Thống đốc BOJ cảnh báo nguy cơ khủng hoảng tài chính toàn cầu

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) Haruhiko Kuroda cho rằng mức lợi nhuận thấp của các tổ chức tài chính có thể gieo mầm mống cho một cuộc khủng hoảng tài chính mới. Đây là lời cảnh báo mạnh mẽ nhất của Thống đốc BOJ về nhược điểm của chính sách nới lỏng tiền tệ mà các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới đang theo đuổi.

Theo lời ông Kuroda được hãng tin Reuters dẫn lại, việc sáp nhập và hợp nhất có thể là một lựa chọn để các tổ chức tài chính tăng cường lợi nhuận. Phát biểu kỳ này của Kuroda được đánh giá là "thẳng thắn một cách bất thường", kêu gọi các chính sách táo bạo hơn để cải tổ hệ thống ngân hàng vốn đã chật chội (có quá nhiều ngân hàng nhỏ lẻ) của Nhật Bản.

Đối mặt với lạm phát thấp và tăng trưởng kinh tế ảm đạm, nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới như BOJ, Fed (Cục Dự trữ liên bang Mỹ) hay ECB (Ngân hàng Trung ương châu Âu), đã thông qua các biện pháp nới lỏng tiền tệ bất thường kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Mặc dù động thái giới hạn lãi suất là rất cần thiết để tăng trưởng phục hồi, nhưng lãi suất giảm đã tác động tới lợi nhuận của các tổ chức tín dụng do biên lợi nhuận bị thu hẹp lại, ông Kuroda cho biết.

"Một khó khăn mới đã xuất hiện, đó là tình trạng lãi suất thấp của các tổ chức tài chính", người đứng đầu BOJ nói và cho biết thêm sự trỗi dậy của các hệ thống tài chính ngầm (shadow banking) và sự phát triển của các công nghệ tài chính mới đang tạo ra nhiều thay đổi lớn trong môi trường ngân hàng toàn cầu.

"Sự thay đổi này cho thấy một dạng khủng hoảng tài chính mới có thể xảy ra trong tương lai", ông Kuroda cho biết trong một cuộc họp báo quốc tế hôm thứ Năm, nhưng không nói thêm chi tiết.

Nhận định này trái ngược với những bình luận trước đây của Kuroda rằng lợi ích của những gói kích thích kinh tế khổng lồ có thể bù đắp những thiệt hại của ngành ngân hàng.

Kuroda nói rằng việc lãi suất thấp tác động vào lợi nhuận ngân hàng là một vấn nạn toàn cầu, ám chỉ tới những khoản nợ xấu chồng chất tại một số ngân hàng châu Âu và những trở ngại của các ngân hàng Nhật Bản như tăng trưởng tín dụng chậm chạp do dân số già.

"Nếu hệ thống tài chính muốn đảm bảo sự ổn định trong tương lai, điều quan trọng trong dài hạn là phải nghĩ đến những gì có thể xảy ra do lợi nhuận thấp ở các tổ chức tài chính", ông nói.

Theo đánh giá của Reuters, bốn năm nới lỏng tiền tệ của BOJ đã thất bại trong việc kéo Nhật Bản thoát ra khỏi trì trệ một cách bền vững, buộc BOJ phải đổi mới chính sách cho phù hợp với một cuộc chiến lâu dài hơn với giảm phát. Những nỗ lực làm hồi phục mức chi tiêu yếu của người dân Nhật Bản thông qua chính sách nới lỏng tiền tệ khác thường hóa ra là lại tạo thêm các vấn đề mới cho BOJ.