Myanmar – ‘Ngôi sao’ mới sáng của thị trường cà phê thế giới
Myanmar ngày càng nổi tiếng với tư cách là một quốc gia sản xuất cà phê, nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi và thiên nhiên ưu đãi cho cây cà phê, cũng như các công nghệ mới từ nước ngoài giúp cải thiện chất lượng hạt cà phê.
Nguồn: Nikkei Asian Review |
Hương vị đặc trưng của cà phê Myanmar
Vào đầu tháng Hai, 35 thành viên thuộc Hiệp hội các doanh nghiệp doanh nghiệp rang xay cà phê Nhật Bản đã tới thăm một nhà máy chế biến ở Pyin Oo Lwin, một ngôi làng cách thành phố trung tâm Mandalay (Myanmar) 70km về phía Tây.
Nhà máy chế biến này thuộc sở hữu của Công ty Mandalay Coffee Group (được thành lập vào năm 2014), với hai nhiệm vụ chính; một trong số đó chính là chế biến hạt cà phê. Theo đó, nhà máy sẽ thu mua cà phê từ các hộ nông dân trong khu vực và bang Shan bên cạnh. Những quả chín đỏ sẽ được bóc lớp thịt (là lớp bọc bên ngoài nhân cà phê và ngay dưới lớp vỏ), sấy khô và xay nhỏ. Rất nhiều công đoạn phải được thực hiện trong quá trình chế biến để tạo ra được hương vị đặc trưng cho hạt cà phê của Myanmar.
Một nhiệm vụ khác của nhà máy này là đánh giá chất lượng hạt cà phê. Với sự giúp đỡ của các chuyên gia đến từ Hiệp hội Cà phê đặc sản Mỹ (SCCA), Công ty Mandalay Coffee Group đã phát triển nhiều phương pháp để chế biến và phân loại cà phê từ nhiều khu vực trồng khác nhau. Một trong những phương pháp đó là “cupping”, đánh giá mùi thơm và hương vị của cà phê đã được pha trong những điều kiện cụ thể.
Năm 2016, Myanmar sản xuất ra loại cà phê đầu tiên của riêng mình, với chỉ số SCCA cupping vượt 80 điểm và được coi là cà phê đặc sản của nước này. Hương vị đặc trưng của cà phê Myanmar được đánh giá là có hương ngọt ngào của chocolate hoặc các loại hạt và có độ gắt nhẹ như táo hoặc chanh.
Cà phê của Myanmar ngày càng nổi tiếng
Myanmar là quốc gia có bề dày lịch sử trong ngành sản xuất cà phê, bà Amy VanNocker, một chuyên gia của SCAA được cử sang để làm việc với Mandalay Coffee Group cho biết. Vì Myanmar đặt ra những tiêu chuẩn đánh giá rõ ràng nên việc lựa chọn hạt cà phê cũng trở nên khắt khe hơn nhưng chất lượng lại được cải thiện nhanh chóng.
Vài năm trước, gần như không một ai xem Myanmar là một quốc gia trồng cà phê nghiêm túc. Tuy nhiên, quan điểm này đang dần bị thay đổi, bởi cà phê của Myanmar cũng đã lọt vào “mắt xanh” của các công ty cà phê ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.
Năng suất thấp - Yếu tố kìm hãm sự phát triển của cà phê Myanmar
Nhu cầu tiêu thụ tăng nên giá cà phê của Myanmar cũng lên cao. Theo ghi nhận của báo chí Myanmar, giá cà phê xuất khẩu của nước này đã gấp hơn hai lần so với hai năm trước, lên 3.000 – 7.000 USD/tấn.
Tuy nhiên, sản lượng cà phê của Myanmar vẫn lép vế so với các quốc gia láng giềng. Cụ thể, trong năm tài chính 2016, sản lượng cà phê của Myanmar chỉ đạt 8.500 tấn, thấp hơn nhiều so với mức 1,7 triệu tấn của Việt Nam và 650.000 tấn của Indonesia, theo số liệu chính thức của Myanmar.
Chính phủ Myanmar kỳ vọng sẽ tăng diện tích trồng cà phê lên 80.000 ha vào năm 2030, từ mức 12.000 ha hiện nay; và đưa cà phê trở thành một mặt hàng xuất khẩu chủ lực.
Mặc dù cà phê đặc sản của Myanmar ngày càng gây được chú ý trên thị trường thế giới nhưng sản lượng vẫn còn quá thấp, nên rất khó để các công ty cà phê lớn thu mua và sử dụng trong hỗn hợp chế biến và các sản phẩm khác, ông Yutaka Shibata, Chủ tịch của Công ty Key Coffee cho biết.
Nói cách khác, vấn đề lớn của ngành cà phê Myanmar hiện nay chính là năng suất. Theo FAO, sản lượng cà phê của Myanmar trên 1ha chỉ đạt khoảng 26% so với Việt Nam. Nếu tận dụng được lợi thế với diện tích đất cao nguyên thích hợp với cây cà phê và các công nghệ tân tiến của nước ngoài, ngành cà phê của Myanmar có thể phát triển hơn nữa.
Tình hình thị trường cà phê thế giới trong những năm gần đây
Sản lượng cà phê toàn cầu trong vài năm gần đây có xu hướng tăng, đặc biệt là tại khu vực Đông Nam Á. Theo Tổ chức Nông lương của Liên hợp quốc, sản lượng cà phê toàn cầu đã tăng 13% trong giai đoạn 2006 – 2016, lên 9,22 triệu tấn.
Riêng tại Đông Nam Á, sản lượng cà phê gần gấp hai lần, tăng 25% trong cùng kỳ lên 2,36 triệu tấn trong năm 2016, nhờ nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng, đặc biệt là ở Trung Quốc. Khu vực này hiện chiếm 1/4 sản lượng cà phê toàn cầu, với diện tích trồng gấp hai lần châu Phi, nơi được cho là quê hương của cà phê.
Trong đó, Việt Nam là ngôi sao ngày càng sáng. Sản lượng cà phê của Việt Nam đã gấp 58 lần so với 30 năm trước. Việt Nam vượt Indonesia và Philippines vào những năm 1990 để trở thành nước trồng cà phê lớn thứ hai thế giới, sau Brazil. Sản lượng cà phê của Lào cũng gấp hơn hai lần so với 5 năm trước lên 140.000 tấn.