Thu hơn 50.000 tỷ đồng bán tài sản trên đất công và chuyển quyền, mục đích sử dụng đất

Tính đến tháng 12/2016, các Bộ, ngành báo cáo kê khai và đề xuất phương án xử lý đối với 154.853 cơ sở nhà, đất công, trong đó đã phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với 123.802 cơ sở.

thu hon 50000 ty dong ban tai san tren dat cong va chuyen quyen muc dich su dung dat

Các Bộ, ngành đề xuất phương án xử lý với 154.853 cơ sở nhà, đất công, trong đó đã phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý 123.802 cơ sở tính đến tháng 12/2016. (Ảnh minh họa)

Báo cáo chuyên đề mới đây của Bộ Tài chính cho biết, cơ chế sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước và cơ chế tài chính hỗ trợ các tổ chức phải di dời do ô nhiễm môi trường đang phát huy tác dụng, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, góp phần thực hiện quy hoạch xây dựng đô thị, tăng nguồn cung cho thị trường bất động sản và tăng nguồn thu từ chuyển nhượng nhà, đất.

Để khuyến khích việc di dời các cơ sở gây ô nhiễm, cơ sở tập trung đông người trong đô thị, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng ban hành Quyết định số 86/2010 về Quy chế tài chính phục vụ di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và các cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng đô thị. Theo đó, cơ chế về sử dựng tiền thu được từ xử lý nhà, đất tại vị trí cũ với mức hỗ trợ cao hơn và quy định nhiều hình thức hỗ trợ hơn với các đối tượng này.

Bộ Tài chính thông tin, tính đến tháng 12/2016, các Bộ, ngành, địa phương trong cả nước thực hiện báo cáo kê khai và đề xuất phương án xử lý đối với 154.853 cơ sở nhà, đất công với tổng diện tích khoảng 3.015 triệu m2 đất và khoảng 140 triệu m2 nhà. Các cấp có thẩm quyền đã phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với 123.802 cơ sở với tổng diện tích là 1.967 triệu m2 đất; 116 triệu m2 nhà.

Trong đó, khoảng 1.857 triệu m2 đất; 109 triệu m2 nhà được giữ lại tiếp tục sử dụng; bán, chuyển nhượng gần 6,3 triệu m2 đất; thu hồi hơn 9 triệu m2 đất; chuyển mục đích sử dụng đất trên 3,3 triệu m2 đất. Tổng số tiền thu được từ bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất của các Bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty nhà nước và các địa phương trên phạm vi cả nước là hơn 50.000 tỷ đồng.

Bộ cũng chỉ ra những hạn chế, một là chính sách về sắp xếp nhà, đất (bao gồm cả nhà, đất thuộc đối tượng phải di dời do ô nhiễm hoặc do quy hoạch) hiện đang được quy định ở nhiều văn bản nên khó theo dõi và thực hiện.

Hai là việc triển khai các Quyết định nêu trên còn chậm. Nguyên nhân do cơ chế, chính sách chưa phù hợp thực tế, khó thực hiện; nhiều địa phương chưa ban hành danh mục đối tượng di dời nên ảnh hưởng tiến độ (theo báo cáo chưa đầy đủ của 67 Bộ, ngành, địa phương thì mới chỉ di dời được 266/1.053 cơ sở phải di dời); vị trí mới chưa được đầu tư cơ sở hạ tầng…

Ba là các Bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị trực tiếp sử dụng nhà, đất chưa nghiêm túc chấm dứt việc cho thuê, cho mượn, liên doanh, liên kết chưa đúng quy định; còn tâm lý cố giữ nhà, đất đang quản lý, sử dụng, một số đơn vị đã chuyển về trụ sở mới nhưng vẫn không bàn giao lại trụ sở cũ cho nhà nước…

Báo cáo cũng nêu định hướng cơ chế sắp xếp lại nhà, đất và chính sách di dời góp phần tăng nguồn cung và nguồn thu của thị trường bất động sản. Cụ thể, cơ chế sắp xếp nhà, đất có vai trò khắc phục tình trạng sử dụng sai quy định, lãng phí nguồn tài sản công của nhà nước (cho thuê, cho mượn, liên doanh, bố trí là nhà ở, lấn chiếm…); Đối với nhà, đất sử dụng không hiệu quả, sai quy định thì nhà nước cần thu hồi giao cho tổ chức khác sử dụng;

Nhà nước nên khuyến khích việc tự sắp xếp diện tích sử dụng trụ sở làm việc, cơ sở sản xuất kinh doanh, tạo quỹ đất dôi dư để bán, chuyển nhượng, chuyển mục đích hình thành nguồn tài chính cho đầu tư hiện đại hóa công sở, cơ sở hoạt động sự nghiệp và di dời các cơ sở gây ô nhiễm, đông người không phù hợp quy hoạch, giảm gánh nặng cân đối ngân sách nhà nước…