Thanh khoản gặp nhiều áp lực, lãi suất liên ngân hàng chạm mức cao nhất trong 10 năm, NHNN đã có động thái gì?

Theo báo cáo thị trường tiền tệ tuần 5/9 - 9/9, Bộ phận phân tích SSI (SSI Research) cho biết trong tuần trước, thanh khoản trên hệ thống đã gặp nhiều áp lực, phần nhiều đến từ việc đáo hạn các hợp đồng bán USD và khiến dòng tiền bị rút ra khỏi hệ thống, đẩy mặt bằng lãi suất liên ngân hàng bật tăng mạnh.

Lãi suất liên ngân hàng có những thời điểm trong tuần bật lên vượt 7,5% - mức cao nhất kể từ năm 2012.

Gần như ngay lập tức, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã hỗ trợ thị trường thông qua nghiệp vụ mua kỳ hạn, với tổng khối lượng đạt 64.400 tỷ đồng và đồng thời cũng linh hoạt nâng kỳ hạn giao dịch lên 14 ngày. NHNN tiếp tục sử dụng cơ chế đấu thầu lãi suất và lãi suất OMO dao động ở 4,5% cho kỳ hạn 7 ngày và 4,65% cho kỳ hạn 14 ngày.

Lãi suất liên ngân hàng nhờ đó đã hạ nhiệt về cuối tuần. Kết tuần, lãi suất kỳ hạn qua đêm là 4,9% (tăng 0,40 điểm %) và kỳ hạn 1 tuần – 1 tháng dao động quanh mức 5,1-5,3% (tăng 0,47 điểm %). Trong tuần, NHNN đã bơm ròng khoảng 58.000 tỷ đồng thông qua hoạt động thị trường mở.

Bên cạnh đó, áp lực lên lãi suất trên thị trường 1 cũng tăng dần trong thời gian qua. Trong tháng 8, mặt bằng lãi suất huy động tại một số ngân hàng (bao gồm cả các ngân hàng TMCP lớn như MB, Techcombank và ACB) tiếp tục tăng với mức điều chỉnh dao động từ 0,2 đến 0,4 điểm % đối với kỳ hạn 12 tháng.

Tính đến thời điểm hiện tại, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng niêm yết dành cho khách hàng tổ chức đã tăng 0,4 - 1,4 điểm % so với cuối năm 2021 và trên thực tế mức tăng này có thể lớn hơn.

Hạn mức tín dụng mới cho thấy sự phân hóa giữa nhóm ngân hàng quốc doanh và NHTM cổ phần 

Cũng trong tuần trước, NHNN đã chính thức bổ sung hạn mức tín dụng cho một số NHNN với mức phân bổ rải đều từ 0,7% - 4%, tùy theo xếp hạng của từng ngân hàng và một số yếu tố khác theo định hướng của Chính phủ.

Trong đợt điều chỉnh lần này, mức tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống ước tính sẽ tăng thêm khoảng 2%, thấp hơn so với các kỳ vọng của thành viên trên thị trường và dư địa để NHNN sẽ có thêm một đợt điều chỉnh vào cuối năm nay vẫn còn.

Bên cạnh đó, so với tăng trưởng tín dụng được ghi nhận trong năm 2021, hạn mức tín dụng mới trong năm 2022 có cho thấy sự phân hóa giữa nhóm NHTM cổ phần Nhà nước (không có nhiều thay đổi so với năm 2021) và nhóm NHTM cổ phần (thấp hơn nhiều so với năm 2021).

"Điều này cho thấy mục tiêu của NHNN là hướng dòng vốn vào các lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt tín dụng lĩnh vực rủi ro cũng như điều tiết dòng tiền để kiểm soát được mục tiêu lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Trên thực tế, tỷ trọng cho vay các lĩnh vực rủi ro như cho vay kinh doanh bất động sản hay đầu tư trái phiếu doanh nghiệp từ các NHTM cổ phần Nhà nước thấp hơn nhiều so với các NHTM cổ phần," báo cáo viết.