Chứng khoán Trung Quốc 'phi nước đại' - tin tốt hay bong bóng đang chờ?

Chứng khoán tăng như vũ bão 

Thị trường chứng khoán Trung Quốc đã bật tăng mạnh mẽ trong năm nay nhờ những tiến bộ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và nỗ lực nhằm tự chủ chất bán dẫn tiên tiến. Động thái kiềm chế cuộc chiến giá cả của Bắc Kinh cũng thúc đẩy tâm lý lạc quan của giới đầu tư.

Tuy nhiên, trong lúc các nhà đầu tư nhỏ lẻ đưa cổ phiếu lên những đỉnh cao mới và những người lạc quan vui mừng vì sự hỗ trợ thanh khoản cũng như chính sách từ phía chính phủ, một số chuyên gia lo ngại thị trường có thể đang hình thành bong bóng.

Chỉ số CSI 300 của thị trường đại lục đã đi lên khoảng 16% kể từ đầu năm nay và đang dao động gần mức cao nhất trong hơn ba năm. Tuần trước, thước đo các cổ phiếu công nghệ trong chỉ số CSI 300 đã chạm mức cao nhất kể từ năm 2015.

“Đợt tăng giá cổ phiếu hiện tại dường như không liên quan đến các yếu tố cơ bản của nền kinh tế Trung Quốc”, ông Raymond Cheng, Giám đốc cấp cao của Standard Chartered khu vực Bắc Á, chia sẻ với CNBC.

Ông lưu ý rằng các nhà đầu tư nhỏ lẻ đang đóng một vai trò quan trọng khi họ chuyển một phần tiền gửi ngân hàng sang thị trường chứng khoán.

Theo dữ liệu của HSBC, các nhà đầu tư nhỏ lẻ đang thống trị thị trường chứng khoán đại lục, chiếm khoảng 90% khối lượng giao dịch hàng ngày.

Điều này là hoàn toàn trái ngược với các sàn giao dịch lớn trên toàn cầu, nơi các nhà đầu tư tổ chức chiếm ưu thế trên thị trường. Chẳng hạn, trên sàn chứng khoán New York của Mỹ, các nhà đầu tư cá nhân chỉ chiếm 20 - 25% khối lượng giao dịch hàng ngày.

Cũng theo dữ liệu của HSBC, tổng số tiền tiết kiệm của các hộ gia đình Trung Quốc hiện đạt hơn 160.000 tỷ nhân dân tệ (tương đương khoảng 22.000 tỷ USD). Đây là một mức cao kỷ lục.

Song, chỉ 5% được phân bổ cho cổ phiếu. Điều này cho thấy các nhà đầu tư cá nhân vẫn có thể tham gia sâu hơn vào thị trường chứng khoán, đặc biệt là khi lãi suất tiền gửi đang giảm và bất động sản không còn được ưa chuộng.

Yếu tố cơ bản của nền kinh tế và động lực của thị trường

Trao đổi với CNBC, ông Hao Hong, đối tác quản lý kiêm CIO tại Lotus Asset Management, cho hay: “Các yếu tố cơ bản của nền kinh tế hiện không hỗ trợ tốt cho động lực của thị trường, nhưng thị trường luôn đi trước các yếu tố cơ bản”.

Ông nhận xét thêm: “Thị trường chung không có nhiều dấu hiệu nóng bỏng tay, nhưng một số lĩnh vực đang hơi nóng. Đây chưa phải là bong bóng, nhưng mọi thứ đang đi theo hướng đó”.

Theo vị chuyên gia, các công ty cung cấp dịch vụ nghiên cứu và phát triển cho doanh nghiệp dược phẩm, công nghệ sinh học và thiết bị y tế, cùng các công ty công nghệ là nhóm rủi ro nhất.

Goldman Sachs cho biết vốn hoá thị trường chứng khoán đại lục và Hong Kong đã tăng thêm hơn 3.000 tỷ USD trong năm nay. Tuy nhiên, giới chuyên gia lưu ý các dữ liệu kinh tế chưa đủ sức đảm bảo rằng đà phục hồi của thị trường sẽ kéo dài lâu.

Tháng trước, Nomura đã cảnh báo về xu hướng sử dụng đòn bẩy quá mức và nguy cơ xuất hiện bong bóng khi thị trường chứng khoán Trung Quốc tiếp tục tăng vọt dù nền kinh tế có dấu hiệu chững lại trong nửa cuối năm.

Nền kinh tế tỷ dân đã tiếp tục giảm tốc vào tháng 8 khi một loạt các dữ liệu vĩ mô không đạt kỳ vọng. Nhu cầu nội địa yếu kém dai dẳng và nỗ lực kiểm soát tình trạng dư thừa công suất của chính phủ đã gây áp lực lên lĩnh vực sản xuất.

Trong tháng 8, sản lượng công nghiệp của Trung Quốc chỉ tăng 5,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả này thấp hơn mức 5,7% của tháng 7 và đánh dấu tốc độ tăng trưởng yếu nhất kể từ tháng 8/2024.

Doanh số bán lẻ tăng 3,4% so với một năm trước, thấp hơn dự báo 3,9% mà các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Reuters đưa ra.

“Cho đến nay, chúng tôi vẫn chưa thấy các yếu tố cơ bản của nền kinh tế có dấu hiệu đảo chiều...”, chiến lược gia Zhu Chaoping của JPMorgan Asset Management nhận xét.

Ông Zhu cảnh báo rằng lĩnh vực công nghệ có thể “đang được định giá dựa trên những kỳ vọng rất lạc quan”, khiến thị trường dễ bị tổn thương trước khi lợi nhuận của doanh nghiệp bắt kịp đà tăng của giá cổ phiếu.