Độ co giãn chéo của cầu (Cross Elasticity of Demand) là gì?

Độ co giãn chéo của cầu

Định nghĩa

Độ co giãn chéo của cầu trong tiếng Anh là Cross Elasticity of Demand. 

Độ co giãn chéo của cầu hay còn gọi là độ co giãn của cầu theo giá cả hàng hóa liên quan đo lường phản ứng của cầu về một loại hàng hoá trước sự thay đổi trong giá cả của một loại hàng hoá khác.

Đặc trưng

Nếu lượng cầu về một hàng hóa thay đổi mạnh khi giá các hàng hóa liên quan thay đổi thì ta nói hàng hóa đó có cầu co giãn. 

Nếu lượng cầu về một hàng hóa không thay đổi hoặc ít thay đổi khi giá các hàng hóa liên quan thay đổi thì ta nói hàng hóa đó có cầu không co giãn.

Công thức xác định

Độ co giãn của cầu về hàng hoá X theo giá của hàng hoá Y được đo bằng tỉ số giữa phần trăm thay đổi trong lượng cầu về hàng hoá X và phần trăm thay đổi trong mức giá của hàng hoá Y, trong điều kiện các yếu tố khác là giữ nguyên. 

Biểu diễn theo công thức ta có: 

Trong đó 

E_XY là độ co giãn của cầu về hàng hoá X theo giá của hàng hoá Y

Q_DX là lượng cầu của hàng hoá X

P_Y là mức giá của hàng hoá Y

∆ biểu thị mức thay đổi

Các phương pháp tính E_XY cũng được sử dụng tương tự như trong trường hợp tính các độ co giãn khác.

Ý nghĩa

- Độ co giãn chéo của cầu cho chúng ta biết, nếu các điều kiện khác được giữ nguyên thì khi giá cả hàng hóa liên quan thay đổi 1%, lượng cầu hàng hoá sẽ tăng hay giảm bao nhiêu phần trăm.

- Việc nghiên cứu và thu thập thông tin về độ co giãn của cầu theo giá chéo cũng rất có ý nghĩa đối với các doanh nghiệp.

Khi sự biến động giá của các mặt hàng khác cũng ảnh hưởng đến cầu của mặt hàng mà doanh nghiệp đang kinh doanh, doanh nghiệp không thể thờ ơ trước diễn biến cung, cầu trên các thị trường hàng hoá có liên quan.

Ví dụ

Ta có biểu cầu về giá thịt lợn P_Y và lượng cầu về cá Q_X như sau:

Ta có:

Như vậy, khi giá tăng lên 1% thì lượng cầu về cá sẽ tăng lên 1,33%.

Dễ thấy thịt lợn và cá là hàng hóa bổ sung cho nhau nên độ co giãn của cầu về cá theo giá thịt lợn có kết quả là một số dương.

Từ đó có thể đưa ra kết luận như sau:

Độ co giãn chéo của cầu là số dương đối với hàng hóa bổ sung, là số âm đôi với hàng hóa thay thế.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế vi mô, NXB Hà Nội)