Ngôi vương của tạp hóa truyền thống đang lung lay

Cửa hàng tạp hóa truyền thống hiện đáp ứng tới 85% nhu cầu tiêu dùng của người Việt. Tuy nhiên, các nhà bán lẻ hiện đại đang phát triển nhanh chóng và chiếm lấy thị phần mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

	7-Eleven sẽ đè bẹp tiệm tạp hóa Việt?
	9 điều ít biết về chuỗi cửa hàng tiện ích 7-Eleven
	Vingroup: Không bao giờ bán Vinmart+ cho nước ngoài

Trên phố Chùa Láng dài chưa đến 1 km hiện nay tới 5 có siêu thị và cửa hàng tiện ích hiện đại, cạnh tranh gay gắt với các cửa hàng tạp hóa lâu năm trước đó. Cô Bình là chủ một cửa hàng tạp hóa ngay trung tâm phố Chùa Láng đã nhiều năm nay. Trước đây khi chưa có các siêu thị mini và cửa hàng tiện ích, cửa hàng của cô buôn bán khá thuận lợi. Đối tượng chính là các bà nội trợ và sinh viên hai trường Đại học Ngoại Thương và Học Viện Ngoại giao gần đó. Là đại lý lớn nên cô còn bán buôn cho các cửa hàng nhỏ lẻ trong ngõ, thu nhập khá tốt.

Nhưng từ khi Shop & Go, Circle K và sau đó là Vinmart mở cửa hàng cách không xa (riêng Circle K có 2 cửa hàng cách nhau chưa đến 500m), cô và những tiệm tạp hóa xung quanh đã thấy rõ hệ quả. Sức mua giảm sút ở hầu hết các mặt hàng tiêu dùng nhanh, đặc biệt là nước uống, bánh kẹo, sữa tươi…. Đối tượng mua hàng chính là sinh viên đã chuyển sang mua các sản phẩm này tại các cửa hàng tiện ích.

Theo nhiều chuyên gia, Shop & Go và Circle K đã đánh trúng tâm lí những người tiêu dùng trẻ: ưa thích loại hình mua sắm mới mẻ, không gian đẹp, sạch sẽ và dịch vụ khách hàng tốt. Đặc biệt, nhiều cửa hàng còn phục vụ đồ ăn nóng sốt và có chỗ ngồi cho khách dùng bữa ngay tại chỗ. Với các bạn trẻ bận rộn học hành và làm việc, hình thức này tỏ ra tiện lợi và tiết kiệm thời gian. Khi mới ra mắt, các chuỗi này đã tạo nên làn sóng check in với mì Indo (tại Shop & Go), cơm nắm Onigiri hay Froster(thức uống đá bào) trái cây (tại Circle K), cho thấy sự hào hứng với các món ăn mới lạ. Đồ mỹ phẩm, làm đẹp như sữa rửa mặt ngoại, kem dưỡng da, dụng cụ nặn mụn… cũng được khách hàng ưa thích.

ngoi vuong cua tap hoa truyen thong dang lung lay

(Nguồn: Circle K Việt Nam)

Còn Vinmart lại có thế mạnh cung cấp loại rau củ sạch, điều mà người dân rất chú trọng hiện nay. Chị Mai (quận Đống Đa) cho biết: “Từ ngày có Vinmart, tôi cũng dành cuối tuần đi siêu thị mua đồ ăn cất tủ lạnh. Rau ở đây có giá tương đương ngoài chợ nhưng đảm bảo và yên tâm hơn. Tiện mua thức ăn thì cũng sắm luôn các đồ dùng cần thiết một thể.”. Chỉ khi lỡ quên mua cái gì, chị mới ra các cửa hàng tạp hóa cạnh nhà bổ sung.

Với cửa hàng cô Bình, hiện tại doanh thu sụt giảm trung bình từ 30% – 40% so với trước. Lượng khách đến mua hàng giảm nhiều và giá trị đơn hàng cũng đi xuống. Cô phải tìm cách bù đắp bằng cách bán buôn.

Chuyên gia nhận định các cửa hàng tạp hóa truyền thống thường có quy mô và diện tích nhỏ, việc trưng bày sản phẩm còn hạn chế, khách hàng khó bước vào lựa chọn hàng hóa. Như cửa hàng của cô Bình thuê lại từ Kiot cũ của chợ Láng Thượng khá nhỏ hẹp, hàng hóa trưng bày tràn ra cả vỉa hè.

Theo nghiên cứu của Nielsen, có 97% người mua hàng đứng bên ngoài cửa tiệm và 98% người mua hàng yêu cầu chủ cửa hàng lấy đồ cho họ. Diện tích nhỏ khiến chủng loại hàng hóa cũng khiêm tốn. Bạn Hồng (Học Viện Ngoại Giao) cho biết: "Cửa hàng tạp hóa gần nhà không bán mấy loại sữa rửa mặt và sữa tắm em hay dùng nên toàn phải ra siêu thị mua".

Ngoài ra, thái độ phục vụ với khách hàng cũng là trở ngại của tạp hóa. Chủ cửa hàng thường cư xử với khách thất thường theo cảm xúc cá nhân mà không có tiêu chuẩn nào cụ thể. Đôi khi vì đang nóng giận mà họ nặng lời khiến khách hàng phật lòng và không muốn quay lại. Bạn Minh (Đại học Ngoại Thương) cho biết: "Có hôm em đi mua dầu gội, đứng ngoài hỏi mấy loại mà bác chủ cáu gắt, bảo em hỏi lắm quá. Từ đó em toàn mua của các cửa hàng bên cạnh".

Tuy nhiên giá cả hàng hóa trong kênh bán lẻ hiện đại khá cao. Theo quan sát, một chai dầu gội Head & Shoulders 173 ml có mức giá khuyến nghị 49.000 VND nhưng được Circle K bán với giá 59.000 VND. Kẹo cao su Trident có giá thị trường là 25.000 VND, giá tại Circle K là 31.000 VND. Sữa TH true milk lốc 4 hộp 180 ml có giá trên website hãng 31.000 VND, còn tại Vinmart là 35.400 VND, hộp bánh Choco-Pie hộp 396g có giá thị trường 48.000 VND, giá tại Vinmart 52.400 VND … Bên cạnh một số mặt hàng có mức giá tương đương thì các mặt hàng khác cũng đắt hơn thị trường từ 10% - 25%. Do đó, vẫn có nhiều người tiêu dùng lựa chọn cửa hàng tạp hóa để mua sắm nhu yếu phẩm.

(Nguồn ảnh: Vingroup)

Theo thống kê từ Công ty Nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam, số lượng cửa hàng tạp hóa truyền thống vẫn đang nhiều gấp 40 lần so với các cửa hàng bán lẻ hiện đại. Kênh bán lẻ truyền thống đáp ứng tới 85% nhu cầu tiêu dùng của người Việt. Thế nhưng nếu không có sự thay đổi để nhập cuộc, tạp hóa sẽ sớm bị loại khỏi cuộc chơi trước sự phát triển như vũ bão của các chuỗi cửa hàng tiện lợi kiểu mới.

Số liệu của một hãng nghiên cứu cho thấy ba năm trở lại đây, tốc độ tăng trưởng của cửa hàng tiện lợi và siêu thị mini tại Việt Nam lên tới 200%, trong khi đó số cửa hàng tạp hóa truyền thống đã giảm từ 62% - 52%. Thời gian tới, thêm một đối thủ ngoại đáng gờm, 7-Eleven sẽ chính thức đặt chân vào Việt Nam, hứa hẹn sẽ làm gia tăng sức nóng cho ngành kinh doanh bán lẻ vốn đang rất khốc liệt này.