Chuyên gia: Mức thuế 50% của Mỹ sẽ làm suy yếu ngành cà phê Brazil trên trường quốc tế

Thông báo về việc Mỹ áp mức thuế 50% đối với hàng hóa Brazil, trong đó có cà phê xuất khẩu sang Mỹ, bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/8, đã ngay lập tức tác động đến thị trường toàn cầu và thổi bùng làn sóng biến động mới trên thị trường giao dịch cà phê kỳ hạn, theo World Coffee Portal.

Ngày 10/7, giá hợp đồng kỳ hạn cà phê arabica giao dịch tại New York tăng vọt hơn 3,5%, khép phiên ở mức tăng 1,3%. Trước đó, giá arabica và robusta có phần hạ nhiệt do kỳ vọng về mùa vụ tốt hơn, nhưng căng thẳng thương mại hiện nay lại làm dấy lên nguy cơ biến động tiếp diễn.

Trong tuyên bố phát đi ngày 10/7, Hiệp hội Công nghiệp Cà phê Brazil (Abic) cho biết quyết định của Tổng thống Donald Trump được đưa ra một cách đơn phương và làm suy giảm khả năng cạnh tranh của cà phê Brazil.

"Biện pháp này là một bước thụt lùi nghiêm trọng trong quan hệ thương mại giữa hai nước, có thể gây ra những tác động tiêu cực sâu rộng cho toàn bộ chuỗi sản xuất cà phê Brazil," tuyên bố nêu rõ.

Thuế suất mới được ông Trump công bố qua một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social ngày 9/7.

Brazil hiện chiếm khoảng 30% xuất khẩu cà phê toàn cầu và cung cấp gần một phần ba lượng cà phê nhập khẩu của Mỹ. Năm 2024, Brazil đã xuất khẩu 8,1 triệu bao cà phê sang Mỹ.

“Với mức thuế mới, cà phê Brazil sẽ kém cạnh tranh hơn tại thị trường Mỹ, do chi phí tăng cao đối với nhà nhập khẩu sẽ khiến họ chuyển hướng sang các nhà cung cấp khác,” chuyên gia phân tích cà phê Guilherme Morya từ Rabobank nhận định. Ông cho rằng các quốc gia như Colombia, Honduras, Ethiopia và Việt Nam — nơi không bị áp mức thuế tương tự — có thể được hưởng lợi trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu đang eo hẹp.

Tuy vậy, các chuyên gia cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá tác động dài hạn của mức thuế mới. “Chúng ta cần chờ đợi trong vài ngày tới để xem hậu quả thực tế của mức thuế gây xáo trộn và trừng phạt một ngành thương mại cà phê lâu đời giữa Brazil và Mỹ,” ông Eduardo Carvalhaes từ Văn phòng Carvalhaes viết trong bản tin hàng ngày, đồng thời gọi quyết định này là “phi lý về mặt kỹ thuật.”

“Đây là một quyết định không ai chiến thắng. Các nhà nhập khẩu Mỹ chắc chắn sẽ hợp tác với chúng tôi để cố gắng đảo ngược quyết định gây tổn hại này cho cả nông dân cà phê Brazil và người tiêu dùng Mỹ,” ông nói thêm.

Thực tế, biện pháp này có thể khiến nhu cầu tiêu thụ cà phê Brazil tại Mỹ sụt giảm — hiện Mỹ tiêu thụ khoảng 24 triệu bao cà phê mỗi năm. “Dù giá cà phê gần đây đã giảm, nhu cầu tiêu dùng vẫn đang chịu áp lực từ lạm phát và các yếu tố kinh tế. Việc chi phí tăng thêm 50% có thể làm trầm trọng thêm tình hình, khiến cà phê trở nên kém hợp túi tiền hơn với người tiêu dùng cuối,” chuyên gia Morya phân tích.

“Chúng tôi biết rằng người phải gánh chi phí cuối cùng chính là người tiêu dùng Bắc Mỹ, và bất cứ điều gì ảnh hưởng đến tiêu dùng đều không tốt cho dòng chảy thương mại, không tốt cho ngành công nghiệp, và không tốt cho sự phát triển của cả nước sản xuất lẫn nước tiêu dùng,” ông Marcos Matos, Tổng Giám đốc Hội đồng Các nhà xuất khẩu cà phê Brazil (Cecafé), nhận định. Ông hiện đang theo sát các cuộc thảo luận về mức thuế mới này.

Ông Matos nhấn mạnh rằng cà phê tạo ra giá trị lớn cho nền kinh tế Mỹ nhờ các khâu chế biến công nghiệp. Cà phê hiện chiếm 1,2% GDP Mỹ và tạo ra 2,2 triệu việc làm. Với mỗi 1 USD cà phê nhập khẩu, nền kinh tế Mỹ tạo ra 43 USD giá trị gia tăng.

“Sẽ rất quan trọng để theo dõi liệu mức thuế này có được thực thi hoàn toàn hay không, và duy trì trong bao lâu, bởi nó có thể làm thay đổi dòng chảy thương mại cà phê toàn cầu, ảnh hưởng đến cả người sản xuất, nhà xuất khẩu và người tiêu dùng. Chúng tôi hy vọng lý trí sẽ thắng thế,” ông Matos kết luận.