Hệ thống công cụ quản lí nhà nước về kinh tế trong nông nghiệp là gì?

Hệ thống công cụ quản lí nhà nước về kinh tế trong nông nghiệp

Khái niệm

Hệ thống công cụ quản lí nhà nước về kinh tế trong nông nghiệp được hiểu là toàn bộ những phương tiện mà Nhà nước sử dụng theo những phương thức nhất định nhằm định hướng khuyến khích và phối hợp các hoạt động kinh tế để đưa nông nghiệp đạt tới mục tiêu. 

Nói cách khác, có thể hiểu hệ thống công cụ quản lí nhà nước về kinh tế trong nông nghiệp là toàn bộ những phương tiện cần thiết mà nhờ đó các cơ quan và các cán bộ quản lí kinh tế các cấp sử dụng để điều tiết, hướng dẫn, khuyến khích, phối hợp... các hoạt động của tập thể và cá nhân trong các lĩnh vực khác nhau của ngành nông nghiệp hướng tới mục tiêu chung.

Phân loại

Có thể thực hiện việc phân loại theo một số tiêu chí chủ yếu sau đây:

1. Theo nội dung và tính chất tác động của công cụ quản lí

Theo tiêu chí này, các công cụ quản lí nhà nước đối với nông nghiệp bao gồm:

- Pháp luật kinh tế: Đây là loại công cụ tác động mang tính chất bắt buộc, qui định, xác định hành lang vận động cho đối tượng quản lí, dựa trên cơ sở chức năng quản lí và uy quyền của Nhà nước.

- Công cụ kế hoạch: Là loại công cụ mà Nhà nước sử dụng nhằm định hướng phát triển của các lĩnh vực, các vùng, các phân ngành cũng như toàn bộ nền nông nghiệp nói chung.

- Chính sách phát triển kinh tế: Là những công cụ có tính chất kích thích, khuyến khích hoặc nhằm điều tiết các hoạt động kinh tế. Chính sách kinh tế bao gồm các chính sách kinh tế cụ thể khác nhau được Nhà nước sử dụng kết hợp với nhau tạo nên lực tác động tổng hợp tới quá trình tăng trưởng và phát triển của nông nghiệp.

2. Theo phạm vi tác động của công cụ quản lí

- Công cụ quản lí vĩ mô (hay công cụ quản lí nhà nước) đối với nông nghiệp là những công cụ được sử dụng để quản lí toàn bộ nền nông nghiệp bao gồm pháp luật kinh tế, kế hoạch phát triển ngành hay các chương trình dự án phát triển, các chính sách kinh tế vĩ mô.

- Các công cụ quản lí vi mô (hay các công cụ quản lí trong nội bộ đơn vị kinh tế) là những công cụ được sử dụng để quản lí các hoạt động trong đơn vị hay tổ chức kinh tế, kế hoạch tài vụ, hạch toán kế toán...

Ngoài ra, hệ thống công cụ quản lí nhà nước về kinh tế trong nông nghiệp còn có thể phân loại theo lĩnh vực tác động của công cụ quản lí.

(Tài liệu tham khảo: Kinh tế nông nghiệp, PGS. TS. Vũ Đình Thắng, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, 2018)