Tài chính

Xét xử Hà Văn Thắm chiều 8/9: Ông Trần Thanh Quang chối bỏ mọi trách nhiệm trước toà

Trong phiên chiều ngày 8/9, HĐXX yêu cầu NHNN phải trả lời rõ 3 câu hỏi về lãi suất cơ bản và lãi suất huy động vốn để làm rõ hơn về hành vi vi phạm Thông tư 02 của các bị cáo tại OceanBank. Đồng thời, HĐXX cũng yêu cầu triệu tập ngay Ông Trần Thanh Quang, bà Lê Thị Thoa, bà Trần Thị Kim Chi và bên Vietsovpetro đến để xét hỏi.

16h40: HĐXX tạm dừng phiên làm việc chiều.

16h30: HĐXX xét hỏi ông Cương – Kế toán trưởng Điện lực dầu khí Long Phú 1 nay là Sông Hậu

Ông Cương cho biết Điện lực dầu khí Long Phú 1 có quan hệ tiền gửi với nhiều ngân hàng như BIDV, VietPostBank, PVcomBank, OceanBank. Trong đó, số dư tiền gửi lại OceanBank là khoảng 20 -30 tỷ đồng.

Theo yêu cầu từ Tập đoàn Dầu khí, toàn bộ vôn cấp từ PVN cho đơn vị đều phải để dưới dạng là tiền gửi không kỳ hạn nhằm phục vụ việc thanh toán cho nhà thầu. Ông cho biết tiền từ PVN chuyển về thường sau 10 ngày đã phải chuyển đi trả cho nhà thầu.

Trong thời gian quan hệ với OceanBank, ông có tiếp xúc với ông Nguyễn Xuân Sơn và bà Nguyễn Thị Minh Thu nhưng chỉ để lập phương án vay vốn cho dự án. Ngoài ra bản thân ông và ban quản lý không nhận khoản chăm sóc khách hàng, chi lãi ngoài,…nào từ OceanBank. Tuy nhiên, từ 2010 – 2014: tổ chức hội thao thi đua các công trường do đơn vị đoàn thanh niên tổ chức nên có mời các đơn vị nhà thầu và các ngân hàng có đóng góp để xây dựng nhà tình thương, nhà hiếu học, trong đó OceanBank đã đóng góp 3 - 4 lần mỗi lần 30 - 40 triệu.

Đối chất lời khai của ông Cương, HĐXX cho gọi ông Nguyễn Xuân Sơn và bà Nguyễn Thị Minh Thu. Ông Sơn cho biết chưa từng chi chăm sóc khách hàng tại Long Phú 1. Bà Thu cho biết có đến Long Phú 1 hai lần đều theo đề nghị của bà Nguyễn Thị Minh Phương, trong đó có 1 lần có một lễ kỷ niệm đến chúc mừng đi cùng với ban đối tác chiến lược. Sau đó bà có gặp Kế toán trưởng nhưng không thực hiện chi tiền.

Tuy nhiên, theo danh sách khách hàng đã chi thì có, nhưng do khách hàng này do bà Phương trực tiếp quản lý và thực hiện nên bà không nhớ chi tiết.

16h14: HĐXX xét hỏi bà Lê Thị Thoa - nguyên Phó GĐ CN Hà Nội

xet xu ha van tham chieu 89 ong tran thanh quang choi bo moi trach nhiem truoc toa

Bà Lê Thị Thoa - nguyên Phó GĐ CN Hà Nội (Ảnh: DB)

Theo bà Thoa thì từ 2010 đã có 4 người làm GĐ CN Hà Nội là bà Thoa- ông Đạo - ông Thiết - ông Kiên. Về số tiền thực hiện chi chăm sóc khách hàng sau này bà được biết số tiền chi dưới thời ông Đạo là 43 tỷ đồng, ông Thiết là hơn 2 tỷ đồng.

"Tôi không trực tiếp nhận và chi chăm sóc khách hàng" - Bà Thoa khai.

Bà cho biết không được tham gia họp và không nhận chỉ đạo nào từ hội sở. Bà cho biết mình chỉ phụ trách mảng kế toán kho quỹ, giúp việc cho ông Đạo. Do nhận thức hạn chế, về sau bà mới biết là vi phạm thông tư 02.

Theo lời xét hỏi của HĐXX, bà Thoa cho rằng theo thông tư 02 thì việc chăm sóc khách hàng là không đúng, nhưng do nhận chỉ đạo từ Giám đốc là ông Đạo, ông Đạo cũng nói với bà là đây là chỉ đạo của hội sở nên cứ thực hiện, sau đó bà không có ý kiến gì.

15h45: HĐXX gọi bị cáo Thu Ba và Khôi Trang đối chất với lời khai của ông Quang

Bà Thu Ba khai khi chuyển sang GĐ khối QTRR phải bàn giao công việc kiểm tra đối chiếu danh sách KH. Ông Quang đề nghị bà bàn giao cho bà Trang công việc. Trước đó, ông Quang không chỉ đạo hướng dẫn bà thực hiện bảng kê. Toàn bộ công việc do Phó TGĐ Khối bán lẻ Nguyễn Thị Mai Hương phụ trách.

Bà Đỗ Đại Khôi Trang - nguyên Giám đốc Khối Khách hàng cá nhân, OceanBank (Ảnh: DB)

Bà Khôi Trang thực hiện đối chất với lời khai của ông Quang, bà cho rằng lời khai của ông là không đúng bởi vì, bà không phụ trách mảng huy động vốn nên không nhận được chỉ đạo từ ông Quang thì bà không có lý do gì để thực hiện. Việc nhận bàn giao công việc từ bà Thu Ba bao gồm cả việc ký đối chiếu danh sách khách hàng đều được báo cáo với ông Quang.

Bà Trang trích dẫn trong quy chế tổ chức của Khối KHCN, 26/201/2012 về chức năng và vai trò của Phó Tổng Giám đốc phụ trách, do vậy lời khai của ông Quang không biết về công việc của bà và bà Hương - Phó Giám đốc khối là không hợp lý. Quyết định phân công công việc là do ông Quang ký thay cho TGĐ.

Bà khẳng định sau khi tiếp nhận của bà Thu Ba, ông Quang chỉ biết là bà phải ký các bảng kê còn do đây là công việc hàng ngày nên không báo cáo chi tiết.

Đối chất lại lời khai của bà Trang, ông Quang cho biết chính sách huy động vốn trình từ Khối nguồn vốn và trình lên TGĐ chứ không phải là từ khối KHCN. Việc bà Trang thực hiện chấm những bảng kê làm cơ sở để chi lãi ngoài là không có trong quy chế công việc. Ông Quang một mực khẳng định ông không hề biết về việc bà Trang thực hiện ký những giấy tờ đó.

Sau đó, HĐXX mời bị cáo Nguyễn Thị Minh Thu đối chất. Theo bà Thu thì Phó TGĐ phụ trách khối KHCN phải chịu trách nhiệm chỉ đạo và quản lý mảng liên quan đến tất cả các dịch vụ cá nhân từ huy động đến tín dụng. Về mặt nguyên tắc thì các Phó TGĐ phụ trách phải biết và là người chỉ đạo cấp dưới thực hiện còn chính xác thì bà Thu không nắm rõ.

Bị cáo Hà Văn Thắm cho biết vấn đề trên là phần việc cấp dưới nên ông không biết rõ. Các phần quy chế bà Trang đã nêu ra là đúng.

Ông Quang trình bày thêm vào tháng 7/2014, OceanBank mới ban hành quy chế mới (khi bà Trang sắp chuyển việc) trong đó có quy định là Phó TGĐ phải trực tiếp chỉ đạo một số công việc có liên quan chứ trước đó thì không.

15h27: Ông Trần Thanh Quang: Tôi chỉ quản lý những việc có trong quy chế quy định của ngân hàng.

Ông Trần Thanh Quang tại toà (Ảnh: DB)

Trả lời Luật sư, ông Quang cho biết ông chỉ thực hiện quản lý trong những chức năng nhiệm vụ có trong quy chế quy định đối với cá nhân bà Khôi Trang chứ không quản lý những việc nhận chỉ thị từ bên ngoài. Ông khẳng định mình không chỉ đạo bà Trang ký bảng kê chấm đối chiếu thông tin khách hàng, đến khi làm việc với cơ quan điều tra ông mới biết việc bà Trang phải ký những bảng kê như vậy.

Đồng thời không chỉ đạo bà Trang nhận bàn giao việc ký bản kê. Ông cho rằng nói ông điều hành toàn bộ mảng KHCN là không đúng, việc huy động vốn không nằm trong chức năng của khối KHCN.

15h25: HĐXX tiếp tục làm việc.

Hai người được triệu tập trong phiên toà sáng là ông Trần Thanh Quang - nguyên Phó TGĐ OceanBank, bà Lê Thị Thoa - Phó GĐ OceanBank CN Hà Nội có mặt.

Ông Trần Thanh Quang hiện tại đã nghỉ làm ở OceanBank từ 7/2016 trước khi nghỉ ông giữ chức vụ Giám đốc khối bán lẻ và bà Lê Thị Thoa.

14h55: HĐXX tạm nghỉ

14h40: LS bảo vệ cho OceanBank hỏi các bị cáo.

Hà Văn Thắm trả lời Luật sư trước toà ngày 8/9 (Ảnh: DB)

Luật sư hỏi bị cáo Hà Văn Thắm về các nguồn vốn hoạt động của ngân hàng. Ông Thắm cho biết vốn hoạt động cho TCTD gồm: vốn điều lệ 4000 tỷ đồng, các quỹ khác vài trăm tỷ, vốn huy động,…. Vốn chủ sở hữu chỉ là 1 phần nhỏ trong vốn hoạt động của ngân hàng. Phần 246 tỷ đã sử dụng chi lãi ngoài là vốn hoạt động của OceanBank chứ không phải từ vốn điều lệ, tức chi ra từ nguồn tiền hợp pháp của OceanBank.

Với vị trí là Nguyên đơn dân sự, Luật sư muốn làm rõ các con số trên cơ sở tài liệu kết luận của CQĐT. Theo cáo trạng đã cáo buộc các bị cáo đã sử dụng các nguồn tiền 1.576 tỷ đồng từ 3 tài khoản và là chi sai theo quy tắc quy định sử dụng vốn và theo nguyên tắc kế toán, ông đề nghị bị cáo Thắm đưa ra quan điểm về số liệu trên.

Hà Văn Thắm cho rằng số liệu có thể là chưa chính xác vì theo kết quả giám định của NHNN chỉ hơn 1.300 tỷ đồng trong khi cáo trạng lại nêu 1.576 tỷ đồng. Đối với các tài sản cá nhân đang tạm kê biên, bị cáo Thắm đề nghị HĐXX xem xét không xử lý phần tài sản của vợ trong trường hợp bị cáo bị quy buộc là phải bồi thường thiệt hại.

14h10: LS Trần Văn Hùng bào chữa cho bị cáo Trần Văn Bình hỏi các bị cáo

Bị cáo Hà Văn Thắm khai không làm việc trực tiếp với Trung Dung nhưng đã trao đổi với nhân viên để làm việc, ông cũng biết Công ty Trung Dung thuộc tập đoàn Thiên Thanh. Ông Thắm cho biết do nhận thấy Trung Dung có sở hữu quyền thu của lô đất tại Tô Hiến Thành nên mới đồng ý cho vay. Thông tin này Hội đồng tín dụng đều biết rõ vấn đề này.

Ông Thắm cũng khẳng định trước đó không biết ông Bình là ai chỉ sau này cơ quan điều tra cho biết mới biết ông là lái xe của Tập đoàn Thiên Thanh.

Theo ông Nguyễn Văn Hoàn, việc tiếp xúc làm hồ sơ là Khối KHDN. LS cho biết Công ty Trung Dung trước đó đã có QHDT với OceanBank và được xếp là khách hàng VIP, tuy nhiên ông Hoàn nói chỉ biết công ty đã từng quan hệ và trả nợ đầy đủ. Bản thân ông không liên hệ trực tiếp với ai bên Trung Dung.

Đại diện nhóm cho bà Phấn mượn tài sản cho biết họ chỉ đồng ý cho bà Phấn mượn tài sản, mãi đến khi ký hợp đồng mới biết là tài sản thế chấp cho khoản vay cho ai. Các cá nhân này không biết ai bên Công ty Trung Dung.

Trả lời câu hỏi của Luật sư, bị cáo Phạm Công Danh khai ông không hề tham gia bất kỳ việc gì từ việc soạn thảo hồ sơ, ký, giải ngân đối với khoản vay Công ty Trung Dung. Ông cho biết luật sư của bà Phấn (ông Trung) là người thực hiện soạn thảo hồ sơ và ông Hoàn là người thực hiện hồ sơ.

Ông Trần Văn Bình tại Phiên Toà (Ảnh: DB)

Bị cáo Trần Văn Bình khai tính đến trước thời điểm bị bắt cho đến, ông tham gia nghĩa vụ quân sự ở Campuchia, sau đó làm các công việc như lao động phổ thông, lái xe taxi, lái xe cho DHL, rồi mới được nhận vào làm lái xe tại Tập đoàn Thiên Thanh.

Thời gian ký hợp đồng ông không biết về khoản vay này, sau đó bị bắt mới được CQĐT cho biết. Trong quá trình thực hiện ký hợp đồng này ông không được ai bảo phải chuẩn bị hồ sơ gì.

13h50: LS Phạm Trung Hiếu hỏi các bị cáo

Ông Lê Vũ Thủy - nguyên GĐ OceanBank CN Bình Dương hiện là GĐ OceanBank PGD Lý Thường Kiệt cho biết chi nhánh được khai trương vào ngày 13/6/2011. Ngày 15/6/2011, ngân hàng có quyết định phân công công việc nhiệm vụ cho Phó GĐ để làm rõ vấn đề phụ trách trong công việc tại chi nhánh. Theo quyết định này thì Phó GĐ sẽ phụ trách mảng huy động KHCN, hạch toán kế toán tại chi nhánh.

Trước đó, ông nắm quyền giám đốc PGBank – CN Bình Dương không hề biết về chủ trương chăm sóc khách hàng của OceanBank. Khoảng 1 tháng sau, khi các nhân viên đi tập huấn và được các chuyên viên chi nhánh khác hỗ trợ thì ông mới dần được biết chủ trương chăm sóc khách hàng. Ông cho biết không trực tiếp nhận và chi tiền cho khách hàng. Số tiền chi cho nhóm khách hàng doanh nghiệp do ông phụ trách là khoảng 516 triệu đồng và đã thu hồi được 494 triệu từ khách hàng.

Theo ông, việc chi lãi ngoài chỉ bị xử phạt hành chính chứ không bị liên đới đến trách nhiệm hình sự nên mới thực hiện.

13h44: HĐXX bắt đầu làm việc. Điểm danh các bị cáo có mặt

Tại sao Hà Văn Thắm và PVN đều không được biết tình hình tài chính của OceanBank trước khi mua lại 0 đồng (Ảnh: DB)

Tóm tắt phiên toà sáng ngày 8/9

Trong phiên toà sáng, các luật sư bào chữa cho các giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch của OceanBank đã thực hiện hỏi các bị cáo và các đối tượng có liên quan.

Phần lớn các giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch được hỏi đều cho biết việc chi lãi ngoài theo họ là chi trong hoạt động kinh doanh và là một khoản chi hợp lý. Kết quả kinh doanh tại các chi nhánh trong thời gian chi lãi ngoài đều khả quan với việc lãi đều hàng năm. Như CN Quảng Ngãi đã mang về 211 tỷ đồng lợi nhuận, CN Vũng Tàu mang về 288 tỷ đồng lợi nhuận (sau khi đã trừ hết cả chi phí kể cả chi lãi ngoài).

Các cá nhân này cho rằng việc họ thực hiện là theo cam kết trong hợp đồng lao động với ngân hàng. Là nhân viên nhận công ăn lương họ phải nhận và thực hiện theo đúng chỉ đạo từ cấp trên, nếu không sẽ có nguy cơ bị sa thải và cách chức.

Trình bày với luật sư, Bà Phan Thị Tú Anh - nguyên GĐ OceanBank CN Quảng Ngãi và ông Tạ Hoàng Phương - nguyên GĐ CN Nha Trang cho rằng cá nhân ông/bà không trực tiếp nhận và chi tiền chăm sóc khách hàng nên mong HĐXX xem xét lại việc truy tố. Ông Phương còn cho rằng lý do mình bị truy tố là do được bổ nhiệm làm GĐ Chi Nhánh.

Làm rõ việc trích lập dự phòng từ các khoản thất thoát, đại diện Giám định NHNN cho biết trong khoảng thời gian từ 2011- 2014, OceanBank đã vi phạm chế độ hạch toán kế toán, vượt trần lãi suất huy động của NHNN. Theo đó, ngân hàng đã hạch toán ghi nợ TK chi trả lãi không có chứng từ hợp lý, và đã thực chi hơn 300 tỷ đồng. Còn khoản 331 tỷ là tạm ứng từ hoạt động nghiệp vụ chưa được hoàn ứng là không có khả năng thu hồi. Theo quy định của Thông tư 28 - BTC thì khoản này phải được trích lập dự phòng 100%.

Luật sư cũng đặt ra câu hỏi đối với đại diện NHNN về việc thuê đơn vi kiểm toán độc lập đối với OceanBank khi bị kiểm soát đặc biệt và báo cáo cổ đông về thực trạng của tổ chức. Luật sư cho biết cả hai cổ đông lớn của OceanBank (ông Hà Văn Thắm và PVN) đều nói không nhận được kết quả này.

Đại diện NHNN cho biết về quy trình mua lại 0 đồng OceanBank, NHNN đã thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Vào ngày 25/4/2015, ĐHCĐ thường niên của OceanBank có đại diện của 70,26% của số cổ phần có quyền biểu quyết tham dự đủ điều kiện thông qua các nội dung tại phiên họp.