng thái của tổng thống, theo một nguồn tin từ Amazon. Họ đánh giá về mức phí của tập đoàn bưu chính quốc gia, và nhấn mạnh rằng Trump chưa bổ nhiệm những vị trí chủ chốt để thay đổi mức phí. Mối quan hệ giữa Amazon với tập đoàn bưu chính quốc gia cũng trở thành đề tài để thảo luận. Đội ngũ chính sách nhận định những đơn hàng của Amazon giúp dịch vụ bưu chính tăng lợi nhuận.

Vì giới truyền thông Mỹ phản bác lập luận của Trump, nhóm chính sách của Amazon thực hiện một việc khó, nhưng khôn ngoan: Họ im lặng.