Bill Gates: Trong vòng 10 năm, AI sẽ thay thế nhiều bác sĩ và giáo viên, con người trở nên thừa thãi trong 'hầu hết mọi việc'

Viễn cảnh AI thay thế lao động con người

Bill Gates dự đoán rằng trong thập kỷ tới, “hầu hết mọi công việc” trên thế giới đều sẽ không còn cần con người nữa nhờ những tiến bộ vượt bậc về trí tuệ nhân tạo (AI).

Đó là những gì nhà đồng sáng lập Microsoft kiêm tỷ phú từ thiện nổi tiếng chia sẻ với diễn viên hài Jimmy Fallon trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình “The Tonight Show” của NBC hồi tháng 2.

Gates cho biết hiện tại khả năng chuyên môn của AI vẫn còn “rất hạn chế”, hàm ý chúng ta vẫn còn phụ thuộc vào chuyên gia con người trong nhiều lĩnh vực như bác sĩ hay giáo viên.

Tuy nhiên, “với AI, trong thập kỷ tới, những thứ này sẽ trở nên miễn phí và phổ biến - từ lời khuyên y tế cho đến gia sư giỏi”, Gates bày tỏ.

Nói cách khác, thế giới đang bước vào một kỷ nguyên mới mà Gates gọi là “trí thông minh miễn phí”. Những tiến bộ nhanh chóng trong các công nghệ được AI hỗ trợ có thể len lỏi vào hầu hết mọi ngóc ngách của cuộc sống, từ thuốc thang, chẩn đoán bệnh đến gia sư và trợ lý ảo.

“Tương lai đó rất sâu sắc và thậm chí có chút đáng sợ - vì nó diễn ra rất nhanh chóng và không có giới hạn trên”, vị tỷ phú nói với giáo sư Đại học Harvard Arthur Brooks trong một cuộc phỏng vấn khác vào tháng trước.

Cuộc tranh luận về vai trò của con người trong tương lai đó vẫn đang tiếp diễn. Một số chuyên gia cho rằng AI sẽ giúp con người làm việc hiệu quả hơn, thay vì thay thế hoàn toàn họ, và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giúp tạo thêm việc làm.

Số khác, chẳng hạn như CEO Mustafa Suleyman của Microsoft AI, phản bác rằng những tiến bộ công nghệ liên tục trong vài năm tới sẽ thay đổi hầu hết công việc trong hầu hết mọi lĩnh vực và sẽ “gây bất ổn lớn” cho lực lượng lao động.

AI vừa đáng lo vừa là “cơ hội tuyệt vời”

Bill Gates lạc quan về những lợi ích chung mà AI có thể mang lại cho nhân loại, như “phương pháp điều trị đột phá cho các căn bệnh chết người, các giải pháp sáng tạo chống biến đổi khí hậu và giáo dục chất lượng cao cho con người”.

Khi trò chuyện với Fallon, Gates khẳng định niềm tin của bản thân rằng một số công việc nhất định có thể sẽ không bao giờ bị AI thay thế. Có thể mọi người không muốn thấy máy móc chơi bóng chày, ông gợi ý.

“Sẽ có một số thứ dành riêng cho chúng ta. Nhưng liên quan đến việc sản xuất, vận chuyển và trồng trọt, theo thời gian AI sẽ giải quyết được những vấn đề đó”, Gates giải thích.

Sự phát triển của AI đi kèm với những lo ngại “có thể hiểu được”, Gates viết trong một bài đăng trên blog vào năm 2023. Các chương trình AI hàng đầu hiện nay đầy rẫy lỗi và dễ tạo điều kiện lan truyền thông tin sai lệch trên mạng, ông ví dụ.

Nhưng nếu phải khởi nghiệp từ con số 0, ông sẽ bắt đầu bằng một công ty “lấy AI làm trọng tâm”, Gates chia sẻ với CNBC vào tháng 9/2024. “Ngày nay, người ta có thể huy động hàng tỷ USD cho một công ty AI mới chỉ là một ý tưởng sơ khai”.

Gates đã dự đoán tiềm năng của AI từ nhiều năm trước

Tỷ phú giàu thứ 7 thế giới đã nhìn thấy trước cuộc cách mạng AI từ cách đây gần một thập kỷ. Bởi vậy nên, khi được hỏi ông sẽ tập trung vào ngành nào nếu phải bắt đầu lại từ đâu, Gates đã nhanh chóng chọn AI.

“Con người đang tiến sâu vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo”, Gates phát biểu tại một sự kiện năm 2017 tại Đại học Columbia trong khi trò chuyện cùng huyền thoại đầu tư Warren Buffett.

Gates đề cập đến “một cột mốc lớn” của phòng thí nghiệm DeepMind AI của Google khi các nhà nghiên cứu tạo ra một chương trình máy tính có thể đánh bại con người trong trò cờ vây.

Vào thời điểm đó, công nghệ AI vẫn còn kém nhiều năm so với những ngôn ngữ lớn đứng sau các ứng dụng như ChatGPT ngày nay. Tuy nhiên, đến năm 2023, ngay cả Gates cũng ngạc nhiên trước tốc độ phát triển của AI.

Ông từng thách đố OpenAI tạo ra một mô hình có thể đạt điểm cao nhất trong kỳ thi AP Biology ở trường trung học, dự đoán nhiệm vụ này sẽ mất hai hoặc ba năm mới hoàn thành, Gates viết trên blog của mình.

“Họ hoàn thành nó chỉ trong vài tháng”, vị tỷ phú tiết lộ. Ông gọi thành tựu này là “tiến bộ quan trọng nhất trong lĩnh vực công nghệ kể từ giao diện đồ hoạ người dùng [năm 1980]”.