Ngành điều Việt Nam tạo giá trị toàn cầu

Toàn cảnh Hội nghị điều quốc tế VN 2017.

Niềm tin này càng nhân lên khi hàng trăm khách hàng đến từ Mỹ, EU, Úc, New Zealand, Trung Quốc, Trung Đông,… và các nhà cung ứng điều thô Châu Phi đều tề tựu đông đủ tại Hội nghị điều quốc tế VN 2017 (từ 13 – 15/11) và khẳng định vai trò dẫn dắt của ngành điều VN.

Trải thảm đỏ cho DN điều VN

Ông Diaby Aboubacar – Chủ tịch Hiệp hội những nhà XK điều Bờ Biển Ngà (AEC-CI) cho biết, VN đang là đối tác chính của nước này khi nhập tới 68% tổng lượng điều XK hàng năm của Bờ Biển Ngà (gần 400.000 tấn điều thô/năm). Đặc biệt, Bờ Biển Ngà vô cùng ấn tượng với khả năng chế biến và XK của VN (chiếm trên 50% tổng giá trị XK nhân điều toàn cầu) và mong muốn được học hỏi năng lực chế biến hàng đầu thế giới của VN. “Chúng tôi mong muốn các bạn đến Bờ Biển Ngà để đầu tư chế biến, chúng tôi cam kết sẽ hỗ trợ tối đa!”, vị này mời gọi.

Tương tự, ông Wayne Tilton - Phó Chủ tịch liên minh ngành điều Châu Phi cho biết, khu vực này đang đóng góp 56% sản lượng điều thô toàn cầu, nhưng ngành chế biến điều tại đây lại rất non trẻ. “Để cải thiện, chúng tôi đề nghị DN điều VN hỗ trợ về kỹ thuật để thực hiện một số công đoạn về sơ chế, trước khi phần lớn sản lượng điều tại đây đi qua VN”.

Còn vị đại diện hiệp hội điều Nigieria cũng cho biết, ngay từ năm 1980, mặt hàng điều đã là ngành quan trọng của nước này, đóng góp tỷ trọng rất lớn vào GDP hàng năm. “Tuy nhiên, Nigieria đang XK tới 95% sản lượng điều thô, giá trị thấp. Vì thế, chúng tôi có chính sách thu hút các nhà đầu tư đến xây dựng nhà máy chế biến hạt điều, đặc biệt là luôn chào đón các DN đến từ VN để được học hỏi kinh nghiệm quý báu từ các bạn”.

Tất cả cùng thắng

Ông Michael Waring - Phó chủ tịch Hội đồng trái cây khô và hạt quốc tế - INC (tổ chức đại diện cho 750 công ty đến từ hơn 80 quốc gia) cho biết, dòng lưu lượng giao thương hạt điều trong tổng thể các loại hạt trên toàn cầu có đóng góp rất quan trọng, cấp độ ảnh hưởng nhiều và có tác động lớn. “Hạt điều có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, phù hợp với xu thế tiêu dùng ngày càng khắt khe của người tiêu dùng trên thế giới, vì thế nó chắc chắn sẽ tiếp tục được tiêu thụ tốt trong thời gian tới”. Vị này cũng không ngần ngại hô to khẩu hiệu của INC: “Vì lợi ích sức khỏe, hãy trồng thêm và ăn nhiều hạt đi!”.

Liên quan đến biến động thị trường và giá nhân điều tăng cao trong thời gian qua, ông Dan Phipps khách hàng đến từ Mỹ cho biết, VN đang XK nhân điều nhiều nhất vào Mỹ (116.000 tấn năm 2017). Tuy nhiên, giá điều năm nay biến động theo hướng tăng cao khiến lượng tiêu thụ bị ảnh hưởng. “Chúng tôi mong muốn duy trì mức giá ổn định thời gian tới để lượng tiêu thụ được tốt hơn”, ông Dan Phipps đề nghị.

Các khách hàng đến từ nhiều quốc gia trao đổi tại Hội nghị điều quốc tế VN 2017.

Còn ông Cho Ho đại diện cho khách hàng Châu Âu nêu xu thế người tiêu dùng tại đây đang gia tăng sử dụng điều tự nhiên (hữu cơ). Họ muốn ăn hạt điều ở trạng thái thô, hạt dạng tự nhiên. Tương tự, ông Quin Scalzo đại diện cho khách hàng Úc và Newzealand cũng lưu ý, khách hàng tại thị trường này ngày càng khắt khe về việc minh bạch xuất xứ. Vì thế, các DN điều VN cần chú ý đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu này.

Trả lời cho các thắc mắc trên, ông Nguyễn Minh Họa – Phó Chủ tịch Vinacas khẳng định, giá cả nhân điều thời gian qua hoàn toàn phụ thuộc vào cung cầu thị trường. Giá điều thô liên tục tăng cao khiến giá nhân điều buộc phải lên theo. Ngành điều VN luôn mong muốn giá ổn định, không quá cao mà cũng không quá thấp, đảm bảo các bên cùng có lợi và “cùng thắng” .

Liên quan đến vấn đề chất lượng, ông Họa cho biết, thời gian qua VN đã nỗ lực không ngừng để đưa các nhà máy đạt chuẩn hàng đầu thế giới, hơn cả Ấn Độ nơi phát triển trước vài thập kỷ (Mỹ vừa kiểm tra 18 DN điều VN, kết quả 100% được đánh giá tốt và đạt yêu cầu XK vào thị trường khó tính hàng đầu thế giới này). Vậy nhưng, ông Họa cũng đặt câu hỏi tại sao giá điều của VN luôn thấp hơn Ấn Độ? “Rõ ràng nhân điều VN bị ép giá và điều đó dường như đã trở thành lối mòn. Chúng tôi cho rằng việc này cần phải thay đổi và khách hàng cần đảm bảo công bằng về giá thu mua cho DN điều VN trong những năm tới”, ông Họa nói.

Chất lượng toàn cầu

Trước 400 đại biểu và khách hàng đến từ 40 quốc gia, ông Nguyễn Đức Thanh – Chủ tịch Hiệp hội điều VN (Vinacas) tự tin khẳng định: “Ngành điều chúng tôi có sứ mạng lịch sử là quốc gia chế biến và XK điều số 1 thế giới suốt 12 năm qua. Điều làm nên thành tựu này là do VN tạo được giá trị cốt lõi hướng đến người tiêu dùng toàn cầu, cam kết sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, chất lượng tốt nhất, được quản lý theo các tiêu chuẩn hàng đầu thế giới. Đặc biệt, sản phẩm điều VN luôn hướng đến tiêu chí “4 không”: Sản phẩm không biến đổi gen, không sử dụng thuốc BVTV cấm, không nấm mốc vi sinh vật gây hại, không sử dụng lao động cưỡng bức”.

Ông Thanh cũng không giấu giếm chiến lược phát triển ngành điều VN đến 2020 tầm nhìn 2035, với chủ đề “Giá trị điều VN”, trong đó sẽ tập trung xây dựng thương hiệu điều quốc gia và đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến thương mại, tạo giá trị gia tăng hơn nữa cho cộng đồng doanh nghiệp và nông dân trồng điều. Tại khu vực sản xuất, ngành điều VN thực hiện 3 chương trình đồng hành cùng nhà nông (tái canh và xen canh, ghép cải tạo, nghiên cứu phát triển giống điều mới). Tiếp tục đẩy mạnh chương trình sản xuất điều sạch với quy trình sản xuất theo Organic; hoàn thành chỉ dẫn địa lý ở các vùng trồng điều trọng điểm. Đồng thời, ngành điều dồn lực tăng tỷ trọng chế biến sâu và quảng bá thương hiệu điều quốc gia Việt Nam đến người tiêu dùng trên toàn thế giới.

Triển lãm sản phẩm điều chất lượng cao tại Hội nghị.

Khẳng định cho thành tựu và chiến lược phát triển mang tính toàn cầu của Vinacas, ông Lê Quốc Doanh – Thứ trưởng Bộ NN-PTNT đã đánh giá rất cao vai trò của các DN ngành điều VN, nhất là năm 2017 đã vươn lên vị trí đầu bảng trong 8 mặt hàng XK chủ lực của nước nhà (dự kiến đạt khoảng 3,3 tỷ USD). “Tôi đề nghị thời gian tới, các DN điều VN tăng cường liên kết với các vùng nguyên liệu theo hướng cánh đồng lớn bao tiêu sản phẩm. Đồng thời tiếp tục sản xuất theo hướng nông nghiệp hữu cơ, xây dựng thương hiệu quốc gia cho ngành điều VN, đẩy mạnh chế biến sâu, nhất là các sản phẩm ăn liền có giá trị gia tăng cao và tăng cường xúc tiến thương mại để khai thác tốt hơn nữa thị trường thế giới”, ông Doanh nói.

Tại Hội nghị, Vinacas cũng ký kết 3 biên bản ghi nhớ hợp tác với Liên minh điều Châu Phi, Nigieria, Guinea Bissau. Vinacas cũng tổ chức các buổi giao lưu và đối thoại song phương giữa các DN điều trong nước và quốc tế; đặc biệt là nêu ra hàng loạt các giải pháp kiểm soát chất lượng điều thô nhập khẩu từ Châu Phi. Tổ chức hội thảo về vai trò của người phụ nữ trong ngành điều; Kỷ niệm 27 năm thành lập Vinacas (1990 - 2017).