Warren Buffett cũng mắc sai lầm như bao nhà đầu tư, vậy ông sửa sai như thế nào?

Trong khi nhiều tên tuổi trên Phố Wall thích khoe khoang chiến thắng và tỏ ra khá kín kẽ về những thất bại của chính mình, huyền thoại đầu tư Warren Buffett lại cởi mở chia sẻ cả những thất bại lẫn thành công của ông.

“Tôi mắc rất nhiều sai lầm và tôi sẽ tiếp tục mắc sai lầm. Đó là một phần của cuộc chơi. Bạn chỉ cần đảm bảo những quyết định đúng đắn sẽ áp đảo những lựa chọn sai lầm”, Buffett từng nói.

Đối với Buffett, vì sai lầm là một phần của đầu tư, chúng có thể mang lại những bài học quý giá cho những người khiêm tốn và có khả năng suy ngẫm lại từng quyết định của bản thân mình.

Sai lầm là một phần tất yếu của cuộc chơi

“Nhà hiền triết xứ Omaha" đã ghi lại hơn 30 sai lầm lớn của ông trong những năm qua, không phải như một lời thú nhận mà như một bài học.

“Đối với Buffett, sai lầm không bị chôn vui mà được mổ xẻ ra”, cây bút Lawrence A. Cunningham, người đã xuất bản nhiều cuốn sách về Buffett và tập đoàn Berkshire Hathaway của ông, cho hay.

Trên thực tế, sai lầm trong kinh doanh và đầu tư là điều không thể tránh khỏi, bất luận đó là lỗi của con người, lỗi của thời điểm hay phán đoán sai lầm. Một nhà đầu tư thực thụ sẽ nhanh chóng nhận ra và khắc phục vấn đề, thay vì tiếp tục đặt cược vào một canh bạc tồi khác.

Lịch sử những sai lầm của Buffett

Có lẽ sai lầm nổi tiếng nhất của huyền thoại đầu tư 95 tuổi là mua lại Dexter Shoe vào năm 1993. Ông đã trả 433 triệu USD - không phải bằng tiền mặt mà bằng cổ phiếu của Berkshire.

Khi sự cạnh tranh từ hàng giá rẻ nước ngoài ngày càng tăng, Dexter Shoe bị đánh gục hoàn toàn và ván cược của Buffett cũng thành công cốc. Tuy nhiên, số cổ phiếu Berkshire mà Buffett đã chi ra vào năm 1993 sẽ có giá trị khoảng 18 tỷ USD ngày nay - một con số thiệt hại quá lớn.

Buffett gọi đó là “sai lầm khủng khiếp nhất” của mình và từng nói đùa rằng nó xứng đáng được ghi vào sách kỷ lục Guiness thế giới về thảm hoạ tài chính.

Hơn hai thập kỷ sau, ông lại mắc một sai lầm khác với Precision Castparts, nhà sản xuất phụ tùng hàng không vũ trụ có tiếng mà Berkshire mua với giá 35 tỷ USD vào năm 2016.

Khi lợi nhuận của Precision Castparts không đạt kỳ vọng và đại dịch COVID-19 ảnh hưởng đến ngành hàng không, tập đoàn của Buffett đã phải ghi nhận khoản lỗ khoảng 10 tỷ USD.

Trong lá thư gửi các cổ đông Berkshire năm 2020, ông không đổ lỗi cho nền kinh tế hay hội đồng quản trị của Precision Castparts. Ông chỉ viết đơn giản: “Tôi đã trả quá nhiều cho công ty đó”.

Có thể thấy, Buffett - Chủ tịch kiêm CEO Berkshire - không giấu diếm sai lầm hay giảm nhẹ con số thiệt hại trong bức thư. Thay vào đó, ông nhận trách nhiệm trước các cổ đông của mình.

Sự minh bạch đó rất hiếm thấy, nhưng đây là trọng tâm trong lối tư duy của Buffett về rủi ro: bạn không thể kiểm soát những gì bạn từ chối nhìn nhận một cách rõ ràng.

Có những sai lầm tồi tệ không xuất hiện trên báo cáo 

Buffett cũng thường nói rằng sai lầm lớn nhất của ông là bỏ sót những doanh nghiệp tuyệt vời mà ông đã không mua hoặc bán quá sớm.

“Nhà hiền triết xứ Omaha” thừa nhận việc bỏ lỡ Amazon và Alphabet (công ty mẹ Google) là những sai lầm lớn, mặc dù cả hai công ty vẫn nằm trong phạm vi hiểu biết của ông.

Những sai lầm nêu trên không xuất hiện như một khoản lỗ trên báo cáo tài chính của Berkshire vì đây là những khoản đầu tư mà tập đoàn chưa bao giờ được thực hiện.

Tuy nhiên, trong dài hạn, lợi nhuận bị bỏ lỡ từ những công ty này (hay chi phí cơ hội) có thể lớn hơn nhiều so với khoản lỗ từ một vài lựa chọn tồi khác.

Cách Buffett đối phó với sai lầm

Lối tư duy của Buffett về sai lầm có phần giống với lời khuyên của các nhà đầu tư hàng đầu khác. Về cơ bản, một nhà đầu tư bình thường nên lường trước rằng họ sẽ mắc sai lầm một vài lần và điều chỉnh quy mô vị thế để sai lầm không khiến họ gục ngã.

Dưới đây là một vài bí quyết để đối mặt với sai lầm của Buffett:

Nhanh chóng thừa nhận vấn đề. Những bức thư gửi cổ đông của Buffett không chỉ nói rằng “chúng tôi đã có một năm đầy thách thức”. Trái lại, ông nêu rõ những quyết định sai lầm, các con số và sai sót trong phân tích.

Nhà đầu tư có thể học hỏi Buffett bằng cách ghi lại những sai lầm của riêng mình, nêu rõ lý do tại sao họ mua hoặc bán cổ phiếu đó và xem xét lại lý do tại sao quyết định đó không thành công.

Đánh giá lại cả quá trình chứ không chỉ kết quả. Với Dexter Shoe, Buffett đã đánh giá sai lợi thế cạnh tranh của công ty và sau đó còn làm trầm trọng thêm thiệt hại khi trả tiền bằng cổ phiếu Berkshire. Với Precision Castparts, ông thừa nhận dự báo lợi nhuận của mình quá lạc quan.

Cẩn thận với việc chạy theo xu hướng. Buffett từng nói: “Những gì người khôn làm lúc đầu, kẻ ngốc sẽ làm lúc cuối”. Vị tỷ phú khuyên nhà đầu tư không nên đổ xô vào những tài sản đang nóng sốt.

Hãy ở trong “vòng tròn năng lực” của mình. Buffett đã nhiều lần cảnh báo rằng việc dấn thân vào những lĩnh vực kinh doanh mà nhà đầu tư không thực sự hiểu là lý do thường xuyên dẫn đến những sai lầm tốn kém.

Tập trung tránh lỗ lớn thay vì theo đuổi lợi nhuận to đẹp. Theo chiến lược bảo toàn vốn của Buffett, nhà đầu tư nên cố gắng tránh những tổn thất nghiêm trọng. Điều này quan trọng hơn việc theo đuổi thành công nhanh chóng, ngoạn mục.

Hãy để một vài khoản đầu tư lớn sinh lời. Các khoản đầu tư dài hạn của Buffett trong những doanh nghiệp như Coca Cola và Apple đều tạo ra lợi nhuận khổng lồ, vượt xa những sai lầm trị giá hàng tỷ USD mà ông từng mắc phải.