Nợ công Mỹ có thể tăng gấp đôi trong 30 năm tới

Qua phân tích, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) đưa ra cảnh báo rằng với tình hình hiện tại, nợ công Mỹ có thể tăng cao, và sẽ gấp đôi mức hiện nay tron 30 năm nữa.

no cong my co the tang gap doi trong 30 nam toi

Ảnh minh họa (nguồn: In Business Madison)

Việc ông Trump thực hiện cắt giảm thuế nhưng vẫn hứa không cắt ngân sách của những lĩnh vực xã hội quan trọng có thể là tình hình nợ công trở nên tồi tệ hơn.

Hiện tại, nợ công của Mỹ chiếm 77% GDP. Đây vốn dĩ đã là mức cao nhất của đất nước này kể từ sau Thế Chiến II. Theo như nghiên cứu từ CBO, nếu không có thay đổi gì về các điều luật, tỷ lệ nợ có thể lên tới 150% vào năm 2047.

Vấn đề nằm ở chỗ cả thu và chi đều tăng, tuy nhiên lượng chi tiêu sẽ áp đảo. Chu kỳ chi tiêu theo hướng bắc của Mỹ bị chi phối bởi 2 yếu tố: Các dự án quan trọng nhất về quyền con người (y tế, an ninh xã hội) và trả lãi suất nợ công.

Phần lớn các dự án xã hội hiện nay tiêu tốn khoảng 10,4% GDP nước Mỹ, và CBO dự báo con số này có thể tăng lên thành 15,5% vào năm 2047.

Tổng thống từng nói nhiều lần rằng ông sẽ không động chạm đến ngân sách giành cho lĩnh vực bảo hiểm y tế và an ninh xã hội. Về lãi suất nợ, hiện tại đang là 1,4% và được dự báo tăng lên 6,2% vào năm 2047. Lý do là vì xu hướng tăng lãi suất trên thế giới cộng với các khoản vay gia tăng.

Trái lại, chi tiêu cho các dự án bắt buộc khác và các chương trình tự do đều bị cắt giảm, như là một sự chia sẻ cho nền kinh tế chung. Tăng trưởng kinh tế mạnh có thể làm giảm bớt gánh nặng về nợ. Tuy nhiên theo dự đoán của CBO thì trong 30 năm tới, tăng trưởng GDP bình quân hằng năm chỉ là 1,9%. Mức tăng này thấp hơn mức tăng trong 50 năm trởi lại đây của nước này, và đương nhiên thấp hơn nhiều so với mức 4% mà ông Trump hứa hẹn.

Cơ quan này dự đoán GDP sẽ tăng chậm lại vì lực lượng lao động cũng tăng chậm. Điều này chủ yếu là do sự già hóa dân số cộng thêm việc lượng lao động nữ đã ngừng tăng. CBO cũng dự đoán nợ chính phủ tăng lên sẽ hướng dòng tiền ra ngoài lĩnh vực đầu tư cá nhân.

Chính sách của Trump có thể làm mọi việc tồi tệ hơn

Ông Trump vẫn thường hay phàn nàn về nợ công của Mỹ, nhưng những chính sách mà ông đưa ra có vẻ như chưa giải quyết được vấn đề này. Phần đầu tiên trong kế hoạch 2018 của ông là yêu cầu cắt giảm một lượng lớn các chương trình dân sự trong nước, vốn là những chương trình ít được ưu tiên ngân sách nhà nước nhất. Tuy nhiên, chi phí sẽ tăng mạnh cho lĩnh vực quốc phòng và thâm hụt ngân sách có thể xảy ra. Trong khi đó, các phân tích về chính sách thuế mà ông Trump đề xuất cho thấy nó sẽ làm nợ công Mỹ tăng lên mức 7 nghìn tỷ USD chỉ trong 10 năm đầu tiên.

Nhà Trắng hiện vẫn đang hứa hẹn về một cuộc cải cách thuế khác, theo đó sẽ giảm thuế cho người có thu nhập trung bình, giảm tỷ lệ thuế và những thay đổi khác làm tăng sức cạnh tranh cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên vào thứ năm, Phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer nói rằng kế hoạch mới đang trong giai đoạn đầu nên ông chưa thể kết luận nó sẽ làm cho thâm hụt ngân sách giảm đi hay tăng lên.