Xuất khẩu cá ngừ sang ASEAN tăng gần 3 lần trong 8 năm nhờ ATIGA

Cơ hội thức đẩy xuất khẩu cá ngừ sang ASEAN

Theo Hiệp hội Chế biến vá Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), ASEAN đang là 1 trong những thị trường xuất khẩu cá ngừ quan trọng của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang khối thị trường đang có xu hướng ngày càng tăng. 

Đặc biệt, khi Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) chính thức có hiệu lực từ năm 2010, hầu hết dòng thuế về 0% đã là một trong những điều kiện thuận lợi thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang ASEAN.

VASEP nhận định việc xóa bỏ thuế quan này đã tạo ra một cơ hội lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu sang khối thị trường này. 

Cụ thể, giai đoạn trước năm 2010 khi hiệp định chưa có hiệu lực, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang ASEAN chỉ ở mức 1,6 – 6 triệu USD/năm. Tuy nhiên, từ năm 2010 đến năm 2018, giá trị xuất khẩu sang khối thị trường này đã có sự tăng trưởng vượt bậc. 

Năm 2010, giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang ASEAN đã tăng 190%, từ mức 6 triệu USD của năm 2009 lên gần 17,5 triệu USD năm 2010. Và cho đến năm 2018, giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang ASEAN đã tăng gần 3 lần so với năm 2010 lên hơn 50 triệu USD.

Nguồn: VASEP

Ngoài ra, theo VASEP, về dài hạn, ATIGA có tác động gián tiếp làm tăng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường ngoài khối ASEAN do được nhập khẩu nguyên liệu đầu vào cho sản xuất xuất khẩu với giá rẻ hơn từ các nước ASEAN. 

Mặt khác, với tư cách một thành viên của ATIGA, Việt Nam có điều kiện để khai thác những lợi thế mới trong quan hệ thương mại với nước lớn.

Trình độ khai thác thua kém, Việt Nam sẽ chịu áp lực cạnh tranh

Tuy nhiên, VASEP cho rằng việc xóa bỏ thuế quan cũng tạo ra một thách thức lớn cho các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam. Vì ASEAN là một thị trường gần, có sự tương đồng về mặt điều kiện tự nhiên, nguồn lợi khai thác,… với Việt Nam. Do đó, cơ cấu sản phẩm cá ngừ xuất khẩu của Việt Nam với các nước ASEAN khá tương đồng. 

Với quy mô và trình độ phát triển của ngành khai thác cá ngừ thua kém hơn, Việt Nam đang khó có thể cạnh tranh được với các nước trong khu vực như Thái Lan, Philippines hay Indonesia, các nước này cũng được hưởng những lợi ích tương tự như Việt Nam. 

"Do đó, tham gia ATIGA, Việt Nam tiếp tục phải chấp nhận cạnh tranh rất quyết liệt với các thành viên khác trong hiệp hội không chỉ trên thị trường khu vực, mà còn trên thị trường thế giới", VASEP nhận định.