Xét xử vụ án NH Đại Tín sáng 24/5: Bất thường khi cơ quan định giá so sánh đất ngay đường chính với giá đất hẻm?
Sáng ngày 24/5, TAND TP HCM tiếp tục xét xử sơ thẩm vụ án "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" và "Làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Ngân hàng Đại Tín (TrustBank) với phần tranh luận, bào chữa của các luật sư (LS).
 |
| Các luật sư bào chữa, bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo. |
Theo đó, các luật sư tiếp tục bào chữa cho các bị cáo liên quan đến hành vi lạm dụng tín nhiệm và làm khống hồ sơ chứng từ.
10h55: Các LS cho rằng không đủ để cho cấu thành hành vi phạm tội của bị cáo Nguyễn Công Tụ
LS Nguyễn Đinh Ngọc bào chữa cho bị cáo Nguyễn Công Tụ (nguyên Giám đốc Công ty TrustAsset) cho rằng có căn cứ để chứng minh bị cáo Tụ không có cố ý làm trái như cáo trạng nêu. Bị cáo và Công ty định giá Trustasset chỉ biết mục đích thẩm định qua chứng thư định giá, không biết hành vi này là trái quy định của nhà nước.
Bị cáo nhầm tưởng Công ty có chức năng thẩm định giá, điều này cho thấy bị cáo không biết mục đích thực chất về giao dịch mua bán căn nhà Phạm Ngọc Thạch.
Chứng thư 22 này chỉ có mục đích tham khảo cho khách hàng. Ngoài ra khi mua bán căn nhà, chứng thư đã hết hiệu lực quá hạn 13 tháng nên cáo trạng quy kết chứng thư này dẫn đến hành vi nâng khống giá trị căn nhà là sai.
Theo LS, chứng thư này không gây ra hậu quả nên không có đủ kết luận bị cáo phạm tội cố ý làm trái.
LS Lê Thị Minh Ngọc, bào chữa cho bị cáo Tụ: Cùng quan điểm với LS Đinh Ngọc, cho rằng bị cáo không có cố ý làm trái. Hành vi của bị cáo cấu thành độc lập riêng với hành vi của bị cáo Phấn. Văn bản chứng thư mà bị cáo ban hành không ảnh hưởng gì hành vi phạm tội của bị cáo Phấn do đã hết hạn.
LS Ngọc cũng cho rằng không đủ các yếu tố cấu thành hành vi phạm tội. Bản thân bị cáo Tụ có gia đình hoàn cảnh khó khăn. LS đề nghị HĐXX xem xét, để phán quyết một cách khách quan đúng quy định.
LS Hoàng Kim Thoa, bào chữa cho bị cáo Tụ: đề nghị HĐXX xem xét thay đổi tội danh của bị cáo Tụ. Ông Tụ không biết mục đích thực sự mua bán căn nhà của công ty Nam Giang.
LS Nguyễn Quốc Hùng, bào chữa cho bị cáo Tụ: Giá trị dịch vụ thẩm định chỉ có 9 triệu đồng, LS cho rằng không đủ để cho cấu thành hành vi phạm tội của bị cáo.
10h30: LS cho rằng bà Phấn có quyền ủy quyền mua căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch
LS Huỳnh Phương Nam bào chữa cho bị cáo Trần Sơn Nam cho biết, các bị cáo đều hiểu mục đích mua bán căn nhà Phạm Ngọc Thạch là sử dụng làm trụ sở Ngân hàng. Đây là mục đích hoàn toàn hợp pháp, mang lại lợi ích cho ngân hàng.
Trong quá trình bán căn nhà này, có những thiếu sót. Thời điểm đó, Đại Tín đã có phương án tăng vốn điều lệ lên 5.000 tỷ đồng và được NHNN chấp nhận nên các bị cáo đã ký vào việc bán căn nhà vì cho rằng không vượt vốn điều lệ.
Bên cạnh đó, các LS trước đã chứng minh hành vi này đã được NHNN xử phạt và được ghi nhận sự tồn tại của tồn tại này. LS mong HĐXX xem xét.
Liên quan đến hành vi khi mua bán căn nhà không có biên bản họp cổ đông, LS cho biết thực chất đã có văn bản ủy quyền của cổ đông về việc mua bán căn nhà. Hơn nữa việc sở hữu gần 85% cổ phần, bà Phấn có quyền ủy quyền mua căn nhà này.
LS cho rằng có những hành vi làm trái nhưng vẫn chưa đủ để xử lý trách nhiệm hình sự. Lợi dụng quyền hạn không hề có, bị cáo làm theo chức trách của mình. Mong HĐXX xem xét bị cáo cố ý hay không bởi lẽ bị cáo không biết mục đích thật, không hề mong muốn hậu quả xảy ra.
Bên cạnh đó, khi xem xét giá trị căn nhà Phạm Ngọc Thạch, các bị cáo đã tin tưởng công ty định giá. Bị cáo là người có nhiều đóng góp cho ngành ngân hàng nên không lẽ nào bị cáo lại cố ý làm như vậy. LS mong HĐXX xem xét, để có phán quyết phù hợp, đảm bảo quyền lợi cho bị cáo.
9h15: Hồ sơ căn nhà Số 5 Phạm Ngọc Thạch có nhiều chứng từ lặp lại?
LS Nguyễn Đình Viễn, bào chữa cho bị cáo Lâm Kim Dũng nêu lên ba vấn đề. Thứ nhất, việc nộp lại bài bào chữa cho HĐXX, LS cho rằng vi phạm luật tố túng, không phù hợp.
Đáp lại vấn đề này, HĐXX cho biết việc nộp bài bào chữa để cho HĐXX nhìn nhận một cách khách quan và mong các LS chia sẻ.
LS nêu vấn đề thứ hai, có những diễn biến liên quan đến bị cáo Dũng tại phiên tòa không được VKS ghi nhận ở phần luận tội.
Thứ ba, hồ sơ căn nhà Số 5 Phạm Ngọc Thạch có nhiều chứng từ lặp lại.
Theo LS, trong quá trình thẩm vấn các bị cáo, cơ quan điều tra chưa làm rõ nhiều số liệu liên quan đến khoản vay. Trong khi kết luận điều tra lại đưa ra số liệu thuận chiều một bên, khác lời khai của các bị cáo. Cơ quan điều tra đã lấy chứng cứ gián tiếp, phủ nhận các chứng cứ trực tiếp từ hồ sơ, chứng từ.
Đối với mua bán căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch, LS đưa ra những chứng cứ cho rằng việc chuyển nhượng sở hữu giữa bà Phấn và Ngân hàng Đại Tín chứ không phải là giữa Ngân hàng Đại Tín và Công ty Nam Giang. Do đó, vấn đề này không liên quan đến bị cáo Dũng như cáo trạng nêu.
LS cho biết, không có căn cứ để cho rằng bị cáo lạm dụng chiếm tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Căn nhà này thuộc quyền sở hữu của bà Hứa Thị Phấn do nhận chuyển nhượng năm 2008 với giá 371 tỷ đồng.
LS cho rằng có bất thường khi cơ quan định giá so sánh đất ngay đường chính với giá đất trong hẻm
Liên quan đến định giá căn nhà, LS cho rằng có bất thường khi cơ quan định giá so sánh mảnh đất ngay trục đường chính với giá đất trong hẻm. Đồng thời, thời điểm mua bán căn nhà, Ngân hàng Đại Tín vẫn đủ khả năng thanh khoản.
LS cho biết các bị cáo không có hành động gian dối, nâng khống tài sản. Việc hình sự hóa hành vi này của VKS là không đúng. Ngoài ra, Công ty Nam Giang thực chất thuộc quyền sở hữu của bà Phấn, ông Dũng chỉ ký tên các giấy tờ mà bà Phấn đưa. Chức danh giám đốc chỉ có danh mà không có thực.
Đối với vai trò của bị cáo nêu trên, LS đề nghị HĐXX tuyên bố bị cáo không phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Các bị cáo tự bào chữa
Bị cáo Hoàng Văn Toàn: Giữ nguyên lời khai của mình tại phiên tòa. Mong HĐXX xem xét thêm các LS bào chữa, giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Bị cáo Lâm Kim Dũng: đồng tình với nhận định của LS bào chữa, qua đó xem xét lại nội tình, hành vi của bị cáo. Vì lòng tin đối với bà Phấn, bị cáo không nhận được những sự việc xảy ra. Bị cáo rất hối hận, mong được nhận khoan hồng của tòa án.
8h30: Đánh giá lại giá trị căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch LS, đề nghị HĐXX xem xét cùng 1 hành vi nhưng 2 cơ quan đề đã giải quyết
LS Lê Hồng Nguyên bào chữa cho bị cáo Hoàng Văn Toàn trình bày hay vấn đề HĐXX cần lưu ý về hai vấn đề là đánh giá lại giá trị căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch và hành vi ký 2 chứng từ nộp tiền liên quan tăng vốn điều lệ từ 2.000 tỷ lên đến 3.000 đồng.
Thứ nhất, đối với hành vi ký lại căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch, LS đồng ý với quan điểm VKS cho rằng bị cáo Toàn không hưởng lợi từ hành vi của mình. Tuy nhiên, theo LS hợp đồng mua bán căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch hết sức thuần túy. Khi hủy hợp đồng mua bán với Công ty Nam Giang, quyền sở hữu đã dịch chuyển về Ngân hàng Đại Tín. LS đánh giá, việc ký kết mua bán căn nhà là hình thức.
Thanh tra NHNN vào kiếm tra có nêu tài khoản mua sắm tài sản cố định khi mua căn nhà tăng từ 2.300 tỷ lên 3.600 đồng trong khi vốn điều lệ chỉ hơn 3.000 tỷ đồng. Theo đó Thanh tra NHNN đã phạt 154 triệu đồng trong đó có phạt mua tài sản vượt quá 20% vốn điều lệ 20 triệu đồng.
LS cho biết, Thanh tra NHNN thừa nhận có phạt về hành vi này và đã có hiệu lực. Đồng thời NHNN cũng yêu cầu đưa căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch hạch toán vào tài sản cố đinh, có nghĩa là đồng ý đưa vào tài sản của Ngân hàng Đại Tín, thuộc sở hữu của Ngân hàng.
Theo LS, thời điểm đó, NHNN đã có văn bản chấp thuận về phương án tăng vốn điều lệ từ 3.000 tỷ lên 5.000 tỷ đồng. Vô hình chung, giá trị tài sản này vẫn nằm trong tỷ lệ cho phép.
Hành vi ký mua bán căn nhà đã bị xử lý hành chính rồi nhưng lại bị đưa ra xem xét lần nữa, vậy có chính xác không?, LS nêu thắc mắc. Cùng một hành vi nhưng hai cơ quan đều giải quyết, LS đề nghị HĐXX xem xét, bởi NHNN đã phạt hành chính đối với hành vi này và đã có hiệu lực.
Cáo trạng có quy kết bị cáo Toàn vi phạm luật TCTD là chưa đúng. Theo quy định, mua bán tài sản vượt quá 20% vốn điều lệ thì phải tiến hành ĐHĐCĐ. Bị cáo Toàn khai tại phiên tòa và cơ quan điều tra rằng cổ đông đã ủy quyền cho HĐQT mua sắm tài sản cố định.
Thứ hai đối với hành vi ký 2 chứng từ nộp tiền 41 tỷ đồng, cơ quan điều tra đã làm rõ bộ phận kế toán Ngân hàng đã lập smartbank để thu chi khống, in ra thu chi bằng giấy chuyển cho bộ phận ngân quỹ.
LS cho biết, bộ phận kế toán đã chuyển chứng từ cho bị cáo Toàn. Ông có hỏi tiền đã vào chưa và có tin nhắn thông báo tiền đã nộp vào. Điều này chứng tỏ bị cáo tin tưởng tiền thực sự có và đã vào. LS cho rằng, bản thân bị cáo Toàn không biết được đây là thu chi khống do quá tin tưởng vào bà Phấn, hệ thống smartbank. LS mong HĐXX lưu tâm vấn đề này, không xử lý về mặt hình sự do bị cáo không có ý thức phạm tội.
Tóm tắt phiên xét xử chiều 23/5
Tại phiên tòa, nhiều luật sư đã đề nghị HĐXX xem xét việc định giá căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch. LS Lê Hồng Nguyên bào chữa cho bị cáo Hoàng Văn Toàn cho rằng cơ quan tố tụng chưa lấy mẫu so sánh chính xác cho việc định giá, giá trị định giá quá thấp so với giá thị trường cùng một địa điểm tại thời điểm định giá. LS không đồng tình về việc định giá trên, điều này sẽ không đánh giá đầy đủ hành vi của bị cáo.
LS Ngô Kim Loan bào chữa cho bị cáo Ngô Kim Huệ cũng cho rằng, nếu như định giá như kết luận của VKS thì chưa mang tính thực tế, tính thị trường.
Bên cạnh đó, liên quan đến căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch, LS Lưu Văn Tám, bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn cho rằng VKS chưa đưa ra đúng giá trị ngôi nhà, chưa xét đến giá gốc mà bà Phấn mua. Bà Phấn phải bỏ số tiền 450 tỷ đồng để mua ngôi nhà trong khi giá bán hơn 1.100 tỷ đồng, thì chênh lệch phải là 850 tỷ đồng chứ không phải 1.100 tỷ đồng như cáo trạng nêu.
Quá trình tiến hành giám định tài sản, LS cho rằng đã vi phạm quy định luật tố tụng. Theo LS Tám, trong biên bản định giá TS thiếu những người có quyền và nghĩa vụ liên quan như bà Phấn, Ngân hàng Đại Tín, Công ty Địa Ốc Nam Giang… điều này không khách quan, không phản ánh đúng sự thật vấn đề.
Như vậy rõ ràng, cơ quan định giá tài sản vi phạm quy đinh pháp luật, vi phạm nghiệm trọng về kết quả định giá tài sản. Ngoài ra, Hội đồng định giá tài sản lại định giá trên hồ sơ chứ không đến địa điểm định giá. Thực tế, căn nhà trên đã được xây lại khác so với hiện trạng trong hồ sơ. LS đề nghị HĐXX xem xét cho định giá lại căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch.
