Uber đối mặt với hàng loạt cáo buộc hối lộ tại châu Á trong khi bị điều tra tại Mỹ

Nguồn tin cho hay, trong khi Bộ Tư pháp Mỹ xem xét về một vụ vi phạm có thể có, Uber đang làm việc với công ty luật O’Melveny & Myers LLP để kiểm tra bản ghi nhớ của những khoản thanh toán và phỏng vấn nhân viên, dấy lên câu hỏi tại sao những thương vụ kinh doanh có thể có vấn đề đó không được phát hiện sớm hơn.

Các luật sư tập trung vào hoạt động đáng ngờ tại ít nhất 5 quốc gia, gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia và Hàn Quốc. Ví dụ, công ty luật của Uber đang xem xét lại mạng lưới tài chính liên quan tới chính phủ Malaysia, có thể ảnh hưởng tới quyết định của các nhà làm luật tại quốc gia này.

Uber cho biết sẽ hợp tác với các vụ điều tra nhưng từ chối trả lời về những vấn đề khác. Luật sự đại diện của công ty là Wyn Hornbuckle từ chối trả lời phỏng vấn.

Năm ngoái, Uber đã có một cuộc tranh chấp với cảnh sát Indonesia về vị trí của một văn phòng ở Jakarta, nhằm hỗ trợ các tài xế địa phương. Cảnh sát nói rằng địa điểm đó nằm ngoài khu vực kinh doanh của thành phố, vì vậy nhân viên của công ty quyết định trả một khoản tiền nhỏ cho cảnh sát để tiếp tục hoạt động ở đó, người quen thuộc với vấn đề cho biết. Giao dịch được thể hiện trên báo cáo chi phí của nhân viên là thanh toán cho chính quyền địa phương.

Uber đã sa thải người nhân viên đó. Alan Jiang, giám đốc của công ty hoạt động tại Indonesia, cũng là người thông qua báo cáo chi phí đó, đã xin nghỉ việc. Ông Jiang từ chối bình luận về vấn đề.

Ít nhất một thành viên cao cấp của nhóm pháp lý tại Uber ban đầu đã quyết định không báo cáo vụ việc cho các nhà chức trách Mỹ khi ông biết đến vấn đề vào cuối năm ngoái. Sau khi Bộ Tư pháp tiếp cận Uber về việc công ty có thể vi phạm Đạo luật Tham nhũng Quốc tế, Uber đã thông báo cho các quan chức về những gì đã xảy ra ở Indonesia. Bloomberg cho biết, Bộ Tư pháp Mỹ có thể khoan dung hơn khi một công ty tự nguyện cung cấp thông tin.

Ngoài ra, công ty luật của Uber cũng đang điều tra về khoản đóng góp của công ty, được công bố vào tháng 8/2016, với hàng chục ngàn USD cho Trung tâm Đổi mới và Sáng tạo toàn cầu Malaysia, một trung tâm có sự hậu thuẫn từ chính phủ.

Nguồn tin cho biết, khoảng thời gian đó, một quỹ hưu trí của Malaysia, Kumpulan Wang Persaraan (Diperbadankan), đã đầu tư 30 triệu USD vào Uber. Gần một năm sau, chính phủ Malaysia đã thông qua các quy định về dịch vụ gọi xe đến chở, tạo thuận lợi cho Uber và các đối tác của công ty. Luật sư đang cố gắng để xác định xem liệu có bất kỳ hình thức vi phạm nào xảy ra ở đây hay không.

Theo Bloomberg, Emil Michael và Eric Alexander, hai cựu Giám đốc điều hành kinh doanh tại Uber, đã đóng vai trò quan trọng trong quá trình đàm phán những giao dịch đó.

"Chúng tôi bác bỏ cáo buộc tham gia vào bất kỳ thỏa thuận hối hộ nào", người phát ngôn của Trung tâm Đổi mới và Sáng tạo toàn cầu Malaysia cho biết.

Công ty luật của Uber cũng đặt câu hỏi về việc làm thế nào Alexander nắm giữ hồ sơ y tế của nạn nhân bị hiếp dâm người Ấn Độ, một tài liệu được ông thường xuyên mang theo bên người trong nhiều tháng hồi năm 2015.

Ông Michael và cựu Giám đốc điều hành Travis Kalanick nhận thức được rằng Alexander nắm trong tay bản báo cáo y tế, và thảo luận vấn đề này với các đồng nghiệp. Ông Alexander và Kalanick từ chối bình luận thông qua phát ngôn viên, trong khi ông Michael không thể trả lời phỏng vấn ngay lập tức.

Bên cạnh đó, các giao dịch ở Trung Quốc và Hàn Quốc cũng đang được xem xét, dù các chi tiết không rõ ràng. Cuộc điều tra hối lộ là một trong ít nhất ba cuộc điều tra liên bang Uber phải đối mặt, hai vụ còn lại liên quan đến phần mềm do Uber phát triển để thu thập dữ liệu về các đối thủ cạnh tranh và đánh lừa các quan chức thực thi pháp luật trong việc kiểm soát tài xế của Uber.

Trước cuộc điều tra các khoản thanh toán nước ngoài, O'Melveny & Myers làm tư vấn cho startup tự lái xe Otto khi công ty được bán cho Uber. Công ty Alphabet đang kiện Uber về các yêu cầu bí mật thương mại liên quan đến thỏa thuận đó. Tháng 6, Uber yêu cầu O'Melveny & Myers tập trung vào cuộc điều tra ở Ấn Độ, và phạm vi mở rộng.

Thông thường, trong trường hợp gian lận doanh nghiệp khiến công ty phải tiến hành điều tra nội bộ về các cáo buộc liên quan đến hành vi sai trái và báo cáo những phát hiện đó cho Bộ Tư pháp. Những điều tra nội bộ như vậy thường giúp chính phủ quyết định quy mô và phạm vi điều tra.

Những rắc rối về luật pháp đã trở thành một nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đi của một số giám đốc điều hành hàng đầu, gồm cả Kalanick. Ông Kalanick bị áp lực phải từ chức bởi các nhà đầu tư, những người cho rằng sự lãnh đạo của ông đã đưa công ty vào rủi ro pháp lý.

Người đứng đầu phòng chấp pháp đã từ chức trong tháng 9, và Salle Yoo, trưởng phòng pháp lý, cũng nói biết cô dự định sẽ rời công ty sau khi giúp CEO mới Dara Khosrowshahi tìm người kế nhiệm. Hôm thứ Ba (19/9), ông Michael Brown, người đứng đầu các hoạt động ở châu Á, cũng cho biết đang lên kế hoạch từ chức.