Ngành chuyển phát nhanh hưởng lợi nhờ COVID-19

CTCP Chứng khoán SSI ra báo cáo về triển vọng ngành chuyển phát nhanh năm 2021 với nhận định "tăng trưởng đúng xu hướng". Theo SSI, các cổ phiếu trong ngành chuyển phát nhanh tại Việt Nam đã tăng 32% so với đầu năm và tăng 78% từ mức đáy trong tháng 3/2020.

Chuyển phát nhanh tăng trưởng nhờ thương mại điện tử

SSI nhận định, dịch COVID-19 đã thúc đẩy nhiều người làm việc tại nhà và các hoạt động trực tuyến, giúp thị trường thương mại điện tử (TMĐT) phát triển. Điều này đã giúp thị trường vận chuyển và chuyển phát nhanh TMĐT tăng trưởng mạnh.

Theo dữ liệu từ Google - Temasek, trong năm 2020, nền kinh tế Internet Việt Nam đạt tăng trưởng 16% so với năm 2019, lên 14 tỷ USD, đây là mức cao nhất ở Đông Nam Á. Thị trường TMĐT Việt Nam ước tính đạt 12 tỷ USD, tăng 15% so với năm ngoái.

Liên quan đến lĩnh vực chuyển phát, mức tăng trưởng mạnh nhất được ghi nhận ở mảng giao hàng thực phẩm và hàng bách hóa, tăng 33% so với năm ngoái. Trong khi quần áo và mỹ phẩm chỉ tăng lần lượt 5% và 12%.

Đánh giá từ SSI, kết quả này khá hợp lý khi người dân dành nhiều thời gian hơn ở nhà trong thời gian này. Theo Google, nhu cầu có thể thay đổi sau dịch COVID, nhưng 94% người dùng mới có khả năng tham gia mua hàng trở lại sau giao dịch TMĐT đầu tiên.

Không những nhờ COVID-19, các dự thảo về về hoạt động TMĐT xuyên biên giới do Bộ Tài chính đề xuất vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. SSI nhận định, dự thảo luật nếu được thông qua trong năm 2021 có thể giải quyết một số khó khăn và khơi thông nhu cầu TMĐT xuyên biên giới từ cả người tiêu dùng và người bán hàng trong nước, tạo ra nhiều khối lượng hơn cho các công ty chuyển phát nhanh.

Ngoài việc được thúc đẩy nhờ TMĐT tăng trưởng, trong thời gian qua, thị trường chuyển phát nhanh cũng đã chứng kiến sự gia nhập của hai công ty nước ngoài là J&T Express và Best Express. Những công ty này đã khuấy động thị trường bằng thị phần và giá cả.

Các công ty nước ngoài đã đưa mô hình nhượng quyền trong kinh doanh chuyển phát nhanh đến Việt Nam, với lợi thế tốc độ mở rộng nhanh với chi phí thấp so với mô hình thông thường nhưu VN Post, Viettel Post, GHTK, GHN,....

Bằng cách thức này, những doanh nghiệp chuyển phát nước ngoài đã nhanh chóng giành được thị phần, buộc một số công ty trong nước như VN Post và Viettel Post phải giảm giá dịch vụ từ 10% đến 15%.

Với những yếu tố trên, 9 tháng đầu năm 2020, theo số liệu của SSI ngành chuyển phát nhanh vẫn tăng trưởng khả quan. Lợi nhuận của Viettel Post trong giai đoạn này tăng 15% so với cùng kỳ. Những công ty khác chưa có số liệu, song theo SSI ước tính, lợi nhuận ngành sẽ ở mức tăng trưởng hai con số so với cùng thời điểm năm 2019.

Phân chia thị trường theo phân khúc

Dự báo về triển vọng năm 2021, SSI nhận định mặc dù thị trường chuyển phát nhanh sẽ vẫn còn cạnh tranh gay gắt song phân khúc thị trường có thể hình thành khi đã có đủ người chơi trên "chiếu".

Trong ngắn hạn các doanh nghiệp chuyển phát nhanh sẽ tập trung tối ưu hoá chi phí. Sau một vài năm, các công ty có thể bắt đầu phân loại thị trường theo giá. Chẳng hạn như giá trị thấp sẽ có phí dịch vụ thấp và ngược lại, thay vì cạnh tranh trực tiếp.

SSI nhận định, với xu hướng này những công ty nhượng quyền/chi phí thấp sẽ tập trung vào thị trường đại chúng, phân khúc có kỳ vọng thấp hơn về chất lượng xử lý/tính kịp thời, trong khi những công ty thông thường có khả năng tập trung vào thị trường cao cấp.

Bên cạnh đó, những công ty mới tham gia thị trường trong khu vực sẽ không bỏ qua thị trường Việt Nam với quy mô dân số gần 100 triệu dân, cùng tiềm năng tăng trưởng chuyển phát nhanh mạnh mẽ. Do vậy, theo SSI trong tương lai, giá bán bình quân trong ngành có thể sẽ phải chịu nhiều áp lực hơn nữa.

Trong năm 2020, các hoạt động vận chuyển liên quan đến TMĐT dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng, cùng với tổng giá trị hàng hóa từ 15% đến 20% so với cùng kỳ do dân số trẻ của Việt Nam và điện thoại thông minh ngày càng phổ biến. Theo Google, quy mô thị trường TMĐT C2C tại Việt Nam sẽ tăng từ 7 tỷ USD trong năm 2020 lên 29 tỷ USD trong năm 2025, tương ứng với tốc độ tăng trưởng kép là 34% so với cùng kỳ.