VinFast và cuộc chơi dài hơi

Mới đây, tờ Forbes Asia đã có bài viết phân tích cú đặt cược 10 tỷ USD của ông Phạm Nhật Vượng vào VinFast Auto, nhằm đưa công ty trở thành một thương hiệu xe hơi toàn cầu. Trước mắt, hành trình này vẫn còn nhiều gian nan và hoài nghi về sự thành công đang bủa vây lấy VinFast.

Bất chấp những điều đó, CEO VinFast toàn cầu, bà Lê Thị Thu Thủy vẫn bày tỏ sự lạc quan: “Nhiệm vụ của chúng tôi là làm cho mọi người có thể tiếp cận được với xe điện".

VinFast thể hiện tham vọng khi đặt mục tiêu bán một triệu xe điện trên toàn thế giới trong vòng 6 năm tới - điều mà Tesla phải mất 17 năm. Sau khi đầu tư gần 10 tỷ USD phát triển cơ sở hạ tầng sạc và xây dựng một nhà máy tại Việt Nam, cũng như ra mắt những mẫu xe ban đầu, công ty có kế hoạch đầu tư thêm 1,8 tỷ USD trong ba năm tới để xây dựng nhà máy ở Mỹ vào năm 2025, Indonesia và Ấn Độ vào năm 2026.

Mục đích của việc xây dựng nhà máy ở Mỹ là tận dụng các khoản trợ cấp và hỗ trợ về thuế của chính phủ Mỹ, bên cạnh việc tăng công suất sản xuất hàng năm của công ty lên khoảng 550.000 chiếc vào năm 2026 từ mức 300.000 chiếc.

VinFast hiện chỉ là một tay chơi nhỏ bé trên thị trường rộng lớn ở Mỹ.

Theo Mark Lines, trong 9 tháng đầu năm 2023, công ty bán được khoảng 2.000 chiếc xe điện ở Mỹ. Trên phạm vi toàn cầu, VinFast đã giao tổng cộng khoảng 21.000 chiếc xe điện trong ba quý đầu năm. Trong đó, khoảng 13.000 chiếc, tương đương hơn 60%, được giao cho công ty GSM.

VinFast cho biết GSM đã đặt hàng 30.000 ô tô để triển khai dịch vụ taxi điện trên khắp Việt Nam, dịch vụ này đang được mở rộng sang Lào, sau đó sang Campuchia. GSM nói họ đang cân nhắc việc thâm nhập thị trường taxi ở Mỹ.

CEO Lê Thị Thu Thủy khẳng định VinFast có thể đạt được mục tiêu cung cấp tới 50.000 xe điện trong năm nay. Quý IV sẽ là thời điểm công ty tăng tốc về doanh số. Vị CEO tin rằng đây là thời kỳ cao điểm.

Bà nói: “Chúng tôi có một số mẫu sẵn sàng ra mắt trên toàn cầu trong vài tháng nữa. VinFast dự kiến ​​bắt đầu bán VF 8 tại Pháp, Đức và Hà Lan vào cuối năm nay".

Công ty cũng dự kiến sẽ giao VF 9 và VF 6 tới Mỹ trong giai đoạn này. Ông David Byrne, nhà phân tích tại công ty nghiên cứu Third Bridge, cho biết sẽ cần thời gian để VinFast có được sức hút ở Bắc Mỹ và châu Âu. Ông Byrne nói: “VinFast phải mất một thời gian dài để có được đà tăng trưởng ngay cả khi họ làm tốt mọi thứ".

Theo nhà phân tích này, giá xe của VinFast chưa thực sự cạnh tranh dù sổ hữu thiết kế đẹp từ Italia. Giá khởi điểm cho VF 8 là 46.000 USD, tương đương với giá của một chiếc Tesla Model Y, Ford Mustang Mach E hoặc Hyundai Ioniq 6. Phạm vi hoạt động 425 km cho một lần sạc đầy của VF 8 cũng chưa thể gọi là vượt trội, ít nhất là khi mang so sánh với ba cái tên kể trên.

Về vấn đề giá, bà Thủy cho biết: “Giá xe của chúng tôi không cao hơn đối thủ. Giá đã bao gồm các tính năng công nghệ tiên tiến.” Theo đó, xe điện của VinFast được trang bị hệ thống hỗ trợ lái xe, hướng dẫn người lái khi chuyển làn đường và hỗ trợ đỗ xe tự động.

Ông Byrne cho rằng VinFast sẽ có nhiều sức hút hơn ở Mỹ nếu công ty khai thác được nhiều kinh nghiệm địa phương hơn. Ông nói: “Họ đã thuê chuyên gia nước ngoài nhưng họ không nhất thiết phải nghe lời những chuyên gia này." 

Tương tự, bà Thủy cho biết VinFast không phụ thuộc vào bất kỳ cá nhân nào. Ở vị thế là một công ty khởi nghiệp, VinFast có lợi thế về khả năng thích ứng.

"Chúng tôi thường xuyên tinh chỉnh cơ cấu tổ chức của mình để đảm bảo hiệu quả hoạt động", bà Thủy nói.

Ông Jeremy Snyder - cựu giám đốc tại VinFast, nhận xét: “VinFast đã làm rất tốt một số việc. Cơ sở sản xuất của họ hiện đại. Họ học rất nhanh và thích nghi rất nhanh. Thực sự có cơ hội để công ty làm mọi người phải ngạc nhiên".

Dù có niềm tin rằng VinFast có thể trở thành một thương hiệu toàn cầu, Ông Snyder vẫn quyết định rời đi sau chưa đầy hai năm kể từ khi chiến lược và cơ cấu lãnh đạo của công ty được hình thành. Đánh giá về VinFast, ông cho rằng: “Nếu bạn đang sản xuất một chiếc SUV và nó không tốt hơn Tesla về mọi mặt hoặc rẻ hơn đáng kể, thì người tiêu dùng sẽ mua một chiếc Tesla”.

VinFast vẫn chưa có lãi kể từ khi thành lập vào năm 2017. Ngay cả khi doanh thu trong quý III tăng hơn 2,5 lần lên 8.250 tỷ đồng (337 triệu USD), khoản lỗ vẫn tăng 34% lên 15.000 tỷ đồng do chi phí mở rộng toàn cầu cao. Dĩ nhiên, lĩnh vực xe điện không phải là cuộc chơi dễ dàng. Tesla phải mất 17 năm mới có lãi. 

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng là người đặt niềm tin lớn nhất vào VinFast, các khoản tài trợ hàng tỷ USD của ông đã giúp công ty trở thành cái tên được chú ý trên toàn cầu. Ông hy vọng VinFast sẽ hòa vốn vào năm tới và có lãi vào năm 2025.

Ông Brian Dobson, nhà phân tích tại Chardan Research, tin rằng VinFast có thể tạo được chỗ đứng trên thị trường toàn cầu. Ông viết trong một ghi chú: “Việc chuyển đổi hàng loạt sang xe điện thể hiện một làn sóng đổ bộ chưa từng thấy vào các thị trường ô tô đã phát triển kể từ cuộc khủng hoảng dầu mỏ những năm 1970 và trong giai đoạn thị hiếu người tiêu dùng thay đổi, các thị trường lâu đời sẽ mở cửa cho những người mới tham gia”.

Theo nhà phân tích của Chardan, lô hàng xe điện đến Mỹ, Canada, châu Âu và Việt Nam có thể sẽ tăng lên 10,8 triệu chiếc vào năm 2028 từ mức chỉ 2,1 triệu chiếc vào năm 2022. Bất chấp những khó khăn trong nỗ lực mở rộng toàn cầu, VinFast vẫn tập trung vào việc trở thành một tên tuổi trong lĩnh vực này - ngành công nghiệp EV.

“Có một tiềm năng rất lớn ở phía trước. Nếu có thể hiện thực hóa cơ hội to lớn đó thì chúng tôi sẽ trở nên thực sự lớn mạnh", CEO Lê Thị Thu Thủy nói.