Danh mục Loại trừ Tạm thời - TEL (Temporary Exclusion List) là gì?

Danh mục Loại trừ Tạm thời - TEL

Khái niệm

Danh mục Loại trừ Tạm thời - TEL trong tiếng Anh gọi là: Temporary Exclusion List.

Danh mục Loại trừ Tạm thời (TEL) bao gồm những mặt hàng chưa đưa vào giảm thuế quan ngay do các nước thành viên ASEAN phải dành thêm thời gian để điều chỉnh sản xuất trong nước thích nghi với môi trường cạnh tranh quốc tế gia tăng. 

Sau 3 năm kể từ khi bắt đầu tham gia Chương trình CEPT, các nước ASEAN phải bắt đầu chuyển dần các mặt hàng từ TEL sang IL, tức là bắt đầu giảm thuế quan đối với các mặt hàng này. Quá trình chuyển từ TEL sang IL được phép kéo dài trong 5 năm, mỗi năm phải chuyển được 20% số mặt hàng. 

Điều đó có nghĩa là đến hết năm thứ tám thì IL đã mở rộng ra bao trùm toàn bộ TEL và TEL không còn tồn tại. Khi đưa mỗi mặt hàng vào IL, các nước đồng thời phải chỉ ra lịch trình giảm thuế quan của mặt hàng đó cho đến khi hoàn thành Chương trình CEPT. 

Để đạt được mục tiêu hình thành một khu vực thương mại tự do, tức AFTA, các nước ASEAN đề ra một chương trình gọi là Thuế quan Ưu đãi có hiệu lực chung (viết tắt theo tiếng Anh là CEPT).

Theo chương trình này, các nước ASEAN sẽ dần dần cắt giảm thuế quan, loại bỏ các biện pháp bảo hộ và các hàng rào thương mại để giúp luồng hàng hoá giao lưu tự do, thông thoáng hơn giữa các nước thành viên.

Nội dung chủ yếu của Chương trình CEPT là đề cập đến việc cắt giảm dần thuế quan trong buôn bán giữa các nước ASEAN xuống đến mức 0-5%.

Để thực hiện dần dần việc cắt giảm thuế quan, mỗi nước sẽ phải phân loại tất cả hàng hoá của mình vào một trong các danh mục sau:

- Danh mục Giảm thuế (IL);

- Danh mục Loại trừ Tạm thời (TEL);

- Danh mục Loại trừ Hoàn toàn (GEL);

- Danh mục Nhạy cảm (SL);

- Danh mục Nhạy cảm cao.

Lấy ví dụ: Khi tham gia Chương trình CEPT vào năm 1993, IL của nước A bao gồm 50 mặt hàng, TEL của nước này có 100 mặt hàng. Từ năm 1996, nước A phải bắt đầu chuyển TEL sang IL. 

Nếu mỗi năm chuyển đều 20% thì năm 1996, IL của nước này có 50 + (100 x 20%) = 70 mặt hàng và TEL giảm đi còn 100 - (100 x 20%) = 80 mặt hàng. Năm 1997, IL sẽ là 90 và TEL sẽ là 60. 

Ba năm tiếp sau đó, các con số tương ứng sẽ là 110/40, 130/20 và 150/0. Tức là đến năm 2000, IL của nước A sẽ bao gồm cả 150 mặt hàng và TEL không còn mặt hàng nào.

(Tài liệu tham khảo: Hỏi đáp về Hợp tác Kinh tế ASEAN, Uỷ ban Quốc gia về Hợp tác Kinh tế Quốc tế)